Giáo án và PPT Kinh tế pháp luật 10 cánh diều Bài 20: Hệ thống pháp luật Việt Nam

BÀI 20: HỆ THỐNG PHÁP LUẬT VIỆT NAM

HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

- GV đặt câu hỏi yêu cầu HS thảo luận và trả lời: Em hãy kể tên một số văn bản pháp luật và chia sẻ hiểu biết của bản về các văn bản pháp luật đó.

HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

Hoạt động 1. Tìm hiểu hệ thống cấu trúc pháp luật

GV đặt câu hỏi hướng dẫn học sinh tìm hiểu: Em hiểu thế nào là hệ thống pháp luật? Cấu trúc của hệ thống pháp luật Việt Nam bao gồm những gì?

Sản phẩm dự kiến:

- Hệ thống pháp luật Việt Nam:

• Liên kết nội tại trong một chỉnh thể thống nhất.

• Bao gồm cấu trúc pháp luật và văn bản pháp luật.

- Cấu trúc:

• Quy phạm pháp luật

• Chế định pháp luật

• Ngành luật

- Quy phạm pháp luật là: 

• Quy tắc xử sự bắt buộc, áp dụng rộng rãi.

• Do cơ quan nhà nước có thẩm quyền ban hành.

• Thực hiện bởi Nhà nước, là đơn vị nhỏ nhất của hệ thống.

- Chế định pháp luật:

Điều chỉnh nhóm quan hệ xã hội cùng loại, quan hệ mật thiết.

- Ngành luật:

• Điều chỉnh lĩnh vực quan hệ xã hội đặc thù.

• Ví dụ: Luật Hôn nhân và gia đình.

Hoạt động 2. Tìm hiểu hệ thống văn bản pháp luật

GV đưa ra câu hỏi: Hệ thống pháp luật Việt Nam là gì? Em hãy trình bày đặc điểm của hệ thống văn bản pháp luật ?

Sản phẩm dự kiến:

- Hệ thống pháp luật Việt Nam: là hình thức biểu hiện bên ngoài của hệ thống pháp luật.

- Hệ thống văn bản pháp luật:

+ Tuân theo thứ bậc

+ Do cơ quan nhà nước có thẩm quyền ban hành

+ Văn bản do cơ quan nhà nước cấp dưới ban hành không được trái với văn bản do cơ quan nhà nước cấp trên ban hành

+ Không được trái Hiến pháp

→ Sự thống nhất của toàn bộ hệ thống văn bản pháp luật

- Hệ thống văn bản pháp luật của Nhà nước hiện nay (văn bản quy phạm pháp luật năm 2015): Bảng mẫu bên dưới.

HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP

Từ nội dung bài học,GV yêu cầu HS hoàn thành các bài tập trắc nghiệm sau:

Câu 1: Các quy phạm pháp luật điều chỉnh một nhóm các quan hệ xã hội cùng loại được gọi là gì?

A. Quy phạm pháp luật.

B. Chế định pháp luật.

C. Ngành luật.

D. Hệ thống pháp luật.

Câu 2: Cấu trúc hệ thống pháp luật bao gồm những bộ phận nào?

A. Quy phạm pháp luật.

B. Chế định pháp luật.

C. Ngành luật.

D. Cả A, B, C đều đúng.

Câu 3: Nội dung nào dưới đây là quy phạm pháp luật?

A. Quy tắc xử sự bắt buộc chung, do Nhà nước ban hành.

B. Quy tắc xử sự áp dụng trong quan hệ giữa mọi người.

C. Quy tắc xử sự để đảm bảo an toàn cuộc sống.

D. Quy tắc xử sự được áp dụng riêng trong một cơ quan, tổ chức.

Câu 4: Văn bản pháp luật các cơ quan nào ban hành?

A. Quốc hội.

B. Nhà nước.

C. Chính phủ.

D. Chủ tịch nước.

Câu 5: Tổng thể các quy phạm pháp luật điều chỉnh một lĩnh vực quan hệ xã hội đặc thù được gọi là gì?

A. Ngành luật.

B. Chế định pháp luật.

C. Quy phạm pháp luật.

D. Hệ thống pháp luật.

Sản phẩm dự kiến:

HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG

Vận dụng kiến thức, GV yêu cầu HS hoàn thành bài tập sau:

Câu 1: Em hãy tự tìm hiểu các văn bản pháp luật do Hội đồng nhân dân và Ủy ban nhân dân xã/phường/thị trấn nơi mình sinh sống ban hành về lĩnh vực kinh tế, giáo dục và trật tự, an toàn xã hội, báo cáo trước lớp trong buổi học sau.