Giáo án và PPT Kinh tế pháp luật 10 cánh diều Bài 13: Chính quyền địa phương

BÀI 13: CHÍNH QUYỀN ĐỊA PHƯƠNG

HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

Gv đặt câu hỏi yêu cầu HS thảo luận và trả lời câu hỏi: Em hãy kể tên các đơn vị hành chính từ tỉnh hoặc thành phố trở xuống ở địa phương em.

HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

Hoạt động 1. Tìm hiểu Hội đồng nhân dân

GV đặt câu hỏi hướng dẫn học sinh tìm hiểu: Em hãy trình bày vị trí, chức năng, cơ cấu tổ chức, hoạt động của Hội đồng nhân dân.

Sản phẩm dự kiến:

a. Vị trí, chức năng của Hội đồng nhân dân 

- Hội đồng nhân dân các cấp do cử tri ở địa  phương bầu  ra,  là cơ  quan quyền lực nhà nước ở địa phương, đại diện cho ý chí, nguyện vọng và quyền làm chủ của Nhân dân, 

- Hội đồng nhân dân quyết định các vấn đề của địa phương do luật định; giám sát việc tuân theo Hiến pháp và pháp luật ở địa phương và việc thực hiện  nghị quyết  của Hội  đồng  nhân dân.

b. Cơ cấu tổ chức của Hội đồng nhân dân 

- Hội đồng nhân dân gồm các đại biểu Hội  đồng nhân  dân  do  cử  tri  ở địa phương  bầu  ra. Các  chức  danh chủ chốt của Hội đồng nhân dân gồm Chủ tịch,  Phó Chủ  tịch,  các uỷ  viên  là Trưởng ban của  Hội  đồng nhân dân (gọi chung là Thường trực Hội đồng nhân dân).

- Hội đồng nhân dân được phân chia thành ba cấp: Hội đồng nhân dân tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương; Hội đồng nhân dân huyện, quận, thị xã, thành phố thuộc tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương; Hội đồng nhân dân xã, phường, thị trấn.

c. Hoạt động của Hội đồng nhân dân 

- Hoạt động của Hội đồng nhân dân được  bảo đảm  bằng  các  kỳ  họp Hội đồng nhân dân (mỗi năm ít nhất hai kỳ); hoạt động của Thường trực Hội đồng nhân dân, Uỷ ban nhân dân, các Ban của Hội đồng nhân dân và của các đại biểu Hội đồng nhân dân. 

Hoạt động 2. Tìm hiểu Ủy ban nhân dân

GV đưa ra câu hỏi: Em hãy trình bày vị trí, chức năng, cơ cấu tổ chức và hoạt động của Ủy ban nhân dân.

Sản phẩm dự kiến:

a. Vị trí và chức năng của Uỷ ban nhân dân 

- Uỷ ban nhân dân ở cấp chính quyền địa phương do Hội đồng nhân dân cùng cấp bầu, là cơ quan chấp hành của Hội đồng nhân dân, cơ quan hành chính nhà  nước ở địa phương, chịu trách nhiệm trước Hội đồng nhân dân và cơ quan hành chính nhà nước cấp trên. 

-  Uỷ ban nhân dân tổ chức việc thi hành Hiến pháp và pháp luật ở địa phương; tổ chức thực hiện nghị quyết của Hội đồng nhân dân và thực hiện các nhiệm  vụ do cơ quan nhà nước cấp trên giao. 

b. Cơ cấu tổ chức và hoạt động của Uỷ ban nhân dân 

-  Uỷ ban nhân dân được phân chia thành 3 cấp: Uỷ ban nhân dân tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương; Uỷ ban nhân dân huyện, quận, thị xã, thành phố thuộc tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương; Uỷ ban nhân dân xã, phường, thị trấn. Uỷ ban nhân dân gồm có: Chủ tịch, Phó Chủ tịch và các uỷ viên. 

- Khi quyết định những vấn đề quan trọng của địa phương,  Uỷ  ban nhân dân  phải  thảo luận  tập  thể và  quyết định theo đa số. Cơ quan chuyên môn thuộc Uỷ ban nhân dân được tổ chức ở cấp  tỉnh,  cấp huyện,  là  cơ quan tham mưu,  giúp Uỷ ban nhân dân thực hiện chức năng quản lí nhà nước về ngành, lĩnh vực ở địa phương. 

-  Uỷ ban nhân dân cấp tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương chịu trách nhiệm và báo cáo công tác trước Hội đồng  nhân dân  cùng  cấp và  trước Chính phủ. Uỷ ban nhân dân các cấp trên trực tiếp.

- Tổ chức và hoạt động của Ủy ban nhân dân theo nguyên tắc tập thể lãnh đạo, cá nhân phụ trách kết hợp với chế độ thủ trưởng, thể hiện qua các hoạt động: hoạt động tập thể của UBND;....

….

HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP

Từ nội dung bài học,GV yêu cầu HS hoàn thành các bài tập trắc nghiệm sau:

Câu 1: Uỷ ban nhân dân các cấp là cơ quan

A. đại biểu của nhân dân địa phương.

B. hành chính nhà nước ở địa phương.

C. tổ chức sản xuất ở địa phương.

D. bảo vệ nhà nước ở địa phương.

Câu 2: Nội dung nào dưới đây nói về đặc điểm hoạt động của Hội đồng nhân dân?

A. Kì họp Hội đồng nhân dân diễn ra mỗi năm ít nhất hai kì.

B. Xem xét, thông qua các nghị quyết về kinh tế, xã hội, quốc phòng - an ninh.

C. Đưa ra biểu quyết, bãi nhiệm, miễn nhiệm đại biểu.

D. Cả A, B, C đều đúng.

Câu 3: Cơ quan nào dưới đây không là cơ quan chính quyền địa phương?

A. Uỷ ban nhân dân tỉnh Long An.

B. Hội đồng nhân dân tỉnh Thừa Thiên Huế.

C. Trường Đại học Quy Nhơn.

D. Uỷ ban nhân dân huyện Long Thành, tỉnh Đồng Nai.

Câu 4: Hoạt động nào dưới đây không phải là hoạt động của Uỷ ban nhân dân?

A. Hoạt động của Chủ tịch Uỷ ban nhân dân.

B. Hoạt động của tập thể.

C. Hoạt động của các đoàn thể quần chúng.

D. Hoạt động của các thành viên Uỷ ban nhân dân.

Câu 5: Hoạt động nào dưới đây không phải là hoạt động của Hội đồng nhân dân? 

A. Hoạt động được đảm bảo bằng các kì họp. 

B. Hoạt động thông qua việc tổ chức sản xuất kinh doanh. 

C. Ban hành các nghị quyết về phát triển kinh tế - xã hội ở địa phương.

D. Hoạt động của các Ban và các đại biểu Hội đồng nhân dân.

Sản phẩm dự kiến:

HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG

Vận dụng kiến thức, GV yêu cầu HS hoàn thành bài tập sau:

Câu 1: Em cùng các bạn trong nhóm xây dựng một kế hoạch nhỏ tuyên truyền về hoạt động của UBND ở địa phương em, theo gợi ý:

- Thu thập thông tin về hoạt động của UBND

- Lập kế hoạch thực hiện: mục đích, đối tượng tuyên truyền, hình thức, nội dung tuyên truyền; thời gian, địa điểm thực hiện.

Trình bày trước lớp.