Giáo án và PPT Vật lí 11 kết nối Bài 11: Sóng điện từ

BÀI 11: SÓNG ĐIỆN TỪ

HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

GV yêu cầu HS thảo luận và trả lời:

Nguồn phát ra ánh sáng nhìn thấy như?

HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

Hoạt động 1. Sóng điện từ

GV đặt câu hỏi hướng dẫn học sinh tìm hiểu:  Sóng điện từ là gì?

Sản phẩm dự kiến:

- Sóng điện từ là điện từ trường lan truyền trong không gian.

- Tốc độ của tất cả các sóng điện từ truyền trong chân không có giá trị bằng 3.10⁸ m/s, đúng bằng tốc độ ánh sáng trong chân không. 

- Sóng điện từ bao gồm một dải rộng tần số (hoặc bước sóng), gọi là thang sóng điện từ.

II. THANG SÓNG ĐIỆN TỪ

Hoạt động 1. Ánh sáng nhìn thấy

GV đặt câu hỏi hướng dẫn học sinh tìm hiểu:  Dải bước sóng của ánh sáng nhìn thấy là?

Sản phẩm dự kiến:

- Dải bước sóng của ánh sáng nhìn thấy là một phần của thang sóng điện từ.

- Quang phổ của ánh sáng nhìn thấy là một dải màu biến thiên liên tục từ tím đến đỏ.

- Bước sóng của ánh sáng nhìn thấy nằm trong khoảng từ 0,38 μm đến 0,76 μm.

- Nguồn phát ra ánh sáng nhìn thấy như: Mặt Trời, một số loại đèn, tia chớp,…

Hoạt động 2.Tia hồng ngoại (IR)

 GV đưa ra câu hỏi: Tia hồng ngoại là?

 Sản phẩm dự kiến:

- Tia hồng ngoại là sóng điện từ không nhìn thấy có bước sóng nằm trong khoảng từ 0,76 μm đến 1 mm. 

- Nguồn phát tia hồng ngoại: Vật có nhiệt độ cao hơn môi trường xung quanh thì phát được tia hồng ngoại ra môi trường. Nguồn thông dụng là bóng đèn dây tóc, bếp gas, bếp than, điốt hồng ngoại... 

……………….

HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP

Từ nội dung bài học,GV yêu cầu HS luyện tập làm bài:

Câu 1: Phát biểu nào sau đây là đúng khi nói về sóng điện từ?

• A. Điện tích dao động không thể bức xạ sóng điện từ.
• B. Tốc độ của sóng điện từ trong chân không nhỏ hơn nhiều lần so với tốc độ của ánh sáng trong chân không.
• C. Tần số của sóng điện từ bằng 2 lần tần số dao động của điện tích.
• D. Khi một điện tích điểm dao động thì sẽ có điện từ trường lan truyền trong không gian dưới dạng sóng

Câu 2: Phát biểu nào sau đây sai khi nói về sóng điện từ?

• A. Sóng điện từ là điện từ trường lan truyền trong không gian.
• B. Sóng điện từ không lan truyền được trong chân không.
• C. Sóng điện từ là sóng ngang.
• D. Dao động của điện từ trường và từ trường trong sóng điện từ luôn đồng pha nhau

Câu 3: Sóng vô tuyến nào sau đây không bị phản xạ ở tần điện li?

• A. Sóng trung
• B. Sóng ngắn
• C. Sóng cực ngắn
• D. Sóng dài

Câu 4: Sóng điện từ có tần số f = 300 MHz thuộc loại

• A. sóng dài
• B. sóng trung
• C. sóng ngắn
• D. sóng cực ngắn

Câu 5: Để truyền các tín hiệu truyền hình vô tuyến, người ta thường dùng các sóng điện từ có bước sóng vào khoảng

• A. 1 km đến 3 km
• B. vài trăm mét
• C. 50 m trở lên
• D. dưới 10 m

Sản phẩm dự kiến:

HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG

Vận dụng kiến thức, GV yêu cầu HS trả lời câu hỏi:

Câu 1: Khi nói về sóng điện từ, phát biểu nào sau đây sai?

Câu 2: Sóng điện từ và sóng âm khi truyền từ không khí vào thủy tinh thì tần số?