Giáo án âm nhạc 7 chân trời tiết 4: Thường thức âm nhạc nghe nhạc - Dân ca một số vùng việt nam

HOẠT ĐỘNG CỦA GV - HS

DỰ KIẾN SẢN PHẨM

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm học tập

- GV yêu cầu HS đọc thông tin SGK tr.29, 30 và cho biết:

+ Em hiểu thế nào là dân ca?

+ Kể tên các vùng dân ca.

- GV chia lớp thành 3 nhóm, giao nhiệm vụ cho mỗi nhóm:

+ Nhóm 1: Tìm hiểu và thuyết trình tóm tắt về  vùng dân ca miền núi phía bắc.

+ Nhóm 2:  Tìm hiểu và thuyết trình tóm tắt về vùng dân ca đồng bằng và trung du Bắc Bộ.

+ Nhóm 3: Tìm hiểu và thuyết trình tóm tắt về vùng dân ca Nam Bộ.

Bước 2: HS tiếp nhận, thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS đọc thông tin SGK tr.29, 30 để tìm hiểu về dân ca là gì, các vùng dân ca.

- HS thảo luận theo 3 nhóm, tìm hiểu và thuyết trình tóm tắt về một vùng dân ca: miền núi phía bắc, đồng bằng và trung du Bắc Bộ, Nam Bộ.

- GV hướng dẫn, hỗ trợ HS (nếu cần thiết).

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động, thảo luận

- GV mời đại diện HS trả lời về dân ca là gì, các vùng dân ca.

- GV mời đại diện các nhóm thuyết trình về một vùng dân ca: miền núi phía bắc, đồng bằng và trung du Bắc Bộ, Nam Bộ.

- GV yêu cầu các HS khác lắng nghe, nhận xét, nêu ý kiến hoặc đặt câu hỏi cho nhóm bạn.

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV nhận xét và tổng kết: Những làn điệu dân ca tạo nên sự phong phú và mang lại giá trị văn hoá đặc trưng trong kho tàng âm nhạc dân gian Việt Nam.

- GV bổ sung về một số thể loại được nêu trong SGK (làn điệu tiêu biểu, cách thức biểu diễn, trang phục,...).

- GV giới thiệu thêm thông tin về vùng Trung Bộ và Trường Sơn - Tây Nguyên.

Tìm hiểu một số vùng miền dân ca

- Dân ca Việt Nam:

+ Là những bài hát do nhân dân sáng tác và được lưu truyền từ thế hệ này sang thế hệ khác bằng phương thức truyền miệng.

+ Rất phong phú, mỗi vùng miền, mỗi dân tộc đều có những thể loại dân ca mang đặc trưng riêng, có sức sống lâu bền.

+ Các thể loại tiêu biểu của dân ca Việt Nam là hát giao duyên, hát ru, hò, lí, ví, giặm, đồng dao,...

- Dân ca miền núi phía Bắc:

+ Các dân tộc miền núi phía Bắc có một kho tàng dân ca với nhiều thể loại khác nhau: người Tày có hát lượn, người Nùng có sli, người Thái với điệu khắp, người Mường có hát thường rang, hát sắc bùa,...

+ Những bài dân ca trong sáng, giản dị như: Mùa xuân về (dân ca Dao), Ngủ đi em (dân ca Thái), Gà gáy (dân ca Cống),… ; hát then của người Tày, Nùng, Thái,…

- Dân ca đồng bằng và trung du Bắc Bộ:

+ Rất phong phú và đa dạng, tiêu biểu như: hát quan họ, hát xoan, hát ghẹo, trống quân, chèo tàu,...

+ Dân ca quan họ, hát xoan được UNESCO ghi danh là Di sản văn hoá phi vật thể đại diện của nhân loại. Dân ca quan họ Bắc Ninh phong phú về làn điệu, tinh tế trong cách hát vang tao nhã trong lề lối sinh hoạt ca hát. Hát xoan của vùng đất tổ Hùng Vương là một thể loại dân ca nghi lễ phong tục bao gồm ca hát, múa, nhạc.

- Dân ca Nam Bộ:

+ Có rất nhiều thể loại dân ca nhưng nổi bật nhất là hò và lí.

+ Hò Nam Bộ có những điệu khoẻ khoắn như Hò mái đoản, Hò giựt chì; mượt mà như Hò Đồng Tháp; hóm hỉnh như Hò bản đờn,...

+ Lí ở Nam Bộ mang nhiều sắc thái cảm xúc: trữ tình, duyên dáng như Lí con sáo, Lí chiêu chiều, Lí qua cầu; hài hước, ngộ nghĩnh như Lí chú ủi, Lí cái kéo, Lí con cua,...