Giáo án điện tử chuyên đề Hoá học 11 chân trời Bài 9: Sản xuất dầu mỏ – Vấn đề môi trường – Nguồn nhiên liệu thay thế dầu mỏ

MỜI CÁC EM

ĐẾN VỚI TIẾT HỌC!

KHỞI ĐỘNG

Ngành sản xuất dầu mỏ của một số nước/khu vực trên thế giới và sự phát triển của công nghiệp dầu mỏ Việt Nam có liên quan đến trữ lượng và sản lượng dầu mỏ như thế nào?”

BÀI 9:

SẢN XUẤT DẦU MỎ - VẤN ĐỀ MÔI TRƯỜNG NGUỒN NHIÊN LIỆU THAY THẾ DẦU MỎ

NỘI DUNG BÀI HỌC

1

Trữ lượng dầu mỏ

2

Dầu mỏ ở Việt Nam

3

Vấn đề môi trường trong khai thác dầu mỏ

4

Các vấn đề rác dầu trong trong quá trình khai thác dầu mỏ

5

Một số nhiên liệu thay thế dầu mỏ

I. TRỮ LƯỢNG DẦU MỎ

1. Hãy nêu tên một vài công ty kinh doanh xăng dầu mà em biết

• Tổng công ty xăng dầu Việt Nam – Petrolimex
• Công ty xăng dầu khu vực 2
• Tổng công ty Xăng dầu Quân đội
• Công ty xăng dầu Bà Rịa – Vũng Tàu
• Tổng công ty Dầu Việt Nam – CTCP (PVOIL)
• Công ty Cổ Phần Petro Times,…

a) Trữ lượng dầu mỏ

2. Dầu mỏ thường được sử dụng vào những mục đích nào?

• Hiện nay dầu mỏ chủ yếu dùng để sản xuất dầu hỏa, dầu diesel và xăng nhiên liệu.
• Ngoài ra, dầu thô cũng là nguồn nguyên liệu chủ yếu để sản xuất ra các sản phẩm của ngành hóa dầu như dung môi, phân bón hóa học, nhựa, thuốc trừ sâu, nhựa đường,…

3. Từ Bảng 9.1, thứ hạng trữ lượng dầu mỏ thế giới tập trung nhiều nhất ở vùng nào?

Bảng 9.1 Thứ hạng và trữ lượng dầu mỏ

của một số nước

Trữ lượng dầu mỏ thế giới tập trung nhiều nhất ở vùng Tây Nam Á, trong đó Venezuela là quốc gia có trữ lượng dầu thô lớn nhất thế giới, tiếp đến là Saudi Arabia rồi đến Iran,…

b) Sự tiêu thụ dầu mỏ

Thảo luận nhóm

Khoảng một nửa lượng chế phẩm dầu mỏ được sử dụng để làm gì?

Các phần còn lại được dùng để làm gì?

• Khoảng một nửa lượng chế phẩm dầu mỏ được sử dụng, cung cấp nhiên liệu cho ô tô, xe tải, máy bay và tàu thủy.

Nhiên liệu cho ô tô

Nhiên liệu cho máy bay

TRẢ LỜI

• Phần còn lại được sử dụng để cung cấp nhiệt cho các nhà máy, gia đình và sản xuất điện. Khí dầu mỏ (gas) được sử dụng tạo nhiệt trong công nghiệp.
• Một lượng nhỏ dầu mỏ được sử dụng làm nguyên liệu để tạo ra nhiều sản phẩm khác như: nhựa, mĩ phẩm, sơn, may mặc, chất tẩy rửa, y tế,…

Giải thích tại sao dầu mỏ là một nguồn tài nguyên quý giá

Ngày nay, ngành công nghiệp sản xuất, phân phối, lọc dầu là ngành công nghiệp lớn nhất về mặt doanh thu trên toàn thế giới. Dầu đã có mặt trong mọi hoạt động của đời sống xã hội.

c) Sự phát triển của nền công nghiệp hóa dầu

5. Dầu mỏ là nguồn tài nguyên không thể tái tạo. Chúng ta sẽ làm gì nếu một ngày dầu mỏ sẽ cạn kiệt?

6. Dựa vào thông tin cung cấp, em hãy tìm hiểu các chủng loại sản phẩm của dầu mỏ trong cuộc sống và một số ngành kinh tế quốc dân.

TRẢ LỜI CÂU 5

• Dầu mỏ là một loại nhiên liệu có hạn và không thể tái tạo. Từ khi con người bắt đầu khai thác dầu mỏ thì nguồn cung đã giảm dần, tỉ lệ sụt giảm nguồn dầu mỏ đang ngày càng tăng lên mỗi năm. Phải mất hàng triệu năm dầu mỏ mới có thể được tạo ra những con người chỉ mất chưa đầy 200 năm để tiêu thụ hết nguồn dầu mỏ có trên Trái Đất
• Hiện nay, con người đang nỗ lực tìm ra nguồn nguyên liệu thay thế dầu mỏ. Trong số này có thể kể đến nguồn nhiên liệu sinh học

TRẢ LỜI CÂU 6

• Xăng được sử dụng để vận chuyển, cung cấp nhiên liệu cho ô tô, xe tải, máy bay và tàu thủy
• Phần lớn dầu mỏ đốt để lấy nhiệt trong nhà máy, gia đình và sản xuất điện. Sử dụng làm nguyên liệu để tạo ra nhiều sản phẩm phục vụ con người.

II. DẦU MỎ

Ở VIỆT NAM

7. Từ công nghiệp dầu mỏ ở Việt Nam, em hãy nêu triển vọng của công nghiệp dầu mỏ nước ta

Sự phát triển một số sản phẩm trong ngành công nghiệp hóa dầu cho thấy sự phát triển sản xuất hóa dầu tại Việt Nam rất có triển vọng

• Việt Nam không nằm ngoài xu hướng thế giới với việc kết hợp lọc và hóa dầu trong một nhà máy để tăng lợi nhuận với xu thế tăng dần hướng sản xuất các sản phẩm hóa dầu.
• Các tổ hợp lọc hóa dầu sẵn có như Dung Quất, Nghi Sơn, Long Sơn,… có thể chế biến các loại dầu thô có chất lượng thấp với giá rẻ hơn thành các sản phẩm lọc dầu sạch và ít gây ô nhiễm môi trường hơn.
• Ngoài xăng dầu sẽ có thêm các loại nhựa đường, dầu nhờn, lưu huỳnh và nhiều chủng loại sản phẩm trung gian và thành phẩm hóa dầu mới.

8. Trữ lượng dầu mỏ Việt Nam cho thấy dầu mỏ đóng góp cho sự phát triển nền kinh tế đất nước như thế nào?

• Trữ lượng dầu mỏ Việt Nam là 4,4 tỉ thùng.
• Dầu mỏ Việt Nam là lượng dầu thô khai thác ở Việt Nam. Lượng dầu này đóng góp nhiều vào nền kinh tế quốc gia và cũng là yếu tố quan trọng trong vấn đề chủ quyền của Việt Nam ở Biển Đông. Việc khai thác dầu thô còn đi kèm với ngành khí đốt.

III. VẤN ĐỀ MÔI TRƯỜNG TRONG KHAI THÁC DẦU MỎ

a) Sự cố tràn dầu

Quan sát hình ảnh và trả lời

• Sự cố tràn dầu là gì? Tràn dầu là gì?
• Sự cố tràn dầu xảy ra do nguyên nhân nào? Em hãy nêu tác hại của sự cố tràn dầu đối với con người, môi trường

Sự cố xảy ra trong quá trình khai thác chế biến, vận chuyển dầu mỏ hay các sản phẩm có nguồn gốc từ dầu gọi là sự cố tràn dầu.

Tràn dầu là sự giải phóng dầu mỏ lỏng vào môi trường do các hoạt động của con người – dưới cái tên ‘‘thủy triều đen’’

TRẢ LỜI Ý 1

TRẢ LỜI Ý 2

• Tràn dầu thường xảy ra trong các hoạt động tìm kiếm, thăm dò, khai thác, vận chuyển, chế biến, phân phối và tàng trữ dầu khí cùng với các sản phẩm của chúng.
• Tràn dầu gây nên những tác động tiêu cực tới môi trường, ảnh hưởng xấu đến sinh thái và thiệt hại đến các hoạt động kinh tế, đặc biệt là các hoạt động có liên quan đến khai thác và sử dụng các dạng tài nguyên thủy sản, ảnh hưởng nghiêm trọng tới đời sống cũng như sức khỏe của người dân.
• Sự cố tràn dầu và rác dầu trong quá trình khai thác dầu mỏ là các vấn đề gây ô nhiễm môi trường do khai thác dầu thô gây ra.

b) Các tác động của sự cố tràn dầu

10. Làm thế nào để giảm thiểu sự ảnh hưởng tới môi trường của các nhiên liệu hóa thạch này?

Nguồn nhiên liệu hóa thạch ngày càng cạn kiệt trên thế giới và việc sử dụng nguồn nhiên liệu này gây ra nhiều hậu quả tai hại về môi trường sống

• Để giảm thiểu sự ảnh hưởng tới môi trường của các nhiên liệu hóa thạch:
• Các hoạt động tìm kiếm, thăm dò, khai thác, vận chuyển, chế biến, phân phối và tàng trữ dầu khí cùng với các sản phẩm của chúng theo quy định an toàn, tránh làm các sản phẩm của dầu mỏ thoát ra ngoài gây ô nhiễm môi trường.
• Khi có sự cố cần được xử lí sớm và triệt để.
• Các quốc gia trên thế giới đã đi theo hướng sử dụng nhiên liệu tái tạo thay thế cho nhiên liệu hóa thạch.

11. Từ Hình 9.4, em hãy nêu tác động của sự cố tràn dầu đến môi trường và sinh vật như thế nào?

Hình 9.4 Sự cố tràn dầu

Tác động

Tiêu cực đến môi trường.

Ảnh hưởng xấu đến sinh thái.

Thiệt hại đến các hoạt động kinh tế, đặt biệt là các hoạt động có liên quan đến khai thác và sử dụng các dạng tài nguyên thủy sản.

Ảnh hưởng nghiêm trọng tới đời sống cũng như sức khỏe của người dân.

Ảnh hưởng đến sự sinh trưởng của các loài thực vật, động vật.

---------------------------------------

----------------------Còn tiếp---------------------