Giáo án điện tử chuyên đề Sinh học 10 cánh diều Bài 11: Khái quát về vi sinh vật trong xử lí ô nhiễm môi trường

NHIỆT LIỆT CHÀO MỪNG

CÁC EM ĐẾN VỚI BÀI HỌC CHUYÊN ĐỀ SINH HỌC!

KHỞI ĐỘNG

Quan sát hình ảnh và đọc tình huống mở đầu SCĐ tr.68 và trả lời các câu hỏi:

• Tại sao mật độ vi sinh vật lại tăng lên ở khu vực bị dầu tràn ở vịnh Mexico?
• Hiện tượng này gợi ý cho con người có thể sử dụng vi sinh vật vào mục đích gì?

CHUYÊN ĐỀ 3. CÔNG NGHỆ VI SINH VẬT TRONG XỬ LÍ Ô NHIỄM MÔI TRƯỜNG

BÀI 11: KHÁI QUÁT VỀ

VI SINH VẬT TRONG XỬ LÍ

Ô NHIỄM MÔI TRƯỜNG

NỘI DUNG BÀI HỌC

I

VAI TRÒ CỦA VI SINH VẬT TRONG XỬ LÍ Ô NHIỄM MÔI TRƯỜNG

II

QUÁ TRÌNH PHÂN GIẢI CÁC HỢP CHẤT TRONG XỬ LÍ MÔI TRƯỜNG

I

VAI TRÒ CỦA VI SINH VẬT TRONG XỬ LÍ Ô NHIỄM MÔI TRƯỜNG

THẢO LUẬN NHÓM

1. Dựa vào hình 11.2, hãy cho biết vi sinh vật có vai trò gì trong xử lí ô nhiễm môi trường.

2. Nếu không có vi sinh vật thì điều gì sẽ xảy ra trên Trái Đất? Vì sao vi sinh vật thực hiện được vai trò đó?

Vai trò của vi sinh vật:

Phân giải các hợp chất hữu cơ phức tạp tồn tại trong tự nhiên: xác của động vật, thực vật, các vi sinh vật,… thông qua các quá trình hô hấp hoặc lên men thành các phân tử đơn giản, ít hoặc không gây ô nhiễm môi trường.

Các quá trình phân giải diễn ra nhanh, ở khắp mọi nơi trên Trái Đất.

Diễn ra theo một chuỗi liên tục với sự tham gia của nhiều loài vi sinh vật.

Chu trình tuần hoàn vật chất trong tự nhiên, làm sạch môi trường.

Trả lời câu hỏi 1

Quá trình phân giải cung cấp nguồn carbon và năng lượng cho quá trình sinh trưởng, sinh sản tạo sinh khối vi sinh vật.

Vai trò của vi sinh vật trong xử lí ô nhiễm môi trường

Nếu không có vi sinh vật  Các hợp chất hữu cơ tồn tại trong tự nhiên không được phân giải thành các chất đơn giản  Không có sự tuần hoàn tự nhiên.

Quá trình phân giải ở vi sinh vật diễn ra với tốc độ nhanh, nhiều loài sống được ở những môi trường khắc nghiệt  Quá trình phân giải có thể diễn ra ở khắp mọi nơi trên Trái Đất.

Trả lời câu hỏi 2

II

QUÁ TRÌNH PHÂN GIẢI CÁC HỢP CHẤT TRONG XỬ LÍ MÔI TRƯỜNG

Câu 1

Quan sát hình 11.3 và cho biết phân giải sinh học là gì?

Câu 2

Hãy kể tên một số loại chất thải (có nguồn gốc từ nông nghiệp hoặc công nghiệp) ở địa phương em đang sinh sống.

Câu 3

Công nghệ vi sinh vật xử lí ô nhiễm môi trường dựa trên cơ sở khoa học nào?

Tìm hiểu thông tin về quá trình phân giải vi sinh vật (SCĐ tr.69 – 70) và thực hiện các nhiệm vụ:

Tìm hiểu thông tin về quá trình phân giải vi sinh vật (SCĐ tr.69 – 70) và thực hiện các nhiệm vụ:

Quá trình phân giải các hợp chất

trong môi trường

Phân giải sinh học nhờ vi sinh vật là quá trình chúng bẻ gãy các liên kết hoá học trong phân tử hữu cơ phức tạp thành các chất đơn giản hoặc thành CO2 và H2O.

Có thể xảy ra trong điều kiện hiếu khí hoặc kị khí.

Quá trình phân giải sinh học cung cấp nguồn carbon và năng lượng cho sinh trưởng và sinh sản tạo ra sinh khối vi sinh vật.

Quá trình phân giải hiếu khí

Quá trình phân giải kị khí (lên men)

Trả lời câu hỏi 1

Phân giải sinh học là quá trình biến đổi các chất hữu cơ thành các chất vô cơ và giải phóng CO2 nhờ hoạt động của vi sinh vật.

Trả lời câu hỏi 2

Một số loại chất thải có nguồn gốc từ nông nghiệp: rơm, lá cây, bao bì phân bón, chất thải từ gia súc gia cầm,...

Một số loại chất thải công nghiệp: giấy, thùng cacton, đồ nhựa, kim loại, hóa chất độc hại,...

Công nghệ vi sinh vật xử lí ô nhiễm môi trường dựa trên cơ sở khoa học là khả năng phân giải các chất khác nhau trong tự nhiên của nhiều vi sinh vật cùng lúc.

Trả lời câu hỏi 3

LUYỆN TẬP

Câu 1. Vì sao quá trình phân giải các chất khác nhau trong tự nhiên là cơ sở của công nghệ vi sinh vật xử lí ô nhiễm môi trường?

Câu 2. Cho biết ý nghĩa của quá trình phân giải rác hữu cơ đối với đất. Nêu ứng dụng của quá trình này.

LUYỆN TẬP

Câu 1. Bản chất quá trình phân giải của vi sinh vật là biến đổi các hợp chất hữu cơ phức tạp thành các chất đơn giản hơn  Có thể chuyển hóa các hợp chất gây ô nhiễm thành các chất ít hoặc không ô nhiễm.

Quá trình phân giải rác hữu cơ làm tăng mùn cho đất, giúp đất có thêm chất dinh dưỡng cung cấp cho cây trồng.

Câu 2

Ứng dụng: ủ thành phân bón, làm thức ăn chăn nuôi, sản xuất khí đốt sinh học,...

LUYỆN TẬP

--------------- Còn tiếp ---------------