Giáo án điện tử chuyên đề Sinh học 10 kết nối Bài 7: Ứng dụng của enzyme

VUI MỪNG CHÀO ĐÓN

CẢ LỚP ĐẾN VỚI BÀI HỌC MỚI!

KHỞI ĐỘNG

Điều tra các sản phẩm ứng dụng công nghệ enzyme ở địa phương, ở Việt Nam và trên thế giới rồi trình bày dưới dạng poster.

BÀI 7:

ỨNG DỤNG CỦA ENZYME

NỘI DUNG BÀI HỌC

I.

II

MỘT SỐ ỨNG DỤNG CỦA ENZYME

TRIỂN VỌNG CÔNG NGHỆ ENZYME TRONG TƯƠNG LAI

MỘT SỐ ỨNG DỤNG CỦA ENZYME

► THẢO LUẬN NHÓM

Khái quát vai trò của enzyme trong công nghệ chế biến thực phẩm. Lấy một số ví dụ minh hoạ.

Công nghệ enzyme được ứng dụng trong y dược như thế nào?

Nêu một số ứng dụng của enzyme trong điều trị bệnh ở người. Nêu vai trò của enzyme trong một số công nghệ di truyền.

1.

Ứng dụng enzyme trong công nghệ thực phẩm

Các enzyme được dùng nhiều trong công nghiệp thực phẩm: protease, cellulose, amylase, pectinase.

Enzyme protease

• Dùng trong chế biến thịt, cá trong ngành công nghiệp chế biến đồ hộp.
• Biến đổi các chất thải của ngành công nghiệp thực phẩm thành thức ăn dễ tiêu hoá cho vật nuôi.
• Sử dụng rộng rãi trong sản xuất nước mắm, rượu vang, mứt, nước hoa quả,...

Hình 7.1. Một số thực phẩm sử dụng enzyme protease trong quy trình sản xuất, chế biến

Enzyme amylase

• Sử dụng trong sản xuất bánh mì, kẹo, rượu vang, bia,...

Enzyme pectinase

• Được dùng trong sản xuất mứt và nước ép quả.

Enzyme cellulose

• Dùng để tăng chất lượng thực phẩm, cải thiện hương vị thực phẩm.
• Làm mềm một số loại thực phẩm có nguồn gốc thực vật.
• Thích hợp trong chế biến thức ăn từ thực vật cho trẻ em, sản xuất bia,...

2.

Ứng dụng enzyme trong y dược

Ứng dụng trong chữa bệnh và chẩn đoán bệnh

Chẩn đoán nhanh một số bệnh: tiểu đường (sử dụng enzyme glucosidase), gout (sử dụng enzyme urease),...

Sử dụng enzyme để chữa bệnh thiếu enzyme bẩm sinh.

Chữa bệnh tim mạch, bệnh thiếu enzyme đường tiêu hoá (enzyme amylase)

Giảm đau sau phẫu thuật

Trị viêm khớp

Tan nhanh các vết bầm và kháng viêm (enzyme bromelain)

Tiêu viêm, làm lành vết thương, vết bỏng, tiêu biến niêm mạc,

chữa loét dạ dày,... (enzyme trypsin và chymotrypsin)

Chữa dị ứng kháng sinh bằng cách thuỷ phân làm giảm nồng độ kháng sinh (enzyme penicillinase)

Chữa bệnh do virus gây nên bằng cách phân giải nucleic acid của virus (enzyme nuclease

3.

Ứng dụng enzyme trong kĩ thuật di truyền

Enzyme Taq polymerase

Được tách chiết và sử dụng trong nhân bản DNA.

Kĩ thuật PCR ra đời và được ứng dụng trong đời sống: phát hiện một số virus gây bệnh cho người và động vật như HIV, SARS - CoV - 2,...

3.

Ứng dụng enzyme trong kĩ thuật di truyền

Enzyme cắt giới hạn (restrictase) và enzyme nối (ligase)

có vai trò quan trọng trong kĩ thuật tạo DNA tái tổ hợp

Enzyme cắt giới hạn cho phép cắt DNA ở vị trí xác định thành các đoạn nhỏ.

Enzyme nối được dùng để nối các đoạn DNA với nhau tạo ra DNA tái tổ hợp.

TRIỂN VỌNG CỦA CÔNG NGHỆ ENZYME TRONG TƯƠNG LAI

Dừng lại và suy ngẫm

Câu hỏi 1

Em hãy chỉ ra các triển vọng của công nghệ enzyme trong tương lai.

Đọc nội dung thông tin mục II, thảo luận và trả lời câu hỏi:

Câu hỏi 2

Con người đang kì vọng có thể sử dụng enzyme để xử lí rác thải nhựa, ô nhiễm nước ngầm. Em hãy phân tích cơ chế hoạt động của enzyme trong việc thực hiện triển vọng đó.

Triển vọng

Một số lĩnh vực ứng dụng công nghệ enzyme được kì vọng: cảnh báo và điều trị bệnh, tổng hợp thuốc, xử lý rác thải nhựa, xử lý ô nhiễm nước ngầm,...

Tăng về quy mô công nghiệp, tìm kiếm nguồn enzyme mới, sản xuất và sử dụng ở quy mô công nghiệp, phổ biến rộng rãi hơn.

Xử lý ô nhiễm nước ngầm nhờ hoạt động của enzyme, biến đổi các chất gây ô nhiễm thành hợp chất vô hại.

Triển vọng

• Cơ sở của xử lý rác thải nhựa: sử dụng enzyme có khả năng phân huỷ nhựa.
• Các nhà khoa học đã tạo ra một nhóm vi khuẩn có khả năng phân huỷ nhựa nhờ một loại enzyme trong tế bào bằng phương pháp gây đột biến, mở ra giải pháp mới cho vấn đề ô nhiễm rác thải nhựa trên thế giới.

LUYỆN TẬP

Câu 1. Hãy liên hệ những lĩnh vực sản xuất và đời sống có ứng dụng các loại enzyme bằng cách hoàn thành bảng theo mẫu sau:

LUYỆN TẬP

Câu 2. Trong xử lí ô nhiễm môi trường, tại sao nói việc sử dụng enzyme là "công nghệ cuối đường ống"?

Trả lời câu hỏi 1

Trả lời câu hỏi 2

--------------- Còn tiếp ---------------