Giáo án điện tử địa lí 7 kết nối chủ đề: Đô thị lịch sử và hiện tại

CHÀO MỪNG CÁC EM ĐẾN VỚI BÀI HỌC HÔM NAY

KHỞI ĐỘNG

Các em có biết mối liên hệ giữa hai hình ảnh này là gì không?

CHỦ ĐỀ: ĐÔ THỊ LỊCH SỬ VÀ HIỆN TẠI

MỤC TIÊU BÀI HỌC

1. Đô thị và sự hình thành các nền văn minh cổ đại
2. Các đô thị châu Âu thời trung đại và vai trò của giới thương nhân
3. Đô thị và sự hình thành các nền văn minh cổ đại

THẢO LUẬN NHÓM

• Hoạt động nhóm: 2 nhóm
• Nhiệm vụ: Hoàn thiện phiếu học tập
• Thời gian: 5 phút

Ở Phương Đông

Từ khoảng thiên niên kỉ IV TCN đến thiên niên kỉ II TCN, trên lưu vực các dòng sông lớn ở châu Á, châu Phi như: sông Nin (ở Ai Cập), sông Ti-gơ-rơ và Ơ-phơ-rát (ở Lưỡng Hà), sông Ấn, sông Hằng (ở Ấn Độ),... đã có cư dân tập trung sinh sống

Người dân canh tác nông nghiệp trên những đồng bằng màu mỡ, phì nhiêu, chăn nuôi gia súc, dệt vải, làm đồ gốm,...

Do sản xuất dần phát triển, dân số tăng lên, những khu định cư nhỏ ban đầu đã dân mở rộng thành các khu dân cư đông đúc và có sự phân công lao động

Hình thành các đô thị (thành thị) cổ đại như: Ba-bi-lon (ở vùng Lưỡng Hà), Mem-phít (ở Ai Cập), Mô-hen-giô Đa-rô (ở Ấn Độ),…

Ở Phương Tây

• Ở Hy Lạp, La Mã cổ đại, đất đai khô cằn chỉ thích hợp trồng những cây lâu năm, tuy nhiên, lại có nhiều vũng, vịnh thuận lợi cho việc hình thành những hải cảng
• Do sống gần biển, có nhiều mỏ khoáng sản nên cư dân ở đây sớm phát triển mạnh hoạt động buôn bán hàng hải và sản xuất thủ công nghiệp

Mối quan hệ giữa đô thị với các nền văn minh cổ đại

Tồn tại và phát triển cùng với sự hình thành của các nền văn minh cổ đại

Hầu hết đô thị ở phương Đông là trung tâm hành chính, quân sự, đầu mối kinh tế và giao thông của các quốc gia cổ đại. Những đô thị cổ gắn liền với sự hưng thịnh và suy tàn của các nền văn minh đầu tiên ở phương Đông

Các đô thị ở phương Tây cổ đại đều đóng vai trò là trung tâm kinh tế, chính trị của nhà nước, đồng thời cũng đặt nền tảng cho sự hình thành và phát triển của các nền văn minh

2. Các đô thị châu Âu thời trung đại và vai trò của giới thương nhân

THẢO LUẬN THEO CẶP

• Thảo luận theo cặp đôi
• Nhiệm vụ: 2 nhiệm vụ
• Thời gian: 5 phút

Nhiệm vụ 1: Phân tích điều kiện dẫn đến sự ra đời các đô thị trung đại ở Tây Âu.

• Các hoạt động kinh tế trong thế kỉ XI có sự biến đổi như thế nào?
• Các đô thị được hình thành từ hoạt động buôn bán của những ai? Họ đã làm gì?

Nhiệm vụ 2: Nhận xét vai trò của của giới thương nhân đối với các đô thị trung đại ở châu Âu

• Thương nhân là những người như thế nào?
• Họ có những hoạt động gì? Hoạt động ấy có vai trò như thế nào đối với nền kinh tế?

Sự ra đời của các đô thị châu Âu thời trung đại

Từ thế kỉ XI, sản xuất nông nghiệp, thủ công nghiệp và thương nghiệp trong các lãnh địa phong kiến có nhiều biến đổi

Một số thợ thủ công đã tìm cách trốn khỏi lãnh địa hoặc dùng tiền để chuộc lại tự đo. Họ tìm đến những nơi đông dân cư, gần nguồn nguyên liệu, nơi giao nhau của các trục đường chính,... nhóm nhau lại để cùng sản xuất, buôn bán

Bên cạnh đó, còn có những đô thị do lãnh chúa, Giáo hội xây dựng hoặc được phục hồi từ những đô thị cổ đại

Vai trò của giới thương nhân

Trong các đô thị ở châu Âu thời trung đại, tầng lớp thương nhân dần đông hơn và có vai trò ngày càng to lớn

Hoạt động của thương nhân và thương hội đã thúc đẩy kinh tế hàng hoá phát triển, làm tan rã dần nền kinh tế tự nhiên, đóng kín trong các lãnh địa trước đây. Việc buôn bán giữa các nước ngày càng sôi động

Thương nhân là những người có đầu óc thích khám phá, ham hiểu biết, làm giàu,... họ phản đối văn hoá phong kiến lỗi thời, lạc hậu và đòi hỏi xây dựng một nền văn hoá mới.

=> phong trào Văn hoá Phục hưng đã nảy nở, mở ra thời kì phát triển xán lạn của văn hoá phương Tây thời trung đại