Giáo án điện tử Sinh học 12 bài 3: Điều hoà hoạt động gen

CHÀO MỪNG CÁC EM ĐẾN VỚI BÀI HỌC HÔM NAY!

Một số biến chứng của bệnh đái tháo đường

Nguyên nhân nào dẫn tới bị đái tháo đường?

BÀI 3: ĐIỀU HÒA HOẠT ĐỘNG GEN

NỘI DUNG BÀI HỌC

• Khái quát về điều hòa hoạt động gen
• Điều hòa hoạt động gen ở sinh vật nhân sơ

1. KHÁI QUÁT VỀ ĐIỀU HÒA HOẠT ĐỘNG GEN

Quan sát các vị dụ sau:

THẢO LUẬN NHÓM

Thế nào là điều hoà hoạt động của gen?

Sự điều hoà hoạt động của gen có ý nghĩa như thế nào đối với hoạt động sống của tế bào?

Điều hoà hoạt động của gen ở tế bào nhân sơ khác tế bào nhân thực như thế nào?

Khái niệm

Điều hòa hoạt động của gen là quá trình điều hòa lượng sản phẩm của gen tạo ra  trong tế bào.

Ý nghĩa

Đảm bảo cho hoạt động sống của tế bào luôn  phù hợp với điều kiện môi trường  cũng như sự phát tiển bình thường của cơ thể.

Khác nhau

- Sinh vật nhân sơ: Tiến hành ở cấp độ phiên mã.

- Sinh vật nhân thực ở nhiều cấp độ: Trước phiên mã  phiên mã  dịch mã  sau dịch mã.

1. ĐIỀU HÒA HOẠT ĐỘNG GEN Ở SINH VẬT NHÂN SƠ

Mô hình cấu trúc operon lac

Thảo luận nhóm hoàn thành phiếu học tập sau:

1. Để điều hoà được quá trình phiên mã mỗi gen có đặc điểm gì ?
2. Hãy trình bày vai trò của các thành phần của một opêrôn.
3. Mô tả hoạt động của các gen trong môi trường không có lactôzơ và môi trường có lactôzơ.

Gen điều hòa R: Tổng hợp protein ức chế

(NẰM NGOÀI OPERON)

OPERON

Vùng P: mang tín hiệu khởi đầu quá trình phiên mã

Vùng O: gắn với protein ức chế

Nhóm gen cấu trúc Z,Y,A: phiên mã tổng hợp enzyme phân giải đường Lac

Khi môi trường không có đường

Khi môi trường có đường

LUYỆN TẬP

TRÒ CHƠI

Hoạt động của gen chịu sự kiểm soát bởi:

• cơ chế điều hòa.
• gen điều hòa.
• cơ chế điều hòa ức chế.
• Cơ chế điều hòa cảm ứng.

Sinh vật nhân thực sự điều hòa hoạt động của gen diễn ra:

• ở giai đoạn trước phiên mã.
• ở giai đoạn phiên mã.
• ở giai đoạn dịch mã.
• ở giai đoạn sau dịch mã.

Sự biến đổi cấu trúc nhiễm sắc thể tạo thuận lợi cho sự phiên mã của một số trình tự thuộc điều hoà ở mức

• phiên mã.
• trước phiên mã.
• dịch mã.
• sau dịch mã.

Trong một operon, nơi enzim ARN-polimeraza bám vào khởi động vùng phiên mã là:

• Vùng vận hành
• vùng khở động.
• Vùng điều hòa
• Vùng mã hóa

Quá trình nào không nằm trong các quá trình điều hòa: 

• điều hòa phiên mã.
• điều hòa dịch mã.
• điều hòa sau phiên mã.
• điều hòa sau dịch mã

VẬN DỤNG

NHIỆM VỤ VỀ NHÀ

Học bài và trả lời câu hỏi cuối bài.

Xem lại bài 21 sinh học 9 và đọc trước Bài 4: Đột biến gen.

Chuẩn bị bút phớt, bản trong/giấy rôki

CẢM ƠM CÁC EM ĐÃ LẮNG NGHE BÀI GIẢNG!