Giáo án gộp Âm nhạc 8 cánh diều kì II

HOẠT ĐỘNG CỦA GV – HS

DỰ KIẾN SẢN PHẨM

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

* Giới thiệu tên bài hát, tên tác giả và nội dung của bài hát Cánh én tuổi thơ

- GV hướng dẫn HS thảo luận theo nhóm đôi, tìm hiểu về tên bài hát, tên tác giả và nội dung của bài hát Cánh én tuổi thơ.

- GV giới thiệu tên bài hát, tên tác giả và nội dung của bài hát.

- GV hướng dẫn HS đọc lướt lời ca và nắm được cấu trúc bài hát. 

* Nghe hát mẫu

- GV mở file âm thanh/video cho HS lắng nghe bài hát Cánh én tuổi thơ (HS đồng thời theo dõi bản nhạc, hát nhẩm theo).

https://youtu.be/WEWJgjYYEJk?si=U7J43QIv5YBs-If- 

- GV hát mẫu cho HS 1 lần bài hát Cánh én tuổi thơ. 

* Khởi động giọng

- GV hướng dẫn HS khởi động giọng (luyện thanh, mở rộng âm vực, chú ý hơi thở, khẩu hình). 

* Giới thiệu cấu trúc bài hát

- GV trình chiếu cho HS quan sát bản nhạc, HS tập trung quan sát. 

- GV giới thiệu cho HS cấu trúc của bài hát. 

* Tập hát từng câu

- GV hướng dẫn HS tập hát từng câu, ghép nối các câu theo lối “móc xích”: 

+ Câu hát 1 nối với câu hát 2.

+ Câu hát 3 nối với câu hát 4.

+ Câu hát 5 nối với câu hát 6. 

- GV lưu ý HS về những tiếng hát có luyến; những chỗ tiết tấu đảo phách;...

* Hát hoàn thiện từng đoạn, ghép nối các đoạn đã học cùng với nhạc đệm

- GV bật nhạc đệm để HS hát cả đoạn. 

- GV hướng dẫn HS hát từng đoạn cùng nhạc đệm. 

- GV hướng dẫn HS hát ghép nối các đoạn đã học với nhạc đệm. 

* Hát đầy đủ cả bài

- GV hướng dẫn HS hát hoàn chỉnh cả bài cùng nhạc đệm. 

- GV khuyến khích HS kết hợp vỗ tay nhịp nhàng theo nhịp hoặc vận động theo nhạc, thể hiện sắc thái trong sáng, tha thiết.

- GV lưu ý HS: hát bài hát với cảm xúc trong sáng, thiết tha.

* Luyện tập, biểu diễn

GV tổ chức cho HS trình bày bài hát theo tổ, nhóm, cá nhân.

Bước 2: HS tiếp nhận, thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS lắng nghe GV giới thiệu tên bài hát, tên tác giả và nội dung bài hát.

- HS khởi động giọng. 

- HS hát từng câu, ghép nối các câu theo lối “móc xích”; hát hoàn thiện từng đoạn, ghép nối các đoạn cùng nhạc đệm; hát hoàn thiện cả bài cùng nhạc đệm.

- HS luyện tập, biểu diễn bài hát theo tổ, nhóm, cá nhân.

- GV quan sát, hướng dẫn HS trong quá trình học bài hát (nếu cần thiết).

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động, thảo luận

- HS hát từng câu, từng đoạn và ghép nối các đoạn đã học với nhạc đệm theo hướng dẫn của GV.

- HS biểu diễn theo tổ, nhóm, cá nhân trước lớp.

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV nhận xét, chỉnh sửa cho HS những chỗ HS hát sai (nếu có). 

- GV cho HS nêu một số cảm nhận sau khi học bài hát.

- GV kết luận: Năm 2000, báo Thiếu niên Tiền phong, Hội Nhạc sĩ Việt Nam, Ban Khoa học Giáo dục VTV, Ban Âm nhạc Đài Tiếng nói Việt Nam đã bình chọn Cánh én tuổi thơ vào danh sách “50 bài hát thiếu nhi hay nhất thế kỉ XX”. 

- GV chuyển sang nội dung mới.  

1. Hát Cánh én tuổi thơ

* Tác giả Phạm Tuyên

- Nhạc sĩ Phạm Tuyên trước đây là Trưởng phòng Văn nghệ Đài Truyền hình Việt Nam.

- Ông có rất nhiều ca khúc được phổ biến rộng rãi.

- Ông cũng sáng tác nhiều ca khúc cho lứa tuổi HS: Tiến lên đoàn viên, Chiếc đèn ông sao, Hành khúc Đội Thiếu niên Tiền phong Hồ Chí Minh, Hát dưới cờ Hà Nội,...

- Năm 2012, ông được Nhà nước trao tặng Giải thưởng Hồ Chí Minh về Văn học – Nghệ thuật.

* Bài hát Cánh én tuổi thơ

- Nội dung bài hát: 

Với giai điệu thiết tha, lời ca giàu hình ảnh, suốt nhiều năm qua   Cánh én tuổi thơ là bài hát được thiếu nhi Việt Nam yêu thích. Nội dung bài hát truyền đi thông điệp: mỗi cá nhân không thể sống nếu tách mình ra khỏi vòng tay của cộng đồng.

- Cấu trúc bài hát: 

Bài hát có hình thức 2 đoạn:

+ Đoạn 1: 25 nhịp (từ đầu đến tia nắng mới). 

+ Đoạn 2: 16 nhịp, được hát 2 lần (từ Những cánh én đến đèn én bay).

* Học bài hát Cánh én tuổi thơ

- Nhịp của bài hát: nhịp .

- Giọng: Rê trưởng.

- Bản nhạc có các ký hiệu là : dấu lặng đơn, dấu nối, dấu lặng đen,  dấu luyến.

- Lưu ý: Những tiếng hát có luyến, đảo phách.

Đoạn 1

Câu 1: Một cánh én ... mùa xuân.

Câu 2: Rủ nhau ... ấm dần.

Câu 3: Từ trời cao ... liệng bay.

Câu 4: Thấy mênh mông ... cỏ cây.

Câu 5: Bầu trời ... tuyệt vời.

Câu 6: Dệt mùa xuân ... nắng mới.

Đoạn 2

Câu 7: Những cánh én ... tuổi thơ.

Câu 8: Những cánh én ... nhạc và thơ.

Câu 9: Em ước mong ... bóng mây.

Câu 10: Để ngàn ... én bay.

* Luyện tập biểu diễn bài hát Cánh én tuổi thơ

- Hát có lĩnh xướng:

+ Lời 1: Đồng ca đoạn 1 và đoạn 2: Một cánh én ... đàn én bay.

+ Lời 2: Lĩnh xướng đoạn 1: Một cánh én ... tia nắng mới.

Đồng ca đoạn 2: Những cánh én ... đàn én bay.

- Hát nối tiếp:

+ Lời 1: Ba nhóm cùng hát đoạn 1 và đoạn 2: Một cánh én ... đàn én bay.

+ Lời 2: 

• Nhóm 1: Một cánh én ... trắng đồng.

• Nhóm 2: Loài chim én ... tình thân.

• Nhóm 3: Hòa bình ... tia nắng mới.

• Ba nhóm cũng hát đoạn 2: Những cánh én ... đàn én bay.

HOẠT ĐỘNG CỦA GV – HS

DỰ KIẾN SẢN PHẨM

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV giới thiệu về gam thứ và giọng thứ.

- GV đọc nhạc hoặc dùng nhạc cụ thể hiện những ví dụ minh họa về gam La thứ và giọng La thứ.

- GV đặt câu hỏi cho HS: 

+ Bậc I của giọng La thứ là nốt La, hãy dựa vào sơ đồ cấu tạo cung và nửa cung của gam thứ để xác định tên các nốt ở các bậc âm còn lại. Một bản nhạc viết ở giọng La thứ thì ở hóa biểu có dấu thăng hay dấu giáng nào không?

+ Giọng La thứ có âm chủ là nốt gì?

+ Bản nhạc viết ở giọng La thứ thường được kết về nốt nào?

- GV cho HS tìm những bài nhạc trong SGK Âm nhạc 8 viết ở giọng La thứ và trả lời câu hỏi: Nêu những đặc điểm giống nhau của giọng La thứ và giọng Đô trưởng. 

Bước 2: HS tiếp nhận, thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV hướng dẫn HS thực hiện tìm hiểu gam thứ, giọng thứ, giọng La thứ.

- HS lắng nghe, tiếp nhận các nhiệm vụ và hoàn thành.

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động, thảo luận

- GV mời đại diện một số HS đứng lên trả lời câu hỏi: 

+ Một bản nhạc viết ở giọng La thứ thì ở hóa biểu không có dấu thăng hoặc dấu giáng.

+ Giọng La thứ có âm chủ là nốt La.

+ Bản nhạc viết ở giọng La thứ thường được kết bằng âm chủ là nốt La.

- GV mời đại diện một số HS đứng lên trả lời câu hỏi: Đặc điểm giống nhau của giọng La thứ và giọng Đô trưởng:

+ Gồm các bậc âm cơ bản. 

+ Hóa biểu (hệ thống dấu hóa sau khóa nhạc) không có dấu thăng hoặc dấu giáng.

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV nhận xét, đánh giá thái độ học tập của HS và chuyển sang nội dung mới.

2. Gam thứ, giọng thứ, giọng La thứ

- Gam thứ: Là hệ thống gồm 7 bậc âm được sắp xếp liền bậc từ thấp lên cao, từ cao xuống thấp, bắt đầu từ âm bậc I (âm chủ - âm ổn định nhất). Cấu tạo cung và nửa cung như sau:

- Giọng thứ: Khi các bậc âm của gam thứ được sử dụng để xây dựng một tác phẩm âm nhạc (bài hát, bản nhạc), người ta gọi đó là giọng thứ. Tên gọi của giọng bao gồm tên âm chủ kèm theo sau đó là từ thứ (moll hoặc Minor). Những bài hát, bản nhạc có tính chất trữ tình, mềm mại thường được viết ở giọng thứ.

- Giọng La thứ: Giọng thứ có âm chủ là nốt a gọi là giọng La thứ. Giọng La thứ có kí hiệu a-moll hoặc A Minor. Thành phần âm của giọng La thứ bao gồm: 

è Giọng La thứ gồm tất cả các âm cơ bản. Một bài hát hoặc bản nhạc viết ở giọng La thứ thì hóa biểu (hệ thống dấu hóa sau khóa nhạc) không có dấu thăng hoặc dấu giáng, và thường kết thúc bằng âm chủ là nốt La.