HOẠT ĐỘNG CỦA GV – HS

DỰ KIẾN SẢN PHẨM

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

* Giới thiệu tên bài hát, tên tác giả và nội dung của bài hát Khúc ca bốn mùa

- GV hướng dẫn HS thảo luận theo nhóm đôi, tìm hiểu về tên bài hát, tên tác giả và nội dung của bài hát Khúc ca bốn mùa.

- GV giới thiệu tên bài hát, tên tác giả và nội dung của bài hát.

- GV hướng dẫn HS đọc lướt lời ca và nắm được cấu trúc bài hát.

* Nghe hát mẫu

- GV mở file âm thanh/video cho HS lắng nghe bài hát Khúc ca bốn mùa (HS đồng thời theo dõi bản nhạc, hát nhẩm theo).

https://www.youtube.com/watch?v=jpWG2NnEhFQ

- GV hát mẫu cho HS 1 lần bài hát Khúc ca bốn mùa.

* Khởi động giọng

- GV hướng dẫn HS khởi động giọng (luyện thanh, mở rộng âm vực, chú ý hơi thở, khẩu hình).

* Giới thiệu cấu trúc bài hát

- GV trình chiếu cho HS quan sát bản nhạc, HS tập trung quan sát.

- GV giới thiệu cho HS cấu trúc của bài hát.

* Tập hát từng câu

- GV hướng dẫn HS tập hát từng câu, ghép nối các câu theo lối “móc xích”:

+ Câu hát 1 nối với câu hát 2.

+ Câu hát 3 nối với câu hát 4.

+ Câu hát 5 nối với câu hát 6.

- GV lưu ý HS về các kí hiệu âm nhạc, xác định những chỗ cần lấy hơi trong bài hát, hát đúng các từ có hát luyến, các câu có tiết tấu giống nhau,…

- GV nêu một số câu hỏi:

+ Tiếng “xanh” kết thúc đoạn 1 và tiếng “sôi” kết thúc đoạn 2 cần được ngân mấy phách?

+ Những câu hát nào ở đoạn 2 có tiết tấu giống nhau?

+ Bài hát được viết ở nhịp nào?

+ Bài hát được viết ở giọng nào?

+ Bài hát có các kí hiệu nào?

* Hát hoàn thiện từng đoạn, ghép nối các đoạn đã học cùng với nhạc đệm

- GV bật nhạc đệm để HS hát cả đoạn.

- GV hướng dẫn HS hát từng đoạn cùng nhạc đệm.

- GV hướng dẫn HS hát ghép nối các đoạn đã học với nhạc đệm.

* Hát đầy đủ cả bài

- GV hướng dẫn HS hát hoàn chỉnh cả bài cùng nhạc đệm.

- GV khuyến khích HS kết hợp vỗ tay nhịp nhàng theo nhịp hoặc vận động theo nhạc,thể hiện tình cảm hồn nhiên, trong sáng.

- GV lưu ý HS: hát bài hát nhẹ nhàng, êm ả, đầy cảm xúc nhưng vẫn vui tươi và giữ được sự hồn nhiên trong sáng.

* Luyện tập, biểu diễn

GV tổ chức cho HS trình bày bài hát theo tổ, nhóm, cá nhân.

Bước 2: HS tiếp nhận, thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS lắng nghe GV giới thiệu tên bài hát, tên tác giả và nội dung bài hát.

- HS khởi động giọng.

- HS hát từng câu, ghép nối các câu theo lối “móc xích”; hát hoàn thiện từng đoạn, ghép nối các đoạn cùng nhạc đẹm; hát hoàn thiện cả bài cùng nhạc đệm.

- HS luyện tập, biểu diễn bài hát theo tổ, nhóm, cá nhân.

- GV quan sát, hướng dẫn HS trong quá trình học bài hát (nếu cần thiết).

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động, thảo luận

- HS hát từng câu, từng đoạn và ghép nối các đoạn đã học với nhạc đệm theo hướng dẫn của GV.

- HS biểu diễn theo tổ, nhóm, cá nhân trước lớp.

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV nhận xét, chỉnh sửa cho HS những chỗ HS hát sai (nếu có).

- GV cho HS nêu một số cảm nhận sau khi học bài hát.

- GV kết luận: Bài hát Khúc ca mùa hè thể hiện cách nhìn hồn nhiên và lạc quan của tuổi thơ trước hiện tượng mưa nắng của thiên nhiên.

- GV chuyển sang nội dung mới.

1. Hát – Bài hát Khúc ca bốn mùa

Tác giả

- Ông sinh ngày 15/1/1958.

- Quê quán: Đồng Hới, Quảng Bình.

- Mốt số tác phẩm: Từng hạt mưa sa, Suối nguồn yêu thương, Lời ru của phố,...

* Bài hát Khúc ca bốn mùa

- Nội dung bài hát:

Với nét nhạc nhịp nhàng, êm ai, bài hát Khúc ca bốn mùa thể hiện cách nhìn hồn nhiên và lạc quan của tuổi thơ trước hiện tượng mưa nắng của thiên nhiên.

- Cấu trúc bài hát:

Bài hát có hình thức 2 đoạn:

+ Đoạn 1: 17 nhịp (từ đầu đến cây vườn thêm xanh).

+ Đoạn 2: 25 nhịp (từ Khi trời đổ nắng đến hết bài).

* Học bài hát Khúc ca bốn mùa

- Nhịp của bài hát: nhịp 3/4

- Giọng: Son trưởng.

- Bản nhạc có các ký hiệu là : dấu lặng đơn,bdấu nối, dấu lặng đen,  dấu luyến.

 - Lưu ý:

+ Những tiếng hát có luyến.

+ Tiếng “xanh” cuối đoạn 1 ngân 6 phách.

+ Tiếng “sôi” cuối đoạn 1 ngân 5 phách.

+ Các câu hát 5 và 6 có tiết tấu giống nhau.

+ Các câu hát 7, 8, 9 và 10 có tiết tấu giống nhau.

Đoạn 1

Câu 1: Hạt nắng .... ra đồng.

Câu 2: Hạt mưa … trổ bông.

Câu 3: Hạt nắng .... đến trường.

Câu 4: Hạt mưa … thêm xanh.

Đoạn 2

Câu 5: Khi trời ... dịu lại.

Câu 6: Khi trời ... sưởi ấm.

Câu 7: Bốn mùa ... có mưa.

Câu 8: Bốn mùa ... cây lớn.

Câu 9: Bốn mùa ... có mưa.

Câu 10: Bốn mùa ... sinh sôi.

* Luyện tập biểu diễn bài hát Khúc ca bốn mùa

- Hát có lĩnh xướng

+ Đoạn 1: Lĩnh xướng: Hát nắng… thêm xanh.

+ Đoạn 2: Đồng ca: Khi trời … sinh sôi.

- Hát đối đáp

+ Đoạn 1:

·        Nhóm 1: Hạt nắng .... ra đồng.

·        Nhóm 2: Hạt mưa … trổ bông.

·        Nhóm 1: Hạt nắng .... đến trường

·        Nhóm 2: Hạt mưa … thêm xanh.

+ Đoạn 2: Hai nhóm cùng hát: Khi trời … sinh sôi.

HOẠT ĐỘNG CỦA GV – HS

DỰ KIẾN SẢN PHẨM

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV trình chiếu, giới thiệu bản nhạc và những yêu cầu khi nghe nhạc:

+ Tác giả, tác phẩm.

+ Nội dung, chủ đề, phong cách sáng tác.

+ Đặc điểm thể loại.

+ Nhận biết các loại nhạc cụ.

- GV cho HS nghe tác phẩm Con cá Foren lần thứ nhất (mở file audio hoặc video), hướng dẫn HS kết hợp tưởng tượng khi nghe nhạc.

https://www.youtube.com/watch?v=a2szECJ3GGU

- GV chia HS thành các nhóm nhỏ (4 – 6 HS/nhóm) và giao nhiệm vụ thảo luận cho các nhóm:

Tìm hiểu về tác phẩm Con cá Foren trên những nội dung sau:

+ Bài hát Con cá Foren được trình bày theo hình thức đơn ca hay song ca, tốp ca,…?

+Bài hát được trình bày với phần đệm của nhạc cụ gì?

+Bài hát được thể hiện ở nhịp độ nhanh hay chậm? +Giai điệu bài hát có tính chất âm nhạc như thế nào? +Nêu cảm nhận của em về bài hát.

- GV cho HS nghe tác phẩm lần thứ hai (mở file audio hoặc video), hướng dẫn HS nghe nhạc kết hợp vận động cơ thể hoặc gõ đệm phù hợp với nhịp điệu, thể hiện cảm xúc và tưởng tượng khi nghe nhạc.

- GV hướng dẫn HS trao đổi về tác phẩm, nhắc lại chủ đề chính của bản nhạc hoặc một câu nhạc mà em nhớ.

Bước 2: HS tiếp nhận, thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS lắng nghe GV nêu những yêu cầu khi nghe nhạc.

- HS lắng nghe tác phẩm Con cá Foren, thảo luận về vẻ đẹp và giá trị nghệ thuật của tác phẩm.

- GV quan sát, hướng dẫn, hỗ trợ HS trong quá trình nghe nhạc (nếu cần thiết).

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động, thảo luận

- HS vận động cơ thể hoặc gõ đệm phù hợp với nhịp điệu, thể hiện cảm xúc và tưởng tượng khi nghe tác phẩm Con cá Foren.

- GV mời đại diện một số HS xung phong trình bày các nội dung sau:

+ Cảm nhận về vẻ đẹp và giá trị nghệ thuật của tác phẩm Con cá Foren.

+ Nhắc lại chủ đề chính của bản nhạc hoặc một câu nhạc mà em nhớ.

- GV yêu cầu các HS khác lắng nghe, nhận xét, bổ sung ý kiến nếu có.

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV nhận xét, đánh giá quá trình nghe nhạc của HS.

- GV mở rộng kiến thức:

+ Phần một của tác phẩm: khung cảnh thiên nhiên tuyệt đẹp, một dòng suối trong lành với đàn cá tung tăng, nô đùa.

+ Phần hai của tác phẩm: tình cảm chân thành của mình, một tình cảm mộc mạc đối với thiên nhiên tươi đẹp.

+ Phần ba của tác phầm: sự đau thương trước việc hủy hoại của con người đối với thiên nhiên, qua đó tác giả muốn chia sẻ tâm trạng buồn chán, bế tắc trước xã hội hiện tại, từ đó ước mơ đến những điều hoàn mỹ và tươi đẹp hơn.

→ Tác phẩm Con cá Foren phản ánh sâu sắc tình cảm của con người đối với thiên nhiên, những dằn vặt, những ước mơ tự do của con người thời đại.

2. Nghe nhạc Con cá Foren

Tác giả Franz Schubert (1797 – 1828)

Franz Schubert (1797 – 1828)

- Franz Schubert  là một nhà soạn nhạc người Áo. Ông là một trong những người đặt nền móng cho thể loại thanh nhạc thính phòng trữ tình.

- Những ca khúc của Franz Schubert là một vấn đề mới. Tuy không có những kiểu mẫu điển hình để dựa vào đó sáng tác, nhưng chính những khó khăn này đã mở ra con đường mới trong lĩnh vực sáng tác dòng nhạc trữ tình của ông sau này.

- Franz Schubert để lại cho đời trên 600 tác phẩm âm nhạc, thuộc dòng nhạc trữ tình lãng mạn. Một số tác phẩm nổi tiếng như:

+ 9 bản giao hưởng, khúc mở màn “Chú tể của các thần”; 2 concerto cho piano với dàn nhạc; Concerto nhỏ cho piano và dàn nhạc; nhạc cho kịch của Schiller của Wolf; hai tập liên ca khúc “Cô chủ cối xay xinh đẹp” và “Con đường mùa đông.

+ Trên 100 tác phẩm thanh nhạc ở các thể loại lớn như messa, cantate, hợp xướng và nhạc thính phòng sonate piano, tứ tấu, ngũ tấu.

Tác phẩm Con cá Foren

- Die Forelle, tiếng Đức nghĩa là “Cá hồi”.

- Lời ca là một bài thơ của nhà thơ người Đức – Christian Friedrich Daniel Schubert (1797 – 1828).

- Ca khúc được viết cho giọng Des–dur, sáng tác cho đơn ca với phần đệm của đàn piano, có giai điệu lặp đi lặp lại rất điển hình, gợi lên hình ảnh dòng suối nước trong xanh với đàn cá hồi đang tung tăng bơi lội.

- Âm hình tiết tấu có tính chất nhảy múa, kết hợp với giai điệu sử dụng quãng nhảy.

- Cách ngắt nhanh ở những dấu lặng và xử lý các âm hình móc giật, tạo tính chất vui vẻ, đùa nghịch.