Giáo án và PPT Âm nhạc 7 chân trời Tiết 4: Thường thức Dân ca một số vùng miền Việt Nam, Nghe nhạc

CHỦ ĐỀ 4: EM YÊU DÂN CA

TIẾT 4: 

THƯỜNG THỨC ÂM NHẠC NGHE NHẠC 

– DÂN CA MỘT SỐ VÙNG VIỆT NAM

HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

- GV tổ chức cho HS chơi Trò chơi hiểu biết dân ca.

- GV đưa ra một số bài dân ca mà HS đã học: Lí dĩa bánh bò, Đi cắt lúa, Gà gáy. GV yêu cầu HS trả lời câu hỏi: 3 bài hát trên thuộc dân ca vùng miền nào?

- GV yêu HS hát bài Lí dĩa bánh bò kết hợp gõ đệm (hoặc vận động).

HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

Hoạt động: Tìm hiểu một số vùng miền dân ca

- GV yêu cầu HS đọc thông tin SGK tr.29, 30 và cho biết:

+ Em hiểu thế nào là dân ca?

+ Kể tên các vùng dân ca.

- GV chia lớp thành 3 nhóm, giao nhiệm vụ cho mỗi nhóm:

+ Nhóm 1: Tìm hiểu và thuyết trình tóm tắt về  vùng dân ca miền núi phía bắc.

+ Nhóm 2:  Tìm hiểu và thuyết trình tóm tắt về vùng dân ca đồng bằng và trung du Bắc Bộ.

+ Nhóm 3: Tìm hiểu và thuyết trình tóm tắt về vùng dân ca Nam Bộ.

Sản phẩm dự kiến:

Tìm hiểu một số vùng miền dân ca

- Dân ca Việt Nam:

+ Là những bài hát do nhân dân sáng tác và được lưu truyền từ thế hệ này sang thế hệ khác bằng phương thức truyền miệng.

+ Rất phong phú, mỗi vùng miền, mỗi dân tộc đều có những thể loại dân ca mang đặc trưng riêng, có sức sống lâu bền.

+ Các thể loại tiêu biểu của dân ca Việt Nam là hát giao duyên, hát ru, hò, lí, ví, giặm, đồng dao,...

- Dân ca miền núi phía Bắc:

+ Các dân tộc miền núi phía Bắc có một kho tàng dân ca với nhiều thể loại khác nhau: người Tày có hát lượn, người Nùng có sli, người Thái với điệu khắp, người Mường có hát thường rang, hát sắc bùa,...

+ Những bài dân ca trong sáng, giản dị như: Mùa xuân về (dân ca Dao), Ngủ đi em (dân ca Thái), Gà gáy (dân ca Cống),… ; hát then của người Tày, Nùng, Thái,…

- Dân ca đồng bằng và trung du Bắc Bộ:

+ Rất phong phú và đa dạng, tiêu biểu như: hát quan họ, hát xoan, hát ghẹo, trống quân, chèo tàu,...

+ Dân ca quan họ, hát xoan được UNESCO ghi danh là Di sản văn hoá phi vật thể đại diện của nhân loại. Dân ca quan họ Bắc Ninh phong phú về làn điệu, tinh tế trong cách hát vang tao nhã trong lề lối sinh hoạt ca hát. Hát xoan của vùng đất tổ Hùng Vương là một thể loại dân ca nghi lễ phong tục bao gồm ca hát, múa, nhạc.

- Dân ca Nam Bộ:

+ Có rất nhiều thể loại dân ca nhưng nổi bật nhất là hò và lí.

+ Hò Nam Bộ có những điệu khoẻ khoắn như Hò mái đoản, Hò giựt chì; mượt mà như Hò Đồng Tháp; hóm hỉnh như Hò bản đờn,...

+ Lí ở Nam Bộ mang nhiều sắc thái cảm xúc: trữ tình, duyên dáng như Lí con sáo, Lí chiều chiều, Lí qua cầu; hài hước, ngộ nghĩnh như Lí chú ủi, Lí cái kéo, Lí con cua,...

HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP

Từ nội dung bài học, GV yêu cầu HS hoàn thành các bài tập trắc nghiệm sau:

Câu 1: Dân ca Việt Nam là những bài hát do ai sáng tác? 

A. Vua chúa

B. Nhân dân

C. Quan lại

D. Quý tộc

Câu 2: Phương thức nào được sử dụng để lưu truyền dân ca Việt Nam? 

A. Chữ viết

B. Truyền miệng

C. Ký tự

D. Tất cả các đáp án trên

Câu 3: Dân ca miền núi phía Bắc nổi bật với những thể loại nào? 

A. Hát quan họ và hát xoan

B. Hát lượn và sli

C. Hát chèo và trống quân

D. Hát ru và đồng dao

Câu 4: Thể loại dân ca nào được UNESCO ghi danh là Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại? 

A. Hát ru

B. Hát quan họ

C. Hát chèo

D. Hát hò

Câu 5: Điệu Lí nổi bật ở miền nào của Việt Nam? 

A. Bắc Bộ

B. Trung Bộ

C. Nam Bộ

D. Tây Nguyên

Sản phẩm dự kiến:

HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG

Vận dụng kiến thức, GV yêu cầu HS hoàn thành các bài tập sau:

Câu 1. Hãy sưu tầm một số bài dân ca để giới thiệu với bạn.

Câu 2: Em hãy rút ra bài học giáo dục qua tiết học.