Giáo án và PPT Khoa học 5 cánh diều bài 3: Sự biến đổi trạng thái của chất

BÀI 3: SỰ BIẾN ĐỔI TRẠNG THÁI CỦA CHẤT

HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

GV chiếu hình ảnh và mời học sinh trả lời câu hỏi:

Em hãy nêu cách đặt cái que vào kem để tạo thành kem que như hình? 

HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

Hoạt động 1: Một số đặc điểm của chất ở trạng thái rắn, lỏng, khí

GV cho HS thảo luận và trả lời câu hỏi: 

• Khi cho một viên bi sắt lần lượt vào hai cốc nước khác nhau thì thấy nước trong mỗi cốc đều tăng lên cùng một lượng so với ban đầu (Hình 2a, 2b). Thí nghiệm này chứng minh đặc điểm gì của chất ở trạng thái rắn? Nhận xét về hình dạng của viên bi sắt khi để ở bên ngoài và bên trong cốc thủy tinh (hình 2c).

• Mục đích của thí nghiệm 3, 4 là gì? Em hãy nhận xét về hình dạng của nước và hình dạng của chất khí khi thay đổi đồ đựng trong các thí nghiệm này.

Sản phẩm dự kiến:

- Chất ở trạng thái rắn có hình dạng xác định và chiếm khoảng không gian xác định.

- Chất ở trạng thái lỏng không có hình dạng xác định, có hình dạng của vật chứa và chiếm khoảng không gian xác định. Chất ở trạng thái khí không có hình dạng xác định, có hình dạng của vật chứa và luôn chiếm đầy vật chứa.

Hoạt động 2: Một số ví dụ về sự biến đổi trạng thái của chất

GV chia lớp thành các nhóm nhỏ (4 HS), thảo luận theo nhóm và trả lời câu hỏi: 

• Các chất trong hình 5 biến đổi trạng thái nhờ yếu tố nào?
• Sử dụng các từ ngữ: bay hơi, nóng chảy, đông đặc để nói về sự biến đổi trạng thái của các chất trong hình 5. 

Sản phẩm dự kiến:

- Các chất trong hình 5 biến đổi trạng thái nhờ yếu tố nhiệt độ. Tăng nhiệt độ hoặc giảm nhiệt độ thích hợp tác động vào chất sẽ tạo nên sự biến đổi trạng thái chất (mỗi chất khác nhau có sự chuyển trạng thái ở các nhiệt độ khác nhau).

+ (1) nóng chảy; (2) đông đặc; (3) đông đặc; (4) bay hơi. 

HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP

Câu 1: Cục pin tồn tại ở trạng thái. 

A. rắn.

B. lỏng.

C. khí. 

D. nhũ tương. 

Câu 2: Đặc điểm của viên bi sắt là 

A. không có hình dạng xác định. 

B. có hình dạng xác định.

C. có hình dạng của vật chứa.

D. có hình dạng của nguyên liệu ban đầu.

Câu 3: Chất ở trạng thái khí là

A. miếng đồng.

B. nước đường.

C. cốc thủy tinh.

D. khói bếp. 

HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG

Vận dụng kiến thức, GV yêu cầu HS trả lời câu hỏi:

Câu 1: Hoàn thành quá trình sau:

Băng (trạng thái ....) Nước (trạng thái ....) Hơi nước (trạng thái ....).

Câu 2:Đinh sắt để lâu ngày ngoài không khí hoặc nơi ẩm ướt sẽ bị gỉ. Lúc này, trên bề mặt đinh sẽ xuất hiện một lớp gỉ màu nâu đỏ. Nếu đinh sắt bị gỉ nặng, sẽ dễ bị gãy và không sử dụng được nữa. Người ta thường làm gì để tránh đinh sắt bị gỉ?