Câu hỏi tự luận kinh tế pháp luật 10 cánh diều Bài 13: Chính quyền địa phương

BÀI 13: CHÍNH QUYỀN ĐỊA PHƯƠNG

(14 câu)

1. Nhận biết (6 câu)

Câu 1: Hội đồng nhân dân các cấp do ai bầu và có vị trí như thế nào?

Trả lời:

Hội đồng nhân dân các cấp do cử tri ở địa phương bầu ra, là cơ quan quyền lực nhà nước ở địa phương, đại diện cho ý chí, nguyện vọng và quyền làm chủ của Nhân dân.

Câu 2: Nêu chức năng của hội đồng nhân dân?

Trả lời:

Hội đồng nhân dân quyết định các vấn đề của địa phương do luật định; giám sát việc tuân theo Hiến pháp và pháp luật ở địa phương và việc thực hiện nghị quyết của Hội đồng nhân dân.

Câu 3: Ủy ban nhân dân do ai bầu và có vị trí như thế nào?

Trả lời:

Uỷ ban nhân dân ở cấp chính quyền địa phương do Hội đồng nhân dân cùng cấp bầu, là cơ quan chấp hành của Hội đồng nhân dân, cơ quan hành chính nhà nước ở địa phương, chịu trách nhiệm trước Hội đồng nhân dân và cơ quan hành chính nhà nước cấp trên.

Câu 4: Nêu chức năng của Ủy ban nhân dân?

Trả lời:

Uỷ ban nhân dân tổ chức việc thi hành Hiến pháp và pháp luật ở địa phương; tổ chức thực hiện nghị quyết của Hội đồng nhân dân và thực hiện các nhiệm vụ do cơ quan nhà nước cấp trên giao.

Câu 5: Nêu cơ cấu tổ chức của Ủy ban nhân dân các cấp?

Trả lời:

Uỷ ban nhân dân được phân chia thành 3 cấp: Uỷ ban nhân dân tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương; Uỷ ban nhân dân huyện, quận, thị xã, thành phố thuộc tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương; Uỷ ban nhân dân xã, phường, thị trấn.

Uỷ ban nhân dân gồm có: Chủ tịch, Phó Chủ tịch và các uỷ viên.

Câu 6: Chính quyền địa phương là gì?

Trả lời:

Chính quyền địa phương là chính quyền của nhân dân, có trách nhiệm quản lí mọi mặt của đời sống xã hội ở địa phương; bảo đảm và bảo vệ các quyền, lợi ích hợp pháp của nhân dân.

2. Thông hiểu (5 câu)

Câu 1: Trình bày cơ cấu của Hội đồng nhân dân?

Trả lời:

Hội đồng nhân dân gồm các đại biểu Hội đồng nhân dân do cử tri ở địa phương bầu ra. Các chức danh chủ chốt của Hội đồng nhân dân gồm Chủ tịch, Phó Chủ tịch, các uỷ viên là Trưởng ban của Hội đồng nhân dân (gọi chung là Thường trực Hội đồng nhân dân).

Câu 2: Hội đồng nhân dân được phân cấp như thế nào?

Trả lời:

Hội đồng nhân dân được phân chia thành ba cấp: Hội đồng nhân dân tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương; Hội đồng nhân dân huyện, quận, thị xã, thành phố thuộc tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương; Hội đồng nhân dân xã, phường, thị trấn.

Câu 3: Hoạt động của Hội đồng nhân dân được đảm bảo như thế nào?

Trả lời:

Hoạt động của Hội đồng nhân dân được bảo đảm bằng các kì họp Hội đồng nhân dân (mỗi năm ít nhất hai kì); hoạt động của Thường trực Hội đồng nhân dân, Uỷ ban nhân dân, các Ban của Hội đồng nhân dân và của các đại biểu Hội đồng nhân dân.

Câu 4: Nêu chức năng của các cơ quan chuyên môn thuộc Ủy ban nhân dân?

Trả lời:

Cơ quan chuyên môn thuộc Uỷ ban nhân dân được tổ chức ở cấp tỉnh, cấp huyện, là cơ quan tham mưu, giúp Uỷ ban nhân dân thực hiện chức năng quản lí nhà nước về ngành, lĩnh vực ở địa phương.

Uỷ ban nhân dân cấp tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương chịu trách nhiệm và báo cáo công tác trước Hội đồng nhân dân cùng cấp và trước Chính phủ. Uỷ ban nhân dân các cấp dưới tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương chịu trách nhiệm và báo cáo công tác trước Hội đồng nhân dân cùng cấp và Uỷ ban nhân dân cấp trên trực tiếp.

Câu 5: Khi quyết định các vấn đề quan trọng của địa phương, Ủy ban nhân dân hoạt động theo nguyên tắc nào?

Trả lời:

Khi quyết định những vấn đề quan trọng của địa phương, Uỷ ban nhân dân phải thảo luận tập thể và quyết định theo đa số.

Tổ chức và hoạt động của Uỷ ban nhân dân theo nguyên tắc tập thể lãnh đạo, cá nhân phụ trách kết hợp với chế độ thủ trưởng, thể hiện qua các hoạt động: hoạt động tập thể của Uỷ ban nhân dân; hoạt động của Chủ tịch và các thành viên của Uỷ ban nhân dân.

3. Vận dụng (1 câu)

Câu 1: Cần làm gì để bảo vệ, tham gia xây dựng chính quyền địa phương?

Trả lời:

Là công dân, mỗi chúng ta cần tích cực bảo vệ, tham gia xây dựng chính quyền địa phương bằng những việc làm thiết thực:

- Tuân thủ pháp luật của Nhà nước và các văn bản quản lí của chính quyền địa phương về an ninh, trật tự, kinh tế, văn hoá, xã hội, giáo dục, môi trường,.

- Thực hiện đầy đủ nghĩa vụ công dân ở địa phương mình.

- Có ý thức tham gia vào công việc quản lí nhà nước ở địa phương phù hợp với lứa tuổi.

- Tích cực tuyên truyền, vận động mọi người tham gia bảo vệ, xây dựng và hoàn thiện chính quyền địa phương; đấu tranh phê phán các hành vi chống phá nhà nước ở địa phương.

4. Vận dụng cao (2 câu)

Câu 1: Để có quyền bầu cử và quyền ứng cử đại biểu Hội đồng nhân dân, công dân Việt Nam phải đáp ứng những điều kiện gì?

Trả lời:

Những điều kiện để có quyền bầu cử và quyền ứng cử đại biểu Hội đồng nhân dân:

-       Quyền bầu cử: Công dân đủ mười tám tuổi trở lên có quyền bầu cử.

-       Quyền ứng cử: Công dân đủ hai mươi mốt tuổi trở lên có quyền ứng cử vào Quốc hội, Hội đồng nhân dân.

Câu 2: Tại sao bầu cử là quyền và nghĩa vụ của công dân?

Trả lời:

Bầu cử là quyền và nghĩa vụ của công dân vì: thông qua bầu cử, công dân trực tiếp bỏ phiếu bầu người đại diện cho ý chí, nguyện vọng và quyền làm chủ của mình, thay mặt mình thực hiện quyền lực nhà nước, góp phần thiết lập bộ máy nhà nước để tiến hành các hoạt động quản lý xã hội.