Giáo án và PPT Kinh tế pháp luật 10 kết nối Bài 5: Ngân sách nhà nước

BÀI 5: NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC VÀ THUẾ

HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

GV cho HS xem một video ngắn về suy nghĩ của các bạn trẻ ngày nay về ngân sách nhà nước.

GV hướng dẫn HS đọc đoạn thông tin phần Mở đầu SGK tr.26; HS thảo luận nhóm đôi và trả lời câu hỏi.

HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

Hoạt động 1. Tìm hiểu khái niệm ngân sách nhà nước

GV đặt câu hỏi hướng dẫn học sinh tìm hiểu: Em hiểu thế nào là ngân sách nhà nước? 

Sản phẩm dự kiến:

Là toàn bộ các khoản thu, chi của Nhà nước được dự toán và thực hiện trong một khoảng thời gian nhất định 

Do cơ quan nhà nước có thẩm quyền quyết định để bảo đảm thực hiện các chức năng, nhiệm vụ của Nhà nước (khoản 14 Điều 4 Luật Ngân sách nhà nước năm 2015).

Hoạt động 2. Tìm hiểu đặc điểm của ngân sách nhà nước

HS trao đổi trả lời: Ngân sách nhà nước có những đặc điểm gì?

Sản phẩm dự kiến:

Mang tính pháp lý cao, tuân theo Luật Ngân sách nhà nước.

Nhà nước là chủ thể duy nhất quyết định về thu và chi.

Hướng tới giải quyết lợi ích chung trong xã hội.

Chia thành nhiều quỹ nhỏ với mục đích riêng.

Hoạt động 3. Tìm hiểu vai trò của ngân sách nhà nước

HS thảo luận trả lời câu hỏi: Trình bày một số vai trò của ngân sách nhà nước đối với sự phát triển của xã hội.

Sản phẩm dự kiến:

Cung cấp tài chính để duy trì hoạt động bộ máy nhà nước.

Định hướng phát triển kinh tế và kiềm chế lạm phát.

Điều tiết thị trường và thu nhập qua thuế và quỹ phúc lợi xã hội.

Tạo quỹ dự trữ quốc gia và mở rộng quan hệ đối ngoại.

Hoạt động 4. Tìm hiểu một số quy định cơ bản của pháp luật về quyền và nghĩa vụ công dân trong việc thực hiện pháp luật ngân sách nhà nước

GV yêu cầu học sinh suy nghĩ trả lời: Nêu một số quy định cơ bản của công dân đối với việc thực hiện pháp luật ngân sách nhà nước.

Sản phẩm dự kiến:

Công dân có quyền sử dụng hàng hoá, dịch vụ công cộng và tham gia giám sát tài chính - ngân sách.

Công dân có nghĩa vụ sử dụng nguồn tài chính từ ngân sách đúng mục đích, đúng chế độ, tiết kiệm và hiệu quả.

Nộp các khoản vào ngân sách nhà nước theo quy định của pháp luật.

HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP

Câu 1: Hành vi của chủ thể kinh tế nào sau đây không đúng?

A. Doanh nghiệp T tăng giá bán gas vì nhà cung cấp tăng giá.

B. Khi giá hoa hồng tăng lên, nhiều hộ nông dân mở rộng quy mô trồng hoa.

C. Cửa hàng B ngừng bán xăng và treo biển “Hết xăng" khi thấy thông tin xăng tăng giá.

D. Cửa hàng trà sữa I tính thêm chi phí vào giá hàng hoá đối với dịch vụ giao hàng tận nơi.

Câu 2: Trong quy định cơ bản về quyền công dân trong việc thực hiện pháp luật ngân sách nhà nước không thể hiện ở nội dung nào sau đây? 

A. Được cung cấp thông tin về tài chính - ngân sách theo quy định của pháp luật. 

B. Được sử dụng hàng hóa, dịch vụ công cộng và hỗ trợ từ ngân sách nhà nước. 

C. Sử dụng các khoản đầu tư từ ngân sách nhà nước đúng mục đích, đúng chế độ, tiết kiệm, hiệu quả. 

D. Được tham gia giám sát cộng đồng về tài chính - ngân sách theo quy định của pháp luật. 

Câu 3: Mục đích chính của việc thu, chi ngân sách nhà nước là gì? 

A. nhằm thỏa mãn các nhu cầu chi tiêu của Nhà nước. 

B. nhằm thỏa mãn các nhu cầu chi tiêu của tổ chức. 

C. nhằm thỏa mãn các nhu cầu chi tiêu của doanh nghiệp. 

D. nhằm thỏa mãn các nhu cầu chi tiêu của cá nhân. 

Câu 4: Việc tạo lập và sử dụng ngân sách nhà nước được tiến hành trên cơ sở nào? 

A. Luật Bảo vệ bí mất nhà nước. 

B. Luật Ngân sách nhà nước. 

C. Luật Bồi thường nhà nước.

D. Luật Quản lý, sử dụng vốn nhà nước.

Câu 5: Căn cứ vào Điều 34 Luật Ngân sách nhà nước năm 2015, em hãy cho biết chủ thể nào không đúng trong các tường hợp dưới đây?

A. Sau Tết âm lịch, cơ quan L hỗ trợ cho cán bộ nhân viên đi lễ chùa bằng xe công.

B. Các cơ quan quận H phát động phong trào tiết kiệm điện, nước, tải sản công. Chủ tịch Uỷ ban nhân dân quận nêu gương bằng việc đi làm bằng xe buýt.

C. Cụ N (85 tuổi) từ chối không nhận tiền hỗ trợ người cao tuổi. Cụ nói rằng mình vẫn có tiền tiết kiệm và tự phục vụ được nên xin nhường suất hỗ trợ đó cho người khó khăn hơn.

D. Lãnh đạo xã cảnh cáo anh B vì anh phản ánh vấn đề tham nhũng của cán bộ xã với phỏng viên báo chí.

Sản phẩm dự kiến:

Câu 1: C

Câu 2: C

Câu 3: A

Câu 4: B

Câu 5: D

HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG

Vận dụng kiến thức, GV yêu cầu HS trả lời câu hỏi:

Câu 1: Viết một công trình sử dụng ngân sách nhà nước ở địa phương em và ý nghĩa của công trình đó

Câu 2: Gia đình em đã thực hiện nghĩa vụ gì và được hưởng những quyền lợi gì từ ngân sách nhà nước? hãy thống kê theo mẫu?