Giáo án và PPT Kinh tế pháp luật 12 kết nối bài 10: Quyền và nghĩa vụ của công dân trong hôn nhân và gia đình

CHỦ ĐỀ 8: QUYỀN VÀ NGHĨA VỤ CỦA CÔNG DÂN VỀ VĂN HÓA, XÃ HỘI

BÀI 10: QUYỀN VÀ NGHĨA VỤ CỦA CÔNG DÂN TRONG HÔN HÂN VÀ GIA ĐÌNH

HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

GV đặt câu hỏi yêu cầu học sinh trao đổi trả lời:

Em hãy cho biết, công dân có những quyền gì trong hôn nhân và gia đình?

HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

Hoạt động 1. Quyền và nghĩa vụ của công dân trong hôn nhân

HS trao dổi trả lời câu hỏi:

• Theo Điều 36 Hiến pháp năm 2013, công dân có những quyền gì trong hôn nhân?

• Công dân được phép kết hôn khi đáp ứng những điều kiện nào?

• Theo quy định của pháp luật, công dân có quyền và nghĩa vụ như thế nào trong hôn nhân?

Sản phẩm dự kiến:

- Công dân có quyền tự do kết hôn khi đáp ứng đủ các điều kiện kết hôn và có quyền yêu cầu Toà án giải quyết li hôn để chấm dứt hôn nhân theo quy định của pháp luật.

- Công dân có nghĩa vụ tuân thủ các quy định của Hiến pháp và pháp luật trong kết hôn, li hôn; phải tôn trọng quyền kết hôn, li hôn của người khác.

Hoạt động 2. Quyền và nghĩa vụ của công dân trong gia đình

GV đặt câu hỏi hướng dẫn học sinh tìm hiểu:

• Em hãy nêu những hiểu biết của mình về quyền và nghĩa vụ về nhân thân của vợ chồng. 

• Em hãy nêu những hiểu biết của mình về quyền và nghĩa vụ của vợ chồng trong quan hệ tài sản. 

• Em hãy nêu nội dung Điều 21 Luật Hôn nhân và Gia đình năm 2014 về quyền, nghĩa vụ của vợ, chồng trong việc đáp ứng nhu cầu thiết yếu của gia đình.

• Quyền và nghĩa vụ của cha mẹ và con được quy định như thế nào?

• Em hãy nêu nội dung điều 72 Luật Hôn nhân và Gia đình năm 2014 về quyền, nghĩa vụ của ông bà nội, ông bà ngoại và cháu.

• Em hãy nêu nội dung điều 72 Luật Hôn nhân và Gia đình năm 2014 về quyền, nghĩa vụ của anh, chị, em.

Sản phẩm dự kiến:

* Vợ chồng bình đẳng trong quan hệ nhân thân và quan hệ tài sản; có quyền và nghĩa vụ ngang nhau về mọi mặt trong gia đình; có nghĩa vụ yêu thương, chung thuỷ, tôn trọng lẫn nhau; có quyền và nghĩa vụ tạo điều kiện, giúp đỡ nhau phát triển về mọi mặt; có quyền chiếm hữu, sử dụng, định đoạt tài sản riêng của mình.

* Cha, mẹ có quyền và nghĩa vụ yêu thương, nuôi dưỡng, chăm sóc, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của con; tôn trọng ý kiến của con; chăm lo việc học tập và giáo dục để con phát triển lành mạnh, toàn diện cả về thể chất, trí tuệ và đạo đức.

- Con có quyền được cha mẹ thương yêu, tôn trọng; được học tập và giáo dục; được phát triển lành mạnh về thể chất, trí tuệ và đạo đức; có bổn phận kinh trọng, biết ơn, hiếu thảo, phụng dưỡng cha mẹ; có nghĩa vụ và quyền chăm sóc, nuôi dưỡng cha mẹ, đặc biệt khi cha mẹ mất năng lực hành vi dân sự, ốm đau, già yếu, khuyết tật.

- Anh, chị, em có quyền, nghĩa vụ thương yêu, chăm sóc, giúp đỡ nhau; có quyền, nghĩa vụ nuôi dưỡng nhau trong trường hợp không còn cha mẹ hoặc cha mẹ không có điều kiện để thực hiện nghĩa vụ của mình.

- Ông bà nội, ông bà ngoại có quyền, nghĩa vụ trông nom, chăm sóc, giáo dục cháu, sống mẫu mực và nêu gương tốt cho con cháu; cháu có nghĩa vụ kính trọng, chăm sóc, phụng dưỡng ông bà.

HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP

Câu 1: Em hãy cho biết, chủ thể trong trường hợp dưới đây có thể thực hiện quyền kết hôn hay ly hôn không? Vì sao?

Ông bà nội của anh A sinh được 5 người con, bố A là con cả, cô G là con út. Vì hoàn cảnh khó khăn, ông bà nội của anh A đã đồng ý để vợ chồng người quen nhận cô G làm con nuôi từ khi cô còn bé. Thời gian sau đó, cô G theo bố mẹ nuôi đi nơi khác lập nghiệp nên mất liên lạc với gia đình ông bà nội của anh A. Gần đây, anh A dẫn người yêu là chị M về ra mắt gia đình và xin phép tổ chức đám cưới. Sau khi tìm hiểu, bố mẹ anh A phát hiện chị M là con đẻ cô G nên đã giải thích để anh A với chị M hiểu mối quan hệ huyết thống của mình và yêu cầu hai người chấm dứt mối quan hệ yêu đương. Tuy nhiên, vì tình cảm quá sâu nặng, anh A và chị M không muốn chấm dứt mối quan hệ. Hai người quyết định sẽ về quê chị M đăng ký kết hôn và chung sống với nhau.

Câu 2: Các chủ thể dưới đây đã thực hiện đúng hay vi phạm quyền, nghĩa vụ của công dân trong hôn nhân và gia đình? Vì sao?

a. Chị X chung sống như vợ chồng với một người đàn ông đã có vợ.

b. Bố mẹ qua đời đột ngột nên vợ chồng B đón em gái nhỏ về chăm sóc, nuôi dưỡng.

c. Vợ chồng hàng xóm nhà ông C nhiều lần ngược đãi con nhỏ.

d. Các con của bà H đùn đẩy trách nhiệm, không chịu phụng dưỡng khi mẹ già yếu, không đi lại được.

HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG

Câu 1: Nếu vi phạm quyền, nghĩa vụ của công dân trong hôn nhân và gia đình thì có thể dẫn đến hậu quả gì?

Câu 2: Trong cuộc sống hằng ngày, em đã làm gì để thực hiện quyền và nghĩa vụ của công dân trong hôn nhân và gia đình? Những việc làm đó mang lại ý nghĩa như thế nào đối với bản thân em và những người xung quanh?