Giáo án và PPT Lịch sử và Địa lí 5 chân trời Bài 9: Triều Lý và việc định đô ở Thăng Long

BÀI 9. TRIỀU LÝ VÀ VIỆC ĐỊNH ĐÔ Ở THĂNG LONG

HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

GV đặt câu hỏi hướng dẫn học sinh tìm hiểu: Chùa một cột là công trình kiến trúc tiêu biểu của Triều Lý. Em hãy chia sẻ những hiểu biết về triều đại này

HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

Hoạt động 1. Sự thành lập Triều Lý và việc dời đô ra Đại La

GV yêu cầu học sinh trao đổi để trả lời: 

• Nhà Lý được thành lập năm bao nhiêu?

• Sau khi lên ngôi vua, Lý Công Uẩn lấy niên hiệu là gì?

• Vua Lý Thái Tổ ban “Chiếu dời đô” vào năm nào?

• Nội dung chính của Chiếu dời đô là gì?

• Chiếu dời đô có ý nghĩa như thế nào?

Sản phẩm dự kiến:

 - Sự thành lập của Triều Lý: năm 1009, Lý Công Uẩn được các quan lại ủng hộ, suy tôn lên làm vua, lấy niên hiệu là Thuận Thiên. Triều Lý được thành lập

 - Nội dung của “Chiếu dời đô”: thông báo rộng rãi quyết định về việc dời đô từ Hoa Lư ra thành Đại La cho nhân dân biết

 - Ý nghĩa của “Chiếu dời đô”: thể hiện tầm nhìn sáng suốt của vua Lý Thái Tổ, đồng thời mở ra thời kỳ phát triển mới của đất nước

Hoạt động 2. Triều Lý xây dựng và bảo vệ đất nước

HS trao đổi trả lời câu hỏi:

• Triều Lý xây dựng chính quyền như thế nào?

• Đến năm 1054, Triều Lý đổi tên nước thành gì?

• Văn Miếu được xây dựng vào năm nào?

• Triều Lý đã thực hiện những biện pháp gì để thúc đẩy kinh tế đất nước?

• Triều Lý đã làm gì để giữ vững nền độc lập dân tộc?

Sản phẩm dự kiến:

- Triều Lý tiến hành xây dựng chính quyền, thực hiện hàng loạt những việc làm ổn định và phát triển đất nước như: ban hành bộ “Luật Hình thư”, đổi tên nước thành Đại Việt, xây dựng Văn Miếu, tổ chức khoa thi đầu tiên, lập Quốc Tử Giám,...

 - Thực hiện nhiều biện pháp khuyến khích sản xuất nông nghiệp, đẩy mạnh phát triển thủ công nghiệp và các hoạt động buôn bán

 - Chủ động tổ chức cuộc kháng chiến đánh bại quân Tống xâm lược, giữ vững nền độc lập của đất nước

HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP

Câu 1: Vua Lý Thái Tổ ban Chiếu dời đô, quyết định dời đô từ:

A. Đông Đô về Phú Xuân.

C. Cổ Loa về Hoa Lư.

B. Thăng Long về Tây Đô.

D. Hoa Lư về thành Đại La.

Câu 2: Tầm nhìn của vua Lý Thái Tổ trong việc chọn kinh đô đã mở ra:

A. Thời kì hùng mạnh về sản xuất lúa gạo.

B. Thời kì phát triển mới của đất nước.

C. Thời kì kháng chiến chống quân Nguyên.

D. Thời kì độc lập tự do mới.

Câu 3: Năm 1075, quân nào dưới đay có âm mưu xâm lược Đại Việt?

A. Quân Thanh.

C. Quân Tống.

B. Quân Nguyên – Mông.

D. Quân Tần.

Câu 4: Ai là người đã đề xuất chủ trương “Ngồi yên đợi giặc, không bằng đem quân đánh trước để chặn thế mạnh của giặc.”.

A. Lý Thường Kiệt.

C. Lý Thái Tổ.

B. Lý Thái Tông.

D. Lý Công Uẩn.

HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG

Câu 1: Theo Sự tích thành Thăng Long, khi vua Lý Công Uẩn từ Hoa Lư ra Đại La đã thấy điều gì?

Câu 2: Nhà Lý luôn kiên quyết giữ vững nguyên tắc gì trong tay khi duy trì mối bang giao với các nước láng giềng?

Câu 3: Lý Thường Kiệt đã đề xuất chủ trương gì khi tổ chức chống giặc?