Giáo án kì 2 lịch sử và địa lí 5 chân trời sáng tạo

HOẠT ĐỘNG CỦA GV

HOẠT ĐỘNG CỦA HS

A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

a. Mục tiêu: Thông qua Hoạt động, HS: 

- Nhận biết được các mục tiêu của bài học.

- Tạo hứng thú trong học tập.  

b. Cách tiến hành

- GV trình chiếu cho HS hình 1 SGK tr.56.

- GV đặt câu hỏi cho HS: Hình 1 gợi cho em điều gì về Điện Biên Phủ?  

- GV hướng dẫn HS thực hiện yêu cầu bằng cách gợi ý một số câu hỏi:

+ Các nhân vật trong hình đang làm gì?

+ Họ đang vận chuyển những gì?

+ Họ vận chuyển để làm gì?

+ Theo em, trong quá trình vận chuyển, họ sẽ gặp những khó khăn gì? 

- GV mời 1 – 2 HS xung phong trả lời. Các HS khác lắng nghe, nhận xét, nêu ý kiến bổ sung (nếu có). 

- GV nhận xét, đánh giá và chốt đáp án:

+ Đây là đoàn người vận chuyển lương thực, vũ khí,...bằng xe đạp đến khu tập kết để chuẩn bị cho chiến dịch Điện Biên phú. 

+ Để chuẩn bị cho chiến dịch, hàng vạn xe đạp thồ được trưng dụng để chở đạn đại bác. Các khẩu pháo được tháo rời ra để vận chuyển từng bộ phận bằng xe đạp đến vị trí tập kết và lắp ráp. 

+ Từng đoàn xe đạp chở đầy lương thực, súng đạn, hàng nghìn bè mảng lướt trên sông, chở hàng đến nơi tập kết. tại đó, hàng vạn dân công tiếp tục khiêng gánh trên những đoạn đường mà mà xe đạp, thuyền bè không đi được. tất cả đều cố gắng dốc hết sức người, sức của và tinh thần phục vụ cho chiến dịch. 

- GV dẫn dắt HS vào bài học: Để hiểu rõ hơn về diễn biến và những câu chuyện liên quan đến chiến dịch Điện Biên Phủ, chúng ta cùng vào bài học ngày hôm nay - Bài 14: Chiến dịch Điện Biên Phủ năm 1954.

B. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

Hoạt động 1: Tìm hiểu về Chiến dịch Điện Biên Phủ năm 1954

a. Mục tiêu: Thông qua hoạt động, HS: 

- Trình bày được diễn biến chính của chiến dịch Điện Biên Phủ năm 1954. 

- Nêu được ý nghĩa của chiến dịch Điện Biên Phủ năm 1954. 

b. Cách tiến hành

- GV giới thiệu và cung cấp thêm kiến thức cho HS:

+ Năm 1946, thực dân Pháp quay trở lại xâm lược Việt Nam. Nhân dân ta tiếp tục cuộc kháng chiến chống Pháp dưới sự lãnh đạo của Chủ tịch Hồ Chí Minh và Đảng Cộng sản Đông Dương (tên gọi của Đảng Cộng sản Việt Nam từ tháng 10- 1930 đến tháng 2-1951).

+ Tại vùng rừng núi Tây Bắc, gần biên giới với Lào, Pháp đã xây dựng tập đoàn cứ điểm Điện Biên Phủ hùng mạnh. Tháng 12 - 1953, Bộ Chính trị Trung ương Đảng quyết định mở chiến dịch Điện Biên Phủ nhằm tiêu diệt quân Pháp, giải phóng Tây Bắc, tạo điều kiện giải phóng Lào. 

- GV yêu cầu HS làm việc theo cặp đôi, đọc thông tin mục 1 và quan sát các hình 2 và 3 SGK tr.57 - 58 thực hiện nhiệm vụ: Hãy nêu diễn biến chính của chiến dịch Điện Biên Phủ năm 1954. 

- GV mời đại diện 2 nhóm HS trình bày kết quả thảo luận. Các nhóm khác lắng nghe, nhận xét, nêu ý kiến bổ sung (nếu có). 

- GV nhận xét, đánh giá và kết luận: Chiến dịch Điện Biên Phủ diễn ra 3 đợt:

+ Đợt 1 (từ ngày 13 – 3 đến ngày 17-3-1954): quân ta tấn công căn cứ Him Lam và toàn bộ phân khu Bắc.

+ Đợt 2 (từ ngày 30 – 3 đến ngày 26-4-1954): quân ta tiến đánh vào phía đông phân khu Trung tâm.

+ Đợt 3 (từ ngày 1-5 đến ngày 7-5-1954): quân ta tổng tấn công các căn cứ còn lại ở phân khu Trung tâm và phân khu Nam.

+ 17 giờ 30 phút ngày 7 - 5 1954, quân ta - đánh vào hầm chỉ huy của Pháp, bắt sống tướng Đờ Ca-xtơ-ri. Toàn bộ Ban tham mưu của Pháp đầu hàng.

- GV cho HS xem video “Hồi ức của người bắt sống tướng De Castries”

https://youtu.be/k4QgQZ6upts 

- GV mời một số HS trả lời câu hỏi:

+ Theo em, tướng Đờ Cát-xtơ-ri là ai và em có nhận xét gì về nhân vật này?

+ Việc bắt sống tướng Đờ Cát-xtơ-ri thể hiện điều gì? 

......................

- HS quan sát hình ảnh. 

- HS lắng nghe câu hỏi. 

- HS lắng nghe. 

- HS trả lời câu hỏi. 

- HS lắng nghe, tiếp thu. 

-  HS lắng nghe, chuẩn bị vào bài học mới.

- HS lắng nghe, tiếp thu. 

- HS lắng nghe nhiệm vụ.

- Các HS trả lời câu hỏi. 

- HS lắng nghe, tiếp thu. 

- HS xem video. 

- HS trả lời câu hỏi. 

......................

HOẠT ĐỘNG CỦA GV

HOẠT ĐỘNG CỦA HS

A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

a. Mục tiêu: Tạo tâm thế tích cực, hứng thú học tập cho HS và kết nối với bài học mới.  

b. Cách tiến hành

- GV trình chiếu cho HS quan sát lá quốc kì của Lào và giới thiệu: Nước Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Lào là quốc gia có đường biên giới dài nhất với Việt Nam. 

- GV yêu cầu HS chia sẻ những điều HS biết về đất nước Lào. 

- GV mời 2 – 3 HS xung phong trả lời. Các HS khác lắng nghe, nhận xét, nêu ý kiến bổ sung (nếu có). 

- GV nhận xét, đánh giá và chưa ghi nhận đáp án đúng hay sai để HS tự kiểm chứng khi vào bài học. 

- GV dẫn dắt HS vào bài học: Chúng ta vừa cùng nhau chia sẻ hiểu biết của bản thân về đất nước anh em Lào. Để tìm hiểu sâu hơn về đất nước này, chúng ta cùng vào bài học ngày hôm nay: Bài 18 – Nước Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Lào. 

B. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

Hoạt động 1: Tìm hiểu về vị trí địa lí Lào

a. Mục tiêu: Thông qua hoạt động, HS xác định được vị trí địa lí của Lào trên bản đồ hoặc lược đồ.

b. Cách tiến hành

- GV trình chiếu hình 1 trong SGK tr.72.

- GV tổ chức cho HS làm việc cá nhân, đọc thông tin SGK tr.73 và thực hiện nhiệm vụ: Xác định vị trí địa lí của Lào trên lược đồ.   

- GV mời 2 – 3 HS lên trình bày trước lớp. HS khác lắng nghe, nhận xét, chốt đáp án: 

- GV nhận xét, đánh giá và kết luận:

+ Lào  thuộc bán đảo Đông Dương, ở khu vực Đông Nam Á. 

+ Nước Cộng hoà Dân chủ Nhân dân Lào tiếp giáp với các quốc gia: Trung Quốc và Mi-an-ma, Thái Lan, Cam-pu-chia và Việt Nam.

+ Lào là quốc gia không giáp biển. Đây cũng là quốc gia duy nhất thuộc khu vực Đông Nam Á không giáp biển. 

- GV trình chiếu cho HS quan sát bản đồ hành chính Việt Nam năm 2022. 

- GV mở rộng kiến thức và yêu cầu HS trả lời câu hỏi: Nêu tên các tỉnh của nước ta có đường biên giới với Lào?

- GV mời đại diện 1 – 2 HS trả lời. Các HS khác nhận xét, bổ sung ý kiến (nếu có). 

- GV nhận xét, đánh giá và kết luận: Các tỉnh của nước ta có đường biên giới với Lào là: Điện Biên, Sơn La, Thanh Hóa, Nghệ An, Hà Tĩnh, Quảng Bình, Quảng Trị, Thừa Thiên Huế, Kon Tum. 

- GV cho HS xem video về “Chợ đoàn kết ở biên giới Việt – Lào”

https://youtu.be/Lx5ynxMbuCw 

- GV đặt câu hỏi cho HS: 

+ Chợ đoàn kết có địa điểm diễn ra ở đâu? Chợ tổ chức vào thời gian nào? 

+ Việc tổ chức chợ đoàn kết có ý nghĩa như thế nào đối với hai nước Việt Nam và Lào?  

+ Người dân có thể mua hàng hóa bằng những loại tiền nào? 

- GV mời HS xung phong trả lời câu hỏi. HS khác lắng nghe, nhận xét, bổ sung ý kiến (nếu có).

- GV nhận xét, đánh giá: 

+ Chợ đoàn kết trước đây được tổ chức tại tỉnh Nghệ An nhưng sau này được tổ chức trên nước bạn Lào, khu vực gần cửa khẩu biên giới 2 nước. Chợ được họp vào chủ nhật hàng tuần. 

+  Việc tổ chức chợ đoàn kết không chỉ tọa điều kiện thuận lợi cho người dân hai nước giao thương buôn bán mà còn làm khăng khít hơn tình đoàn kết giữa Việt Nam và Lào. 

+ Người dân hai nước có thể mua bán hàng hóa bằng cả tiền Lào và tiền Việt. 

- GV mở rộng kiến thức cho HS về cột mốc:

 ......................

- HS quan sát, lắng nghe. 

- HS lắng nghe nhiệm vụ. 

- HS trả lời. 

- HS lắng nghe, tiếp thu. 

- HS lắng nghe, chuẩn bị vào bài học mới.

- HS quan sát lược đồ. 

- HS làm việc cá nhân. 

- HS trình bày trước lớp. 

- HS lắng nghe, tiếp thu.

- HS quan sát. 

- HS lắng nghe GV nêu câu hỏi.

- HS trả lời. 

- HS lắng nghe, tiếp thu.

- HS xem video. 

- HS làm việc nhóm. 

- HS trình bày. 

- HS lắng nghe, tiếp thu. 

- HS lắng nghe, ghi nhớ. 

 ......................