Giáo án và PPT Mĩ thuật 6 cánh diều Bài 5: Sáng tạo hoạ tiết trang trí

BÀI 5: SÁNG TẠO HỌA TIẾT TRANG TRÍ

HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

GV cho HS chơi trò chơi ô chữ : GV đặt câu hỏi và yêu cầu HS trả lời để tìm ra từ khóa :

• Ô số 1 : Tên của một loài quả có vị chua dùng để giải khát ? (5 chữ)

• Ô số 2 : Hoa tết đặc trưng ở miền Bắc ? (3 chữ)

• Ô số 3 : Một loại hạt đặc sản ở Trùng Khánh, Cao Bằng ? (6 chữ)

• Ô số 4 : Loài cây biểu tượng cho làng quê Việt Nam ? (6 chữ)

• Ô số 5 : Ở miền Nam quả thường gọi là gì ? (7 chữ)

• Ô số 6 : Tên của loại quả trong câu hát «  Qủa gì mà chua chua thế… « (3 chữ)

• Ô số 7 : Cây gì cùng họ với tre dùng làm nhạc cụ ? (7 chữ)

HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

Hoạt động 1: Khám phá

GV chiếu hình ảnh hoặc video một số hoa văn cổ của Việt Nam và các hình ảnh khác có họa tiết trang trí được sử dụng phổ biến cho học sinh xem và dẫn dắt tìm hiểu:

• Nhận xét về: đặc điểm, chất liệu. 

• Nhận xét hình ảnh, đường nét.

• Nêu đặc điểm giống và khác nhau giữa các họa tiết.

Sản phẩm dự kiến:

• Thiên nhiên hấp dẫn con người bởi tính vừa độc đáo, vừa phổ biến của các hình cơ bản như: hình tròn của Mặt Trời, hình trụ của thân tre, các đường song song của gân lá tre, hình lục lăng của tổ ong, hình xương cá, hình giọt nước đều rất đẹp, lại rất độc đáo. Đó là những gợi ý để đưa vào hoạ tiết trang trí. 

• Hoạ tiết trang trí thường được lấy ý tưởng từ thiên nhiên như: cỏ cây, hoa lá, con vật,... sau đó cách điệu để sử dụng làm hoạ tiết.

• Phương pháp cách điệu gồm các bước sau: 

+ Chép mẫu thật để hiểu cấu trúc và các chi tiết chính của mẫu.

+ Cách điệu hoạ tiết (cách điệu theo lối tự nhiên, cách điệu theo lối công nghiệ cách điệu theo lối ki hà).

+ Tìm mảng và nét đậm, nhạt cho họa tiết.

Hoạt động 2. Sáng tạo

GV gợi ý cách tìm ý tưởng và hướng dẫn học sinh thực hành.

Sản phẩm dự kiến:

- Tìm ý tưởng:

+ Chọn họa tiết

+ Lựa chọn hình ảnh hoạt tiết cho bài vẽ

+ Tìm cách sắp xếp

+ Lựa chọn màu sắc

- Thực hành: sáng tạo hoạt tiết theo nguyên lí đối xứng và không đối xứng.

Khi vẽ họa tiết cân bằng theo thể đối xứng, em cần kẻ đường thẳng để làm trục đối xứng, vẽ phác họa tiết bằng các nét thẳng để họa tiết được cân đối

Có thể vẽ một chi tiết trên mảnh giấy rời để khi in chép lại sẽ có các hình giống nhau

Chọn những loại hoa, lá, con vật có hình dáng đẹp, mang tính trang trí để tận dụng nét, hình dáng vốn có.

• Sản phẩm thực hành:

Hoạt động 3. Thảo luận

Căn cứ vào SPMT mà HS vừa thực hiện, GV tổ chức cho HS trao đổi nhóm:

• Em đánh giá thế nào về bài vẽ của mình?

• Cảm nhận về bài vẽ của bạn.

• Em thích bài vẽ nào? Vì sao?

Sản phẩm dự kiến:

- Em thấy bài vẽ của em thể hiện khá tốt yêu cầu đề bài cho, sinh động và bắt mắt

- Bài vẽ của các bạn trong lớp em rất sáng tạo và mang phong cách của riêng mình

- Em thích nhất bài vẽ của bạn Hoa vì bài vẽ của bạn rất bắt mắt và hài hòa.

……

HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP

Từ nội dung bài học,GV yêu cầu HS luyện tập làm bài:

Câu 1: Mảng phụ có vai trò gì đối với toàn bộ bố cục?

A. Tạo nên sự cân bằng cho bố cục

B. Hỗ trợ, làm nổi bật mảng chính

C. Bổ sung thêm họa tiết trang trí thể hiện dấu ấn cá nhân

D. Không có vai trò đáng kể đối với tổng thể

Câu 2: Mảng chính được đặt ở vị trí nào?

A. Ở trung tâm khuôn hình, chiếm vị trí chủ đạo

B. Nửa trên của hình cần trang trí

C. Góc trên bên phải của hình cần trang trí

D. Xung quanh dường viền

Câu 3: Nhận định nào sau đây không đúng về bố cục đối xứng?

A. Trong một bố cục đối xứng, hình ảnh được chia ra một cách đối xứng, dọc hoặc ngang, ở giữa.

B. Các ảnh đối xứng là các ảnh có sự giống nhau giữa các phần, tức là chúng tuân thủ nguyên lý lặp đi lặp lại.

C. Các hình ảnh có tính đối xứng mang lại cảm giác cân bằng, chặt chẽ trong bố cục

D. Họa tiết đối xứng thường đơn điệu, rập khuôn, tính nghệ thuật không cao.

Câu 4: Số lượng tâm và trục đối xứng của hình vuông là:

A. 1 tâm và 2 trục đối xứng

B. 1 tâm và 4 trục đối xứng

C. 1 tâm và 3 trục đối xứng

D. 1 tâm và 1 trục đối xứng

Câu 5: Thao tác đầu tiên cần làm khi muốn trang trí một chiếc thảm hình vuông là

A. Xác định các mảng và vị trí đặt hoạ tiết.

B. Vẽ hoạ tiết cho một góc vuông rồi can hình vào các mảng theo vị trí đã xác định.

C. Lên ý tưởng thiết kế họa tiết

D. Xác định kích thước hình vuông và kẻ các đường trục để tạo những mảng đối xứng qua tâm.

Sản phẩm dự kiến:

Câu 1: B

Câu 2: A

Câu 3: D

Câu 4: B

Câu 5: D

HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG

Vận dụng kiến thức, GV yêu cầu HS trả lời câu hỏi:

Câu 1: Những bức ảnh chụp một sự vật in bóng xuống mặt nước là biểu hiện của nguyên lí nào?

Câu 2: Em hãy nêu một số đặc điểm chung của các thiết kế nhà ở, tháp, cầu,…