HOẠT ĐỘNG CỦA GV - HS

DỰ KIẾN SẢN PHẨM

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV yêu cầu HS làm việc cá nhân, đọc thông tin SGK Chuyên đề Âm nhạc tr.21 và trả lời câu hỏi: Em hãy nêu khái niệm về kĩ năng biểu diễn nhạc cụ?

Bước 2: HS tiếp nhận, thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS làm việc cá nhân, trả lời câu hỏi của GV.

- GV quan sát, hỗ trợ HS (nếu cần thiết).

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động, thảo luận

- GV mời đại diện 1 – 2 HS trả lời câu hỏi.

- GV yêu cầu các HS khác lắng nghe, nhận xét, nêu ý kiến bổ sung (nếu có).

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV nhận xét, đánh giá hoạt động của HS.

- GV chuyển sang nội dung mới.

1. Khái niệm về kĩ năng biểu diễn nhạc cụ

Kĩ năng biểu diễn nhạc cụ là khả năng người biểu diễn vận dụng những kiến thức thu nhận được trong lĩnh vực nhạc cụ bao gồm: kĩ thuật thể hiện (cảm thụ âm nhạc, xử lí tác phẩm, làm chủ đôi bàn tay,...), kĩ thuật diễn (biểu cảm, hành động, cử chỉ,...) để trình bày trước công chúng.

HOẠT ĐỘNG CỦA GV - HS

DỰ KIẾN SẢN PHẨM

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV yêu cầu HS làm việc theo nhóm.

- GV giới thiệu cho HS về hình thức và kĩ năng biểu diễn nhạc cụ:

+ Kĩ năng phân tích: phân tích về tính chất âm nhạc, hình thức của tác phẩm.

+ Động tác chào:

          ·          Mỗi nhạc cụ và hình thức trình diễn có cách chào khác nhau.

          ·          Hình thức cá nhân, chỉ cần động tác chào khi khởi đầu hoặc kết thúc phần trình diễn.

          ·          Hình thức hòa tấu cần thống nhất về cách ôm đàn và động tác phải đồng đều.

+ Ánh mắt và hướng nhìn:

          ·          Hình thức cá nhân: tập trung vào phần trình diễn (phím đàn, hai bàn tay,...).

          ·          Hình thức hòa tấu: hướng nhìn đến chỉ huy hoặc bè trưởng. Lưu ý: chỉ tập trung vào bản thân khi đến phần độc tấu của mình.

+ Các tác phẩm mang tính chất âm nhạc cần được xử lí khác nhau.

          ·          Với tác phẩm trữ tình: tiếng đàn ấm áp và tốc độ vừa phải nhưng đôi lúc có thể hơi nhanh.

          ·          Tác phẩm vui tươi: tiếng đàn sắc sảo kèm theo linh hoạt.

Bước 2: HS tiếp nhận, thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS làm việc theo nhóm, lắng nghe GV giới thiệu kiến thức mới.

- GV quan sát, hỗ trợ HS (nếu cần thiết).

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động, thảo luận

- GV mời đại diện 1 – 2 HS trả lời câu hỏi.

- GV yêu cầu các HS khác lắng nghe, nhận xét, nêu ý kiến bổ sung (nếu có).

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV nhận xét, đánh giá hoạt động của HS.

- GV chuyển sang nội dung mới.

2. Hình thức và kĩ năng biểu diễn nhạc cụ

a. Độc tấu

v Khái niệm: là hình thức biểu diễn nhạc cụ của một người, ví dụ: độc tấu guitar, piano,...

v Một số kĩ năng cơ bản:

- Kĩ năng phân tích: người biểu diễn độc tấu cần nhận biết được: tác phẩm viết ở giọng nào, hình thức nào, kĩ thuật thể hiện ra sao,...

- Kĩ năng làm chủ kĩ thuật: chọn các bài tập bổ trợ cho kĩ thuật để trình diễn.

- Kĩ năng thể hiện tác phẩm:

+ Phong cách biểu diễn: trang nghiêm hoặc vui tươi.

+ Thể loại: hành khúc, trữ tình hoặc nhảy múa.

+ Biểu cảm: tùy tính chất âm nhạc của từng tác phẩm, biểu cảm khác nhau trên nét mặt hoặc chuyển động của bàn tay.

- Kĩ năng làm chủ sân khấu:

+ Động tác chào:

·        Với nhạc cụ cầm trên tay: cúi chào vừa phải, tay thuận cầm nhạc cụ đặt trước ngực, tay còn lại thả lỏng đặt thẳng tự nhiên.

·        Với nhạc cụ không thể cầm trên tay: đứng cạnh nhạc cụ, đặt nhẹ một tay lên nhạc cụ, tay còn lại thả lỏng, để thẳng tự nhiên hoặc giang hai tay ra, cúi chào vừa phải.

+ Cách đặt micro:

·        Với nhạc cụ Recorder hoặc kèn phím Melodica: đứng hoặc ngồi, sử dụng chân micro cách khoảng 30cm.

·        Với đàn guitar: sử dụng micro cài vào đàn hoặc đặt chân micro ở phía gần cuối đàn cách khoảng 30cm.

+ Trang phục: lịch sự, thuận lợi cho việc biểu đạt âm nhạc theo đặc thù của mỗi loại nhạc cụ.

+ Xử lí tình huống: Trình bày dưới Hoạt động 2.

b. Hòa tấu

v Khái niệm: là hình thức một nhóm người cùng thực hiện trình diễn một tác phẩm, đề cao sự hòa hợp về kĩ thuật, âm thanh, âm sắc và cảm xúc.

v Một số kĩ năng cơ bản trong hòa tấu:

- Kĩ năng phân tích: chia bè phù hợp.

- Kĩ năng thể hiện tác phẩm:

+ Phong cách trình diễn: trang nghiêm hoặc vui tươi.

+ Thể loại: hành khúc, trữ tình hoặc nhảy múa.

+ Biểu cảm: tùy vào tính chất của từng tác phẩm, nhóm người trình diễn thống nhất thể hiện những biểu cảm khác nhau trên nét mặt hoặc chuyển động hình thể.

- Kĩ năng phối hợp với bạn diễn: mỗi thành viên của nhóm phải biết nghe bè, điều tiết âm lượng và bổ trợ nhau trong biểu diễn.

- Kĩ năng làm chủ sân khấu:

+ Động tác chào: cả nhóm thống nhất về cách chào trước và sau khi biểu diễn.

+ Cách đặt micro: tập trung cho một nhạc cụ, số lượng micro nhiều, để ở trước các nhạc cụ.

+ Trang phục: thống nhất trang phục trong cả nhóm.

+ Xử lí một số tình huống: Trình bày dưới Hoạt động 2.

Tình huống

Xử lí

Hồi hộp, run, mất bình tĩnh

Hít thở sâu, không nên nhìn xuống khán giả, tập trung vào giai điệu chính của tác phẩm và liên tục đọc nhẩm giai điệu kết hợp với tiếp tục chơi.

Khi đang biểu diễn bị lãng quên một ý nhạc, một câu nhạc

Không được lo lắng hay mất bình tĩnh. Có thể chuyển ngay sang nhịp gần nhất mà bản thân có thể nhớ.

Khi micro không lên tiếng

Không được dừng phần biểu diễn lại mà phải tiếp tục trình diễn để người chỉnh âm thanh có thể chủ động xử lí lại micro hoặc đổi micro.

Tình huống

Cách xử lí

Thành viên trong nhóm quên bố cục biểu diễn, lệch nhịp, sai hòa âm...

Cả nhóm vẫn tiếp tục biểu diễn, thành viên nào quên cần lắng nghe, xác định lại ý nhạc/câu nhạc cho chính xác và tiếp tục cùng nhóm biểu diễn.

Thành viên trong nhóm gặp sự cố về nhạc cụ (đứt dây, sai dây, mất âm thanh...)

Cả nhóm vẫn tiếp tục biểu diễn và cùng nhau “ra hiệu” cho thành viên khác bổ trợ, khắc phục sự thiếu hụt của nhạc cụ đó.