Giáo án chuyên đề Lịch sử 10 cánh diều CĐ 3 Phần 2: Nhà nước Việt Nam Dân chủ Cộng hoà (1945 - 1976)

HOẠT ĐỘNG CỦA GV - HS

DỰ KIẾN SẢN PHẨM

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV yêu cầu HS làm việc cá nhân, đọc thông tin, tư liệu quan sát các Hình 3.3, 3.4 và trả lời câu hỏi:

+ Phân tích bối cảnh ra đời của Nhà nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa.

+ Nêu ý nghĩa sự ra đời của Nhà nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa.

- GV hướng dẫn HS:

+ Khai thác Hình 3.3: sự kiện ngày 19/8/1945 đã thu hút đông đảo các lực lượng cách mạng đánh chiếm Bắc Bộ phủ - cơ quan trọng yếu của chính quyền bù nhìn tay sai cho Pháp tại Bắc Bộ. Sự kiện đánh dấu thắng lợi của Mặt trận Việt Minh trong quá trình giải phóng Hà Nội, tạo điều kiện thuận lợi để Chính phủ lâm thời từ căn cứ Việt Bắc trở về chuẩn bị cho sự thành lập Nhà nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa.

+ Khai thác Hình 3.4: Chính phủ lâm thời nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa năm 1945 bao gồm nhiều Bộ, đảm nhận nhiều lĩnh vực khác nhau thông qua hình ảnh những thành viên của Chính phủ lâm thời nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa ra mắt quốc dân ngày 2/9/1945.

Bước 2: HS tiếp nhận, thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS khai thác kênh chữ, kênh hình mục II.1 SGK tr.43, 44 để tìm hiểu về bối cảnh, ý nghĩa ra đời của Nhà nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa.

- GV hướng dẫn, hỗ trợ HS (nếu cần thiết).

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động, thảo luận

- GV mời đại diện HS trình bày về bối cảnh, ý nghĩa ra đời của Nhà nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa.

- GV yêu cầu các HS khác lắng nghe, nhận xét, bổ sung ý kiến (nếu có).

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV nhận xét, đánh giá và phân tích cho HS hiểu rõ tác động từ bối cảnh quốc tế đến sự ra đời của Nhà nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa.

- GV chuyển sang nội dung mới.

1. Tìm hiểu về sự ra đời của Nhà nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa

- Bối cảnh ra đời:

+ Sự thất bại của Nhật Bản trong cuộc chiến tranh thế giới lần thứ hai đã khiến quân đội và chính quyền thân Nhật tại Việt Nam hoang mang và tê liệt.

+ Nếu không tranh thủ thời gian từ khi Nhật đầu hàng đầu đồng minh đến trước khi quân đồng minh vào Đông Dương sẽ khiến tình hình trở nên nguy hiểm.

à Tại Hội nghị toàn quốc của Đảng tại Tân Trào (T8/1945) đã quyết định phát động toàn dân khởi nghĩa giành chính quyền từ tay phát xít Nhật và tay sai trước khi quân Đồng minh vào Đông Dương.

à Cách mạng tháng Tám năm 1945 thắng lợi đặt cơ sở cho sự ra đời của Nhà nước Việt Nam Dân chỉ Cộng hòa.

- Ý nghĩa sự ra đời:

+ Là thành quả của quá trình đấu tranh giành lại độc lập dân tộc, chấm dứt thời kì thực dân Pháp và quân phiệt Nhật đô hộ, mở ra kỉ nguyên độc lập dân tộc gắn liền với giải phóng xã hội.

+ Góp phần cổ vũ cho phong trào giải phóng dân tộc ở các nước châu Á, châu Phi và khu vực Mỹ La-tinh.

HOẠT ĐỘNG CỦA GV - HS

DỰ KIẾN SẢN PHẨM

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV yêu cầu HS làm việc theo nhóm đôi, đọc thông tin, tư liệu mục II.2 SGK tr44, 45 và trả lời câu hỏi:

+ Phân tích được đặc điểm của Nhà nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa.

+ Phân tích tính chất của Nhà nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa.

- GV hướng dẫn các nhóm thảo luận:

+ Đọc thêm tư liệu để phân biệt giữa đặc điểm và tính chất của Nhà nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa.

+ Liên hệ với bối cảnh ra đời của Nhà nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa để làm rõ các đặc điểm, tính chất của Nhà nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa.

Bước 2: HS tiếp nhận, thực hiện nhiệm vụ học tập

- Từng cá nhân trong nhóm, khai thác thông tin mục II.2, tìm hiểu về đặc điểm và tính chất của Nhà nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa. Sau đó, trao đổi, thảo luận và thống nhất đáp án.

- GV hướng dẫn, hỗ trợ HS (nếu cần thiết).

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động, thảo luận

- GV mời đại diện một số HS trình bày về đặc điểm và tính chất của Nhà nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa.

- GV yêu cầu các HS khác lắng nghe, nhận xét, nêu ý kiến (nếu có).

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV nhận xét, đánh giá và kết luận về đặc điểm và tính chất của Nhà nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa.

- GV chuyển sang nội dung mới.

2. Tìm hiểu về đặc điểm và tính chất của Nhà nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa

Đặc điểm:

- Là nhà nước theo chính thể cộng hoà.

- Quyền quyết định những vấn đề quan trọng nhất của đất nước thuộc về Quốc hội - cơ quan do cử tri bầu ra.

Tính chất: Là nhà nước dân chủ kiểu mới, của dân, do dân, vì dân.

+ Nhân dân là chủ thể của quyền lực chính trị - xã hội. + Thể chế dân chủ bảo đảm quyền lực thực sự thuộc về nhân dân. Nhân dân thực hiện quyền lực của mình thông qua hệ thống chính trị và thể chế chính trị dân chủ.