Giáo án Tin học 11 soạn theo công văn 5512

HOẠT ĐỘNG HS GV

SẢN PHẨM DỰ KIẾN

- Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ: GV giới thiệu, yêu cầu HS trả lời câu hỏi:

(?) Ngôn ngữ lập trình là gì? có mấy loại? kê tên? Khái niệm lập trình?

(?) Chương trình dịch là gì? Phân biệt thông dịch và biên dịch? Cho biết tên chủ đề?

(?) Các nhóm treo sơ đồ tư duy đã chuẩn bị?

- Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ: HS thực hiện nhiệm vụ trong thời gian

- Bước 3: Báo cáo, thảo luận: GV gọi một số HS trả lời, HS khác nhận xét, bổ sung.

- Bước 4: Kết luận, nhận định:

Nhận xét, đánh giá, cho điểm

- Ngôn ngữ lập trình.

- Lập trình.

- Chương trình dịch.

- Thông dịch.

- Biên dịch.

HOẠT ĐỘNG HS GV

SẢN PHẨM DỰ KIẾN

- Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ: GV giới thiệu, yêu cầu HS trả lời câu hỏi:

- Lấy một sơ đồ đúng treo lên và (?) NNLT có mấy thành phần cơ bản? kể tên?

- Gọi Hs khác nhận xét, bổ sung.

- Nhận xét, chốt nội dung.

(?) Bảng chữ cái là gì?

- Lưu ý: Các NNLT khác nhau cũng có sự khác nhau về bảng chữ cái và khi lập trình không sử dụng các kí tự nào ngoài các kí tự đã quy định và minh họa cụ thể.

- Dựa vào sơ đồ giới thiệu chi tiết về cú pháp trong NNLT.

(?) Tham khảo SGK và cho biết ngữ nghĩa là gì?

- Nhận xét, chốt nội dung.

- Chiếu 1 ví dụ minh họa.

(?) Cho ví dụ tương tự?

(?) Bảng chữ cái trong Pascal bao gồm các kí tự nào?

- Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ: HS thực hiện nhiệm vụ trong thời gian

- Bước 3: Báo cáo, thảo luận:

- Gọi HS trả lời.

- Nhận xét, tóm tắt nội dung phần 4 và dẫn dắt vào phần 5.

- Bước 4: Kết luận, nhận định:

Nhận xét, đánh giá, cho điểm

4. Các thành phần cơ bản của ngôn ngữ lập trình

Có 3 thành phần:

+ Bảng chữ cái.

+ Cú pháp.

+ Ngữ nghĩa.

a) Bảng chữ cái

- Là tập các kí tự được dùng để viết chương trình.

- Bảng chữ cái của Pascal gồm các chữ cái tiếng Anh hoa và thường a, b, c, d,….Các chữ số: 0, 1, 2, …. Các kí tự đặc biệt: + - * / = < > [ ] …

b) Cú pháp

Là bộ quy tắc để viết chương trình.

c) Ngữ nghĩa

Xác định ý nghĩa thao tác cần thực hiện, ứng với tổ hợp kí tự dựa vào ngữ cảnh của nó.

a. Mục tiêu: Giúp học sinh biết được khái niệm về hằng, các loại hằng và biến.

b. Nội dung: Học sinh biết được khái niệm về hằng, các loại hằng và biến.

c. Sản phẩm: Từ bài HS vận dụng kiến thức để trả lời câu hỏi GV đưa ra.

d. Tổ chức thực hiện:

- Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ: GV giới thiệu, yêu cầu HS trả lời câu hỏi:

- Treo sơ đồ và giới thiệu tên.

(?) Tên trong Turbo Pascal?

(?) Cho ví dụ tương tự?

- Nhận xét và (?) Pascal có mấy loại tên?

- Nhận xét và giới thiệu tên dành riêng.

(?) Tên chuẩn?

- Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ: HS thực hiện nhiệm vụ trong thời gian

- Bước 3: Báo cáo, thảo luận:

- Gọi HS trả lời.

- Nhận xét, tóm tắt nội dung phần 4 và dẫn dắt vào phần 5.

- Bước 4: Kết luận, nhận định:

Nhận xét, đánh giá, cho điểm

5. Một số khái niệm

a) Tên: Dùng để xác định các đối tượng có trong chương trình.

* Quy tắc trong Pascal

- Tên là dãy liên tiếp các kí tự gồm: chữ cái, chữ số, dấu gạch dưới;

- Độ dài <=127 kí tự;

- Bắt đầu tên là chữ cái hoặc dấu gạch chân (‘_’).

- Không phân biệt chữ hoa và thường.

Ví dụ: Baitap, A, R21, _91.

F Tên dành riêng (từ khóa)

Là những tên được NNLT quy định dùng với ý nghĩa xác định mà người lập trình không được dùng với ý nghĩa khác.

Ví dụ : Program, uses, const, type, var, begin, end.

F Tên chuẩn

Là tên do NNLT dùng với ý nghĩa nào đó, người lập trình có thể dùng với ý nghĩa khác.

Ví dụ: Byte, Real, Abs.

F Tên do người lập trình đặt

Dùng theo ý nghĩa riêng, xác định bằng cách khai báo trước khi sử dụng.

Ví dụ: Baitap, delta, x1, x2.

a. Mục tiêu: Giúp học sinh biết được khái niệm về hằng, các loại hằng và biến.

b. Nội dung: Học sinh biết được khái niệm về hằng, các loại hằng và biến.

c. Sản phẩm: Từ bài HS vận dụng kiến thức để trả lời câu hỏi GV đưa ra.

d. Tổ chức thực hiện:

- Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ: GV giới thiệu, yêu cầu HS trả lời câu hỏi:

- Treo sơ đồ và giới thiệu tên.

(?) Hằng là gì? Có mấy loại hằng? Kể tên?

- Cho ví dụ minh họa và yêu cầu HS lên bảng cho ví dụ tương tự.

- Cho các em xem đoạn phim “Tây Du Ký” về sự biến hóa của Tôn Ngộ Không và (?) Biến là gì?

(?) Cho ví dụ về biến?

Tóm tắt nội dung phần 5. b) và dẫn dắt vào phần 5. c).

- Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ: HS thực hiện nhiệm vụ trong thời gian

- Bước 3: Báo cáo, thảo luận:

- Gọi HS trả lời.

- Nhận xét, tóm tắt nội dung phần 4 và dẫn dắt vào phần 5.

- Bước 4: Kết luận, nhận định:

Nhận xét, đánh giá, cho điểm

b) Hằng và biến

F Hằng: Là đại lượng có giá trị không đổi trong quá trình thực hiện chương trình.

+ Hằng số học: Là các số nguyên hoặc số thực có hoặc không có dấu.

+ Hằng lôgic: Là các giá trị True hoặc False.

+ Hằng xâu: Là chuỗi kí tự bất kì, được viết trong cặp dấu nháy.

Ví dụ:

+ Hằng số học: 2 -5.7

+ Hằng lôgic: True hoặc False

+ Hằng xâu: ‘Tin hoc 11’.

F Biến:

Là đại lượng được đặt tên, dùng để lưu trữ giá trị và giá trị có thể được thay đổi được trong quá trình thực hiện chương trình.

Ví dụ: cv, x1, x2, dt là các biến.

a. Mục tiêu: Giúp học sinh biết cách chú thích khi lập trình.

b. Nội dung: Học sinh biết cách chú thích khi lập trình

c. Sản phẩm: Từ bài HS vận dụng kiến thức để trả lời câu hỏi GV đưa ra.

d. Tổ chức thực hiện:

- Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ: GV giới thiệu, yêu cầu HS trả lời câu hỏi:

- Treo sơ đồ và giới thiệu tên.

- Cho HS xem một sơ đồ tỷ lệ sinh nam nữ của Việt Nam trong năm 2016 và (?) Nhìn vào sơ đồ làm thế nào chúng ta biết được tỷ lệ nào của nam, của nữ?

- Gọi HS khác nhận xét.

- Nhận xét và dẫn dắt vào phần chú thích khi lập trình.

(?) Trong Pascal phần chú thích được viết như thế nào?

- Cho ví dụ minh họa.

- Tóm tắt nội dung phần 5. c).

- Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ: HS thực hiện nhiệm vụ trong thời gian

- Bước 3: Báo cáo, thảo luận:

- Gọi HS trả lời, bổ sung

- Bước 4: Kết luận, nhận định:

Nhận xét, đánh giá, cho điểm

c) Chú thích

Trong khi viết chương trình có thể viết chú thích cho chương trình, chú thích không làm ảnh hưởng đến chương trình. Trong Pascal chú thích đặt giữa cặp dấu { } và (* *).

Hoạt động của GV và HS

Sản phẩm dự kiến

- Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ:

GV: Chuyển đặt câu hỏi cho HS trả lời:

(?) Kể tên các phép toán số học đã học?

- Nhận xét và giới thiệu thêm div, mod.

- Giới thiệu các phép toán quan hệ và (?) kết quả của phép toán quan hệ là gì?

- Nhận xét, chốt nội dung.

(?) Phép toán logic?

- Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ:

+ HS Hoạt động theo nhóm đôi, quan sát hình vẽ

+ GV: quan sát và trợ giúp các cặp.

- Bước 3: Báo cáo, thảo luận:

+ HS: Lắng nghe, ghi chú, một HS phát biểu lại

+ Các nhóm nhận xét, bổ sung cho nhau.

- Bước 4: Kết luận, nhận định:

- Nhận xét, chốt nội dung.

- Minh họa bằng ví dụ.

- Tóm tắt nội dung phần 1 và dẫn dắt vào phần 2.

1. Phép toán

- Các phép toán số học: +, -, *, /, div, mod.

- Các phép toán quan hệ: <, <=, >, >=, =, <>. Kết quả là True hoặc False.

- Các phép toán logic: not, or, and.

Ví dụ: 7 mod 3 = 1

7 div 3 = 2

HOẠT ĐỘNG CỦA GV VÀ HS

SẢN PHẨM DỰ KIẾN

- Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ:

GV: Chuyển đặt câu hỏi cho HS trả lời:

(?) Biểu thức số học là gì?

- Nhận xét và (?) dấu nhân trong Pascal có được bỏ qua không?

- Nhận xét, chốt nội dung.

(?) Trình tự thực hiện có giống trong toán học không?

- Nhận xét, chốt nội dung.

- Minh họa bằng ví dụ.

- Giới thiệu một số lưu ý (SGK trang 25).

- Cho ví dụ và yêu cầu HS chuyển sang Pascal?

- Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ:

+ HS Hoạt động theo nhóm đôi, quan sát hình vẽ

+ GV: quan sát và trợ giúp các cặp.

- Bước 3: Báo cáo, thảo luận:

+ HS: Lắng nghe, ghi chú, một HS phát biểu lại

+ Các nhóm nhận xét, bổ sung cho nhau.

- Bước 4: Kết luận, nhận định:

- Nhận xét, cho điểm.

- Tóm tắt nội dung phần 2 và dẫn dắt vào phần 3.

2. Biểu thức số học

- Quy tắc khi viết:

+ Chỉ dùng cặp () trong trường hợp cần thiết;

+ Viết lần lượt từ trái sang phải;

+ Không bỏ quan dấu nhân (*) trong tích.

- Thứ tự thực hiện tương tự toán học

Ví dụ:

(x-y)*x

(x-a)²

ab

HOẠT ĐỘNG CỦA GV VÀ HS

SẢN PHẨM DỰ KIẾN

- Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ:

GV: Chuyển đặt câu hỏi cho HS trả lời:

- Chiếu bảng một số hàm số học chuẩn và giới thiệu.

- Cho ví dụ minh họa.

(?) Làm ví dụ tương tự?

- Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ:

+ HS Hoạt động theo nhóm đôi, quan sát hình vẽ

+ GV: quan sát và trợ giúp các cặp.

- Bước 3: Báo cáo, thảo luận:

+ HS: Lắng nghe, ghi chú, một HS phát biểu lại

+ Các nhóm nhận xét, bổ sung cho nhau.

- Bước 4: Kết luận, nhận định:

- Nhận xét, cho điểm.

- Tóm tắt nội dung phần 3 và dẫn dắt vào phần 4.

3. Hàm số học chuẩn

Một số hàm số học chuẩn.

Ví dụ: X² + 2

-> Sqr(X) + 2*Sqrt(X)

(x-a)²

|y|

HOẠT ĐỘNG CỦA GV VÀ HS

SẢN PHẨM DỰ KIẾN

- Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ:

GV: Chuyển đặt câu hỏi cho HS trả lời:

(?) Khi nào ta có biểu thức quan hệ?

- Nhận xét, chốt nội dung.

(?) Dạng của biểu thức quan hệ?

(?) Trình tự thực hiện?

- Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ:

+ HS Hoạt động theo nhóm đôi, quan sát hình vẽ

+ GV: quan sát và trợ giúp các cặp.

- Bước 3: Báo cáo, thảo luận:

+ HS: Lắng nghe, ghi chú, một HS phát biểu lại

+ Các nhóm nhận xét, bổ sung cho nhau.

- Bước 4: Kết luận, nhận định:

- Nhận xét, chốt nội dung và giới thiệu kết quả của biểu thức.

- Tóm tắt nội dung phần 4 và dẫn dắt vào phần 5.

4. Biểu thức quan hệ

- Hai biểu thức cùng kiểu liên kết với nhau bởi phép toán quan hệ cho ta biểu thức quan hệ.

- Biểu thức quan hệ có dạng:

<biểu thức 1> <phép toán quan hệ> <biểu thức 2>

Ví dụ: x < 5

i+1>= 2*j

- Trình tự thực hiện:

+ Tính giá trị các biểu thức.

+ Thực hiện phép toán quan hệ.

- Kết quả là giá trị logic: True hoặc False

HOẠT ĐỘNG CỦA GV VÀ HS

SẢN PHẨM DỰ KIẾN

- Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ:

GV: Chuyển đặt câu hỏi cho HS trả lời:

(?) Khi nào ta có biểu thức logic?

(?) Biểu thức logic đơn giản là gì?

(?) Giá trị biểu thức?

- Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ:

+ HS Hoạt động theo nhóm đôi, quan sát hình vẽ

+ GV: quan sát và trợ giúp các cặp.

- Bước 3: Báo cáo, thảo luận:

+ HS: Lắng nghe, ghi chú, một HS phát biểu lại

+ Các nhóm nhận xét, bổ sung cho nhau.

- Bước 4: Kết luận, nhận định:

- Nhận xét, chốt nội dung và lưu ý các biểu thức phải đặt trong dấu ( và ).

- Cho ví dụ minh họa.

- Tóm tắt nội dung phần 5 và dẫn dắt vào phần 6.

4. Biểu thức quan hệ

- Hai biểu thức cùng kiểu liên kết với nhau bởi phép toán quan hệ cho ta biểu thức quan hệ.

- Biểu thức quan hệ có dạng:

<biểu thức 1> <phép toán quan hệ> <biểu thức 2>

Ví dụ: x < 5

i+1>= 2*j

- Trình tự thực hiện:

+ Tính giá trị các biểu thức.

+ Thực hiện phép toán quan hệ.

- Kết quả là giá trị logic: True hoặc False

HOẠT ĐỘNG CỦA GV VÀ HS

SẢN PHẨM DỰ KIẾN

- Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ:

GV: Chuyển đặt câu hỏi cho HS trả lời:

(?) Câu lệnh gán dùng đề làm gì?

- Nhận xét, chốt nội dung.

(?) Cú pháp?

- Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ:

+ HS Hoạt động theo nhóm đôi, quan sát hình vẽ

+ GV: quan sát và trợ giúp các cặp.

- Bước 3: Báo cáo, thảo luận:

+ HS: Lắng nghe, ghi chú, một HS phát biểu lại

+ Các nhóm nhận xét, bổ sung cho nhau.

- Bước 4: Kết luận, nhận định:

- Cho ví dụ minh họa.

- Tóm tắt nội dung phần 6..

4. Biểu thức quan hệ

- Hai biểu thức cùng kiểu liên kết với nhau bởi phép toán quan hệ cho ta biểu thức quan hệ.

- Biểu thức quan hệ có dạng:

<biểu thức 1> <phép toán quan hệ> <biểu thức 2>

Ví dụ: x < 5

i+1>= 2*j

- Trình tự thực hiện:

+ Tính giá trị các biểu thức.

+ Thực hiện phép toán quan hệ.

- Kết quả là giá trị logic: True hoặc False