Giáo án và PPT Địa lí 7 chân trời Bài 23: Thiên nhiên châu Nam Cực

BÀI 23: THIÊN NHIÊN CHÂU NAM CỰC

HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

- GV chiếu cho HS xem đoạn trích video về châu Nam Cực: 

https://youtu.be/58wLLbikrQw

- GV đặt câu hỏi cho HS: Em có cảm nhận như thế nào sau khi xem đoạn video về châu Nam cực? Em có muốn đến thăm châu Nam Cực nếu có cơ hội?

HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

Hoạt động 1. Tìm hiểu đặc điểm tự nhiên châu Nam Cực

- GV chia lớp thành các nhóm nhỏ 4 – 6 HS, đánh số thứ tự từ 1 đến 4 trong mỗi nhóm (lặp lại số thứ tự nếu số HS trong nhóm lớn hơn 4 HS. Tùy vào số lượng HS để phân công số lượng nhóm thực hiện các nhiệm vụ:

+ Nhiệm vụ 1: Địa hình châu Nam Cực (Phiếu học tập 1)

+ Nhiệm vụ 2: Khí hậu châu Nam Cực (Phiếu học tập 2) 

+ Nhiệm vụ 3: Sinh vật châu Nam Cực (Phiếu học tập 3)

+ Nhiệm vụ 4: Khoáng sản châu Nam Cực (Phiếu học tập 4)

Sản phẩm dự kiến:

Đặc điểm tự nhiên

a. Địa hình

- Gần như toàn bộ địa hình châu Nam Cực được bao phủ bởi lớp băng dày đặc. Lớp phủ băng làm cho bề mặt châu lục trở nên bằng phẳng, tạo thành các cao nguyên băng rộng lớn, có dạng chiếc khiên khổng lồ. Trung tâm địa hình cao hơn phần bên ngoài.

- Ngoài ra còn có các băng thềm lục địa ở các vịnh biển và các vùng bờ biển nông. Hai băng thềm lớn nhất là: Phin-xne và Rốt.

b. Khí hậu

- Được gọi là hoang mạc lạnh vì khí hậu giá buốt quanh năm. Nhiệt độ thấp không vượt quá 00C và kéo dài suốt năm. Càng vào sâu trong lục địa nhiệt độ càng khắc nghiệt. Biên độ nhiệt lớn.

- Lượng mưa thấp chỉ khoảng 166mm/năm. Mưa chủ yếu vào mùa hè ở các khu vực ven biển và các đảo xung quanh, vùng nội địa gần như không có mưa. Mưa chủ yếu dưới dạng tuyết.

- Là nơi có nhiều gió bão nhất thế giới.

c. Sinh vật

- Thực vật: không tồn tại

- Động vật: khả năng chịu rét giỏi (chim cánh cụt, hải cẩu, cá voi xanh, báo biển…). Cá voi xanh có nguy cơ tuyệt chủng, cần được bảo vệ nghiêm ngặt.

d. Khoáng sản

- Châu Nam Cực có các tài nguyên khoáng sản như than dá, sắt,...nhiều nhất là than và sắt phân bố ở dãy Xuyên Nam Cực và vùng núi ở phía đông.

- Vùng thềm lục địa có tiềm năng về dầu mỏ và khí tự nhiên. Các khoáng sản ở đây đang trong quá trình nghiên cứu và thăm dò.

Hoạt động 2. Tìm hiểu kịch bản về sự thay đổi thiên nhiên châu Nam Cực khi có biến đổi khí hậu toàn cầu

- GV giao nhiệm vụ cho các nhóm đôi:

Dựa vào thông tin trong bài và hình 23.6, trao đổi và thực hiện các nhiệm vụ sau:

+ Cho biết kịch bản biến đổi khí hậu toàn cầu.

+ Ảnh hưởng của biến đổi khí hậu đến lớp băng ở châu Nam cực.

+ Nêu sự thay đổi thiên nhiên châu Nam Cực khi có biến đổi khí hậu toàn cầu.

Sản phẩm dự kiến:

Kịch bản về sự thay đổi thiên nhiên châu Nam Cực khi có biến đổi khí hậu toàn cầu.

- Biến đổi khí hậu ngày càng nhanh trên toàn cầu. Theo kịch bản biến đổi khí hậu toàn cầu, trong thế kỉ XX nhiệt độ trung bình toàn cầu tăng 1,1 - 2,60C (dao động đến 2,6 - 4,8 0C) so với thời kì 1986 - 2005 làm cho mực nước biển toàn cầu tăng và các thời tiết cực đoan gia tang.

- Nhiệt độ tăng - lớp băng ở Nam Cực tan chảy - lớp băng di chuyển từ trung tâm ra vùng xung quanh và bị vỡ ra cùng với băng thềm lục địa - tạo thành các núi băng trôi trên biển gây nguy hiểm cho tàu thuyền qua lại.

- Băng tan làm giảm địa bàn sinh sống - giảm số lượng chim cánh cụt. Băng tan - làm thay đổi độ mặn của nước biển - giảm sút khối lượng sinh vật phù du, các loài nhuyễn thể vốn là thức ăn của cá voi, hải cẩu, chim cánh cụt.

- Khí hậu ấm lên làm cho các loài tảo, địa y phát triển => các loài thực vật này hấp thụ ánh sáng mặt trời làm nhiệt độ tăng lên nhanh => băng tan nhanh hơn.

HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP

Từ nội dung bài học,GV yêu cầu HS luyện tập làm bài

Câu 1. Mưa ở châu Nam Cực chủ yếu ở dạng nào sau đây?

A. Tuyết rơi

B. Mưa đá

C. Mưa phùn

D. Băng giá

Câu 2. Tại sao nói Nam Cực là lục địa cao nhất Địa Cầu?

A. Do bề mặt lục địa được bao phủ bởi băng tuyết.

B. Địa hình phân hóa đa dạng.

C. Bề dày trung bình của tầng băng ở lục địa Nam Cực cao.

D. Do địa hình có dạng hình khiên khổng lồ.

Sản phẩm dự kiến:

Câu 1: A

Câu 2: C

HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG

Vận dụng kiến thức, GV yêu cầu HS trả lời câu hỏi:

Câu 1: Đặc điểm bào về tự nhiên của châu Nam Cực làm em ấn tượng nhất? Hãy thu thập thêm thông tin về đặc điểm ấy?

Câu 2: Hiện tượng các núi băng trôi trên biển ở Nam Cực sẽ gây nguy hiểm gì?