Giáo án và PPT Lịch sử và Địa lí 5 cánh diều bài 5: Nước Văn Lang, Âu Lạc

BÀI 5. NƯỚC VĂN LANG, ÂU LẠC

HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

GV đặt câu hỏi yêu cầu học sinh trả lời: Em đã được nghe kể chuyện hoặc xem bộ phim nào về lịch sử nước Văn Lang, Âu Lạc chưa? Hãy chia sẻ những điều biết về một di tích có liên quan đến nước Văn Lang hoặc Âu Lạc

HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

Hoạt động 1. Sự ra đời của nước Văn Lang, Âu Lạc

HS trao đổi theo bàn tìm hiểu theo hướng dẫn của giáo viên:

• Nhà nước Văn Lang ra đời vào khoảng thời gian nào?

• Nhà nước Văn Lang ra đời ở đâu?

• Sự ra đời của nhà nước Văn Lang được phản ánh thông qua sự tích nào?

• Sự ra đời của nhà nước Văn Lang được phản ánh thông các bằng chứng khảo cổ học thuộc nền văn hoá nào?

• Đứng đầu nhà nước Văn Lang là ai?

• Kinh đô của nhà nước Văn Lang được đặt ở đâu?

• Nhà nước Âu Lạc ra đời vào khoảng thời gian nào?

• Người đứng đầu nhà nước Âu Lạc là ai?

• Kinh đô của nhà nước Âu Lạc được đặt ở đâu?

• Kinh đô của nhà nước Âu Lạc nay thuộc tỉnh/ thành phố nào nước ta?

Sản phẩm dự kiến:

Sự ra đời của nước Văn Lang

- Nước Văn Lang ra đời cách ngày nay khoảng 2.700 năm, kinh đô đặt tại Phong Châu (Phú Thọ ngày nay). Sự ra đời của nước Văn Lang được phân ảnh qua truyền thuyết Con Rồng cháu Tiên.

- Các di vật khảo cổ được phát hiện ở lưu vực sông Hồng, sông Mã, sông Cà là những bằng chứng về sự ra đời và tồn tại của nước Văn Lang.

Sự ra đời của nước Âu Lạc

- Khoảng năm 208 TCN, sau khi kháng chiến chống quân Tần thắng lợi, Thục Phán lên ngôi vua, xưng là An Dương Vương, lập ra nước Âu Lạc, đóng đô ở Cổ Loa (Đông Anh, Hà Nội ngày nay).

- Dấu tích tường thành. và nhiều hiện vật khảo cổ tìm thấy ở Cổ Loa đã khẳng định sự ra đời và tồn tại của nước Âu Lạc.

Hoạt động 2. Đời sống kinh tế và công cuộc đấu tranh bảo vệ nước Văn Lang, Âu Lạc

HS tìm hiểu và trả lời câu hỏi: 

• Nghề chính của cư dân Văn Lang, Âu Lạc là gì? 

• Đời sống lao động, kinh tế của cư dân Văn Lang, Âu lạc được thể hiện như thế nào?

• Người dân Văn Lang, Âu Lạc đúc đồng để làm gì?

• Người dân Văn Lang, Âu Lạc dùng chất liệu nào để đúc công cụ?

• Vua Tần cho quân sang xâm lược Văn Lang vào khoảng thời gian nào?

• Vị tướng nào lãnh đạo nhân dân kháng chiến chống quân Tần?

• Kể tên một số truyền thuyết phản ánh công cuộc đấu tranh chống ngoại xâm của nhà nước Văn Lang và nhà nước Âu Lạc.

Sản phẩm dự kiến:

Đời sống kinh tế

- Cư dân Văn Lang, Âu Lạc biết trồng lúa nước và các loại rau, củ, biết chăn nuôi, đánh bắt cá. 

- Bên cạnh đó, họ còn có các nghề thủ công như: làm gốm, làm mộc, dệt vải, đúc đồng, rèn sắt,...

- Đời sống của cư dân Văn Lang, Âu Lạc còn được thể hiện qua những truyền thuyết.

Đấu tranh bảo vệ đất nước

- Từ thời Văn Lang, Âu Lạc, người Việt đã tiến hành các cuộc kháng chiến chống ngoại xâm để bảo vệ đất nước. 

- Điều đó được thể hiện trong các truyền thuyết như: Thánh Gióng, Sự tích nỏ thần.....

HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP

Câu 1: An Dương Vương đóng đô ở đâu?

A. Phong Châu.

C. Hoa Lư.

B. Thăng Long.

D. Cổ Loa.

Câu 2: Đời sống của cư dân Văn Lang, Âu Lạc được thể hiện qua truyền thuyết nào?

A. Tấm Cám.

C. Thạch Sanh.

B. Gươm Thần.

D. Mai An Tiêm.

Câu 3: Truyền thuyết Sơn Tinh, Thủy Tinh phản ánh điều gì?

A. Sự cố gắng để giành lấy người mình yêu thương.

B. Sự đố kị, ganh ghét khi không làm được điều mình muốn.

C. Sự nỗ lực chế ngự lũ lụt để phát triển sản xuất, xây dựng đất nước của người Việt cổ.

D. Sự thiên vị của nhà vua đối với Sơn Tinh.

Câu 4: Ý nào sau đây không đúng khi nói về đời sống kinh tế của cư dân nước Văn Lang, Âu Lạc?

A. Chủ yếu sống bằng nghề trồng lúa nước.

B. Chủ yếu sống bằng nghề trồng lúa mì.

C. Dùng lưỡi cày, lưỡi hái, cuốc, rìu,.. bằng đồng làm công cụ sản xuẩt.

D. Chế tạo các đồ dùng phục vụ cho cuộc sống sinh hoạt.

Câu 5: Những chuyển biến về mặt xã hội của nước Văn Lang, Âu Lạc bắt nguồn từ đâu?

A. Sự chuyển biến về kinh tế.

B. Sự xuất hiện các giai cấp mới.

C. Sự thay đổi vai trò của đàn ông.

D. Sự tư hữu hóa trong sản xuất.

HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG

Câu 1: Phạm vi lãnh thổ của nhà nước Văn Lang, Âu Lạc thuộc khu vực nào của Việt Nam hiện nay?

Câu 2: Em hãy kể tên công trình kiến trúc tiêu biểu của cư dân Âu Lạc.

Câu 3: Loại vũ khí đặc biệt nào của quân đội nước Âu Lạc thời An Dương Vương?

Câu 4: Điểm giống nhau giữa nhà nước Văn Lang và Âu Lạc là gì?