Giáo án và PPT Lịch sử và Địa lí 5 cánh diều bài 4: Dân cư và dân tộc ở Việt Nam

BÀI 4. DÂN CƯ VÀ DÂN TỘC Ở VIỆT NAM

HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

GV yêu cầu học sinh suy nghĩ và trả lời: Em hãy cho biết Việt Nam có tất cả bao nhiêu dân tộc anh em? Kể tên một số dân tộc ở Việt Nam mà em biết.

Hoạt động 1. Tìm hiểu dân cư

GV đặt câu hỏi hướng dẫn học sinh tìm hiểu:

• Nhận xét về dân số ở Việt Nam.

• Năm 2021, số dân nước ta là bao nhiêu?

• Số dân nước ta năm 2021 đứng thứ mấy trong khu vực Đông Nam Á?

• Bình quân mỗi năm, số dân nước ta tăng bao nhiêu người?

• Trong thời gian gần đây, tốc độ gia tăng dân số có xu hướng như thế nào?

• Nước ta có mật độ dân số như thế nào?

• Phân bố dân cư ở nước ta có sự khác nhau như thế nào giữa các vùng?

Sản phẩm dự kiến:

Số dân 

- Năm 2021, Việt Nam có 98 504 (nghìn người)

- Việt Nam có số dân đông thứ 3 Đông Nam Á (năm 2021), chỉ sau Indonexia và Philippin.

Gia tăng dân số

- Dân số Việt Nam tăng nhanh, trung bình mỗi năm tăng thêm khoảng 1 triệu người. 

- Những năm gần đây, tốc độ tăng dân số đã giảm hơn so với trước.

Phân bố dân cư

- Ở đồng bằng và ven biển, dân cư tập trung đồng đúc, ở miền núi, dân cư thưa thớt.

- Phân bố dân cư nước ta còn có sự chênh lệch giữa thành thị và nông thôn. Ở thành thị có một độ dân số cao hơn ở nông thôn

Hoạt động 2. Cộng đồng các dân tộc Việt Nam

GV yêu cầu học sinh trao đổi cùng các bạn và trả lời câu hỏi:

• Việt Nam có bao nhiêu dân tộc nào cùng sinh sống?

• Dân tộc nào có số dân đông nhất?

• Bản sắc văn hoá riêng của các dân tộc thể hiện qua những điều gì?

Sản phẩm dự kiến:

Các dân tộc

- Việt Nam có 54 dân tộc, trong đó dân tộc Kinh có số dân đông nhất.

- Mỗi dân tộc có nét văn hoá riêng, thể hiện trong ngôn ngữ, trang phục, phong tục tập quán,... tạo nên tính đa dạng, giàu bản sắc của văn hoá Việt Nam.

Tình đoàn kết của cộng đồng các dân tộc Việt Nam

- Trong suốt chiều dài lịch sử của đất nước, các dân tộc Việt Nam luôn đoàn kết, yêu thương, giúp đỡ lẫn nhau để xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. 

- Cho đến nay, đã có nhiều câu chuyện cảm động về tình đoàn kết của cộng đồng các dân tộc Việt Nam được ghi lại.

HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP

Câu 1: Năm 2021, số dân Việt Nam khoảng bao nhiêu nghìn người?

A. 98 504.

C. 99 504.

B. 97 504.

D. 96 504.

Câu 2: Dân số tăng nhânh gây ra hậu quả gì sau đây?

A. Tạo ra nguồn lao động dồi dào.

B. Tăng chất lượng cuộc sống lao động của người dân.

C. Có nhiều cơ hội việc làm.

D. Suy giảm tài nguyên thiên nhiên.

Câu 3: Sự phân bố dân cư chưa hợp lí gây khó khăn gì?

A. Khai thác tài nguyên và sử dụng nguồn lao động.

B. Kế hoạch hóa gia đình.

C. Phát triển kinh tế ở thành thị.

D. Văn hóa dân tộc.

Câu 4: Nội dung nào dưới đây không đúng khi nói về phân bố dân cư ở nước ta?

A. Phân bố dân cư hợp lí.

B. Dân cư tập trung đông đúc ở vùng đồng bằng và ven biền.

C. Ở miền núi, dân cư thưa thớt.

D. Ở thành thị có mật độ dân số cao hơn nông thôn.

HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG

Câu 1: Tỉ suất gia tăng dân số tự nhiên của nước ta giảm do nguyên nhân chủ yếu nào sau đây?

A. Tăng cường giáo dục dân số ở nhà trường.

B. Thực hiện hiệu quả Pháp lệnh dân số.

C. Thực hiện công tác kế hoạch hóa gia đình.

D. Chính sách dân số kế hoạch hóa gia đình.

Câu 2: Nguyên nhân cơ bản làm Đồng bằng sông Hồng có mật độ dân số cao hơn đồng bằng sông Cửu Long là:

A. Giao thông thuận tiện hơn.

B. Khí hậu thuận lợi hơn.

C. Lịch sử định cư sớm hơn.

D. Gần các nước phát triển hơn.

Câu 3: Rm cần làm gì để thể hiện thái độ tôn trọng đối với sự đa dạng văn hóa của các dân tộc Việt Nam?

Câu 4: Thực hiện vẽ hoặc viết thông điệp về tình đoàn kết của cộng đồng các dân tộc Việt Nam để chia sẻ với các bạn và những người xung quanh.