Giáo án PowerPoint ngữ văn 6 Cánh diều Bài 2: Về thăm mẹ

GÓC CHIA SẺ

Em đã bao giờ sống xa nhà? Khi đi xa, người em nhớ nhất trong nhà là ai?

BÀI 2: VỀ THĂM MẸ

NỘI DUNG BÀI HỌC

1. TÌM HIỂU CHUNG
   • Tác giả
   • Tác phẩm

1. ĐỌC HIỂU VĂN BẢN

III. TỔNG KẾT

• Nội dung – ý nghĩa
• Nghệ thuật

1. TÌM HIỂU CHUNG

HOẠT ĐÔNG CÁ NHÂN:

• Theo dõi sách giáo khoa, nêu những những hiểu biết của em về tác giả Đinh Nam Khương và bài thơ Về thăm mẹ.

1. Tác giả

- Tác giả: Đinh Nam Khương ((1949 - 2018)

- Quê quán: Thôn Đục Khuê, xã Hương Sơn, huyện Mỹ Đức, Hà Nội.

- Giải thưởng:
+ Giải A cuộc thi thơ 1981 - 1982 - Báo Văn nghệ.
+ Tặng thưởng bài thơ hay nhất 1992 - Báo Văn nghệ Quân đội.
+ Tặng thưởng chùm thơ hay nhất 2001 - Báo Văn nghệ.
+ Giải B cuộc thi thơ Lục bát 2002 - 2003.

2. Tác phẩm

• Xuất xứ: Trích Mẹ (Tuyển thơ)- 2002.
• Thể loại: thơ lục bát
• Bố cục: 2 phần:
• + Phần 1: Tình cảm của người con với mẹ
• + Phần 2: Hình ảnh người mẹ thương con

1. TÌM HIỂU CHI TIẾT
2. Hình ảnh người mẹ trong kí ức của con

HOẠT ĐỘNG CÁ NHÂN:

• Người con về thăm mẹ trong hoàn cảnh nào?
• Hình ảnh đầu tiên mà người con tìm đến là gì?nêu ý nghĩa của hình ảnh đó?

- Hình ảnh mẹ gắn lền với bếp lửa 

• - Bếp lửa:
• Tượng trưng cho hơi ấm, cho tình yêu thương của ngôi nhà.
• Thể hiện sự sự tần tảo, đảm đang của người mẹ à những đặc điểm điển hình của người mẹ, người phụ nữ Việt Nam.

THẢO LUẬN NHÓM:

• Người con đã nhìn thấy những hình ảnh nào? Tìm và liệt kê những hình ảnh, cảnh vật quanh ngôi nhà của người mẹ.
• Chỉ ra các biện pháp tu từ mà tác giả đã sử dụng?
• Những hình ảnh ấy gợi lên trong chúng ta đặc điểm gì về người mẹ?

1. Hình ảnh người mẹ trong kí ức của con

• Ẩn dụ "nón mê", "áo tơi"→ Hình ảnh người mẹ lam lũ, tảo tần
• Liệt kê: chum tương, nón mê, áo tơi,...

=> Tình yêu của mẹ đối với con trọn vẹn.

THẢO LUẬN CẶP ĐÔI

Nhiệm vụ:

+ Qua hai câu sau, tác giả đã nhấn mạnh phẩm chất nào của người mẹ?

+ Em nhận xét gì về hình ảnh người mẹ qua bài thơ?

+ Em hãy tìm những câu thơ, ca dao nói về đức hi sinh của mẹ?

"Trái na cuối vụ mẹ dành phần con.": trái na đã đến cuối vụ mà mẹ không nỡ hái, vẫn chờ con về để cho con. 

➩ Thể hiện tình yêu thương của mẹ, vì con mà mẹ hi sinh, quên bản thân mình. 

THẢO LUẬN CẶP ĐÔI

• Tâm trạng, cảm xúc người con như thế nào trong lần về thăm mẹ? Liệt kê các từ ngữ chỉ tâm trạng, cảm xúc đó? Những từ ngữ đó thuộc loại từ gì
• Tại sao người con lại có tâm trạng như vậy?
• Em hiểu thế nào về hình ảnh"Trời đang yên vậy bỗng òa mưa rơi" ?

2. Tình cảm người con đối với mẹ

• Dáng hình: thơ thẩn vào ra.
• Cảm xúc: nghẹn ngào, rưng rưng

=> Thấy được sự tảo tần, vất vả của mẹ

=> Thể hiện sự xúc động của người con cảm nhận được tình yêu thương của mẹ và thấy thương mẹ nhiều hơn.

• Nghệ thuật: từ láy “nghẹn ngào”, “rưng rưng” => gợi tả tâm trạng người.

III. Tổng kết

• - Nội dung: Bài thơ bày tỏ tình cảm của người con xa nhà trong một lần về thăm mẹ.
• - Ý nghĩa: Mỗi cảnh, mỗi vật đều biểu hiện sự vất vả, sự tần tảo, hi sinh và đặc biệt là tình thương yêu của mẹ dành cho con.
• Nghệ thuật

- Thể thơ lục bát.

- Từ láy giàu sức biểu cảm.

HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP

Câu 1: Qua hai câu dưới đây của bài thơ Về thăm mẹ, tác giả đã nhấn mạnh phẩm chất nào của người mẹ?

Bất ngờ rụng ở trên cành

 Trái na cuối vụ mẹ dành phần con.

1. Lòng yêu thương con.
2. . Sự hi sinh quên mình.
3. Lòng yêu thương xóm làng.
4. Sự mạnh mẽ, kiên quyết.

Câu 2: Hai từ "rưng rưng", "nghẹn ngào" là loại từ nào?

1. Từ đơn
2. Từ ghép
3. Từ láy

Câu 3: Dòng nào dưới đây nói đúng cảm nhận của người con về mẹ?

1. Mẹ nghị lực, rắn rỏi
2. . Mẹ tảo tần, yêu con, giàu đức hi sinh
3. Mẹ biết yêu thương, quan tâm bản thân mình
4. Mẹ luôn bận rộn, lo toan cho cuộc sống

HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG

Hãy viết đoạn văn ngắn (6-8 câu) nêu cảm nhận của em về hình ảnh người mẹ qua bài Thơ Vè thăm mẹ.