Giáo án PPT Ngữ văn 6 cánh diều Bài 4: Thánh Gióng – tượng đài vĩnh cửu của lòng yêu nước

THỰC HÀNH ĐỌC HIỂU

THÁNH GIÓNG – TƯỢNG ĐÀI VĨNH CỬU CỦA LÒNG YÊU NƯỚC

A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

Trong tiết trước, cô đã yêu cầu các con về nhà đọc trước  truyền thuyết Thánh Gióng. Một bạn hãy kể tóm tắt lại truyện.

Gợi ý:

Trong những ngày đầu dựng nước, dân tộc ta đã phải trải qua nhiều gian nan, thử thách, đặc biệt là các thế lực ngoại xâm luôn lăm le xâm chiếm dân tộc. Vì vậy, ước mơ của nhân dân luôn mong muốn có một vị anh hùng có đủ sức đủ tài để đứng ra chiến đấu chống giặc. Truyện Thánh Gióng  tiêu biểu cho tinh thần chống giặc, trở thành biểu tượng về lòng yêu nước của dân tộc.

B. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC 

1. Đọc và tìm hiểu chung

HS dựa vào phần chuẩn bị của HS ở nhà, hãy nêu những thông tin về tác giả, tác phẩm.

Ghi nhớ:

a. Tác giả

- Tên: Bùi Mạnh Nhị

- Năm sinh: 1955

- Quê quán: Xã Thành Lợi, Huyện Vụ Bản, Nam Định.

- Vị trí: Là Nhà giáo Ưu tú; Từng được trao tặng Huân chương Lao động hạng Nhất.

b. Tác phẩm

- Xuất xứ: Trích Phân tích tác phẩm văn học dân gian trong nhà trường (2012).

- Thể loại: Nghị luận văn học.

- Phương thức biểu đạt: Nghị luận.

- Bố cục: 4 phần

2. Nêu vấn đề: Thánh Gióng - tượng đài vĩnh cửu của lòng yêu nước

Tác giả đã trình bày vấn đề gì trong phần này? Cách trình bày của tác giả sử dụng phương thức gì?

Ghi nhớ:

- Khái quát về chủ đề đánh giặc cứu nước: Là chủ đề lớn, cơ bản, xuyên suốt lịch sử văn học Việt Nam, văn học dân gian.

- Nêu quan điểm: Thánh Gióng thể hiện tập trung chủ đề, là tác phẩm hay nhất cho chủ đề.

-> Đi từ khái quát đến cụ thể.

3.  Chứng minh vấn đề

+ Các mục tiếp theo trong văn bản có nhiệm vụ gì cho phần (1)?

+ Các mục 2,3,4,5, tác giả tập trung liệt kê, đi sâu kể lại sự kiện không? Mục đích khi tác giả đưa ra những sự kiến đó là gì?

Ghi nhớ:

a. Gióng ra đời kì lạ

- Mẹ Gióng mang thai kì lạ, nêu ra những sự ra đời kì lạ khác như Gióng trong truyện cổ dân gian.

-> Ý nghĩa: Khiến nhân vật trở nên phi thường; thể hiện sự yêu mến, tôn kính với nhân vật; đặt niềm tin vào những chiến công kì lạ.

b. Gióng lớn lên kì lạ

+ 3 năm không nói, lần cất tiếng nói đầu tiên là tiếng nói yêu nước, cứu nước.

-> Tiếng nói của lòng yêu nước

+ Gióng lớn nhanh, lớn bằng thức ăn, thức mặc của nhân dân.

-> Gióng tiêu biểu cho sức mạnh toàn dân.

c. Gióng vươn vai ra trận đánh giặc

- Sự vươn vai liên quan đến mô típ truyền thống: người anh hùng phải khổng lồ về hình thể, sức mạnh, chiến công. 

-> Tượng đài bất hủ về sự trưởng thành, hùng khí, tinh thần trước thế nước lâm nguy.

- Quang cảnh ra trận hùng vĩ, hoành tráng. 

-> Tất cả sức mạnh, ý chí cộng đồng, thành tựu lao động, văn hóa được bộc lộ trong cuộc đối đầu giặc.

d. Gióng bay lên trời và dấu xưa còn lại

- Gióng ba về trời là sự ra đi phi thường. 

-> Sự trân trọng, yêu mến, muốn bất tử hóa nhân vật. Đây là phần thưởng cao nhất trao tặng người anh hùng.

=> Nhận xét: Tác giả không kể lại các sự kiện mà chủ yếu tóm tắt và đi sâu vào vấn đề lòng yêu nước. 

=> có sự thống nhất từ chủ đề đến các dẫn chứng, lí lẽ.

3. Tổng kết

+ Rút ra nội dung và ý nghĩa của văn bản?

+ Nhận xét về nghệ thuật văn bản

Ghi nhớ:

a. Nội dung – Ý nghĩa:

Qua văn bản, tác giả đã chứng minh rằng Thánh Gióng là một tác phẩm thành công, tiêu biểu viết về lòng yêu nước của dân tộc.

b. Nghệ thuật

- VB nghị luận, nghệ thuật lập luận sắc bén.

--------------------------------------

--------------------- Còn tiếp ----------------------