Giáo án PPT Ngữ văn 6 cánh diều Bài 1: Thạch Sanh

VĂN BẢN THẠCH SANH

A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

Hãy kể tên những truyện cổ tích mà em đã học, đã đọc.

B. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

1. Đọc và tìm hiểu chung

Thạch Sanh thuộc thể loại truyện gì? Nhắc lại khái niệm?

Ghi nhớ:

- Truyện cổ tích: là loại truyện dân gian, thường có yếu tố hoang đường, kì ảo, kể về cuộc đời của một sổ kiểu nhân vật như: nhân vật có tài năng kì lạ, nhân vật dũng sĩ, nhân vật thông minh, nhân vật bất hạnh, nhân vật ngốc nghếch, người mang lốt vật,... nhằm thể hiện ước mơ, niêm tin của nhân dân vê chiến thắng cuối cùng của cái thiện đối với cái ác, cái tốt đối với cái xấu,...

- Truyện Thạch Sanh thuộc truyện cổ tích kể về người dũng sĩ tài năng dũng cảm.

2. Tổ chức đọc hiểu văn bản

+ NV1: Đọc, kể tóm tắt và bố cục

+ NV2: Tìm hiểu 

+ NV3: Tìm hiểu những thử thách và chiến công của Thạch Sanh

+  NV4: Tìm hiểu nhân vật Lí Thông

+ NV5: Tìm hiểu ý nghĩa của một số chi tiết thân kì

Ghi nhớ:

1. Nhân vật Thạch Sanh

a. Sự ra đời và lớn lên của Thạch Sanh

Sinh ra trong một gia đình nghèo, sống bằng nghề kiếm củi.

- Là Thái Tử do Ngọc Hoàng sai xuống đầu thai.

- Mẹ mang thai nhiều năm mới sinh ...

- Được thần dạy võ nghệ và phép thần thông.

=> Chi tiết tưởng tượng kì ảo thể hiện quan niệm của nhân dân về người dũng sĩ tài năng với vẻ đẹp kỳ lạ, lớn lao, phi thường nhưng cũng rất gần gũi với nhân dân, có nguồn gốc từ nhân dân lao động.

b. Những thử thách và chiến công của Thạch Sanh

- TS đã trải qua 4 thử thách : 

=> Qua các thử thách, TS đã bộc lộ nhiều phẩm chất đáng quý: 

+ Thật thà chất phác, 

+ Dũng cảm, tài giỏi, 

+ Nhân ái, yêu hoà bình. 

2. Nhân vật Lí Thông

Tính cách của LT bộc lộ qua các hành động :

- Gian trá, xảo quyệt

- Tàn nhẫn, vô lương tâm: 

- Tiểu nhân, bạc nhược, thấp hèn

3. Ý nghĩa của một số chi tiết thân kì

- Tiếng đàn ... là đại diện cho công lý, thể hiện ước mơ về lẽ công bằng trong xã hội và tinh thần yêu hoà bình của nhân dân ta.

- Niêu cơm dù nhỏ nhưng ăn mãi không hết thể hiện ước mơ về một cuộc sống no ấm, tượng trưng cho tấm lòng nhân ái, tư tưởng yêu hoà bình của nhân dân ta.

-> Các chi tiết tưởng tượng kì ảo mang lại cho truyện màu sắc thần kì, đồng thời thể hiện sự tư tưởng của nhân dân : những người hiền lành, lương thiện sẽ luôn nhận được sự giúp đỡ.

4. Kết thúc truyện

- TS cưới công chúa, lên làm vua.

- Mẹ con LT bị sét đánh chết

=> Kết thúc có hậu thể hiện ước mơ công lý xã hội (ở hiền gặp lành, ở ác gặp ác) và ước mơ của nhân dân về sự đổi đời 

3. Tổng kết

Truyện có ý nghĩa gì? Nêu những đặc sắc nghệ thuật của truyện?

Ghi nhớ:

a. Nội dung – Ý nghĩa:

* Nội dung: Thạch Sanh là truyện cổ tích về người dũng sĩ diệt chằn tinh, đại bàng cứu người... 

- Ý nghĩa: Truyện thể hiện ước mơ, niềm tin của nhân dân về công lý xã hội, sự chiến thắng cuối cùng của những con người chính nghĩa lương thiện.  

b. Nghệ thuật

- Chi tiết tưởng tượng kì ảo

- Khéo kết hợp huyền thoại và thực tế (cốt lõi sự thực lịch sử với những yếu tố hoang đường).

C. HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP

Chia lớp thành 3 tổ, yêu cầu hoạt động cá nhân theo tổ

- Mỗi nhóm chọn một lá thăm trong đó có ghi lại một trong những chiến công của TS: giết chằn tinh, bắn đại bàng bị thương, đuổi giặc chư hầu bằng tiếng đàn.

D. HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG 

Trong cuộc sống, đôi khi có người thốt lên câu nói: 

Thời buổi của khó người khôn

Thạch Sanh thì ít, Lí Thông thì nhiều

Theo em, những người như thế nào được gọi là Lí Thông? Thái độ của em với những hạng người đó như thế nào?

--------------------------------------

--------------------- Còn tiếp ----------------------