Đáp án Công nghệ trồng trọt 10 kết nối tri thức Bài 11: Khái niệm và vai trò của giống cây trồng

BÀI 11: KHÁI NIỆM VÀ VAI TRÒ CỦA GIỐNG CÂY TRỒNG

MỞ ĐẦU

Câu hỏi: Giống cây trồng là gì? Chúng có vai trò như thế nào đối với trồng trọt?

Trả lời:

• Giống cây trồng là một quần thể cây trồng có thể phân biệt được với quần thể cây trồng khác thông qua sự biểu hiện ít nhất là một đặc tính và di truyền được cho đời sau; đồng nhất về hình thái, ổn định qua các chu kì nhân giống; có giá trị canh tác, giá trị sử dụng; bao gồm giống cây nông nghiệp, giống cây dược liệu, giống cây cảnh và giống nấm ăn.
• Vai trò của giống cây trồng đối với trồng trọt:
• Giống quy định năng suất và chất lượng cây trồng.
• Giống tốt giúp tăng năng suất và chất lượng nông sản
• Giống tốt giúp tăng khả năng kháng sâu, bệnh, tăng khả năng chống chịu với các điều kiện bất lợi của môi trường
• Các giống mới ngắn ngày còn giúp tăng vụ và thay đổi cơ cấu cây trồng, nhờ đó nâng cao sản lượng và giá trị kinh tế trên một đơn vị diện tích trồng trọt.

I. KHÁI NIỆM GIỐNG CÂY TRỒNG

Khám phá 1: Kể tên các giống cây trồng phổ biến ở đại phương em. Chúng có đặc điểm gì nổi bật so với các giống khác cùng loài.

Trả lời:

Học sinh tự liên hệ thực tế địa phương mình.

Kết nối năng lực 1: Tìm hiểu các khái niệm giống bản địa, giống nhập nội, giống lai.

Trả lời:

• Giống bản địa hay giống địa phương là một thuật ngữ trong địa lý sinh vật chỉ về một loài được định nghĩa là có nguồn gốc (hoặc gốc gác địa phương) trong một khu vực nhất định hoặc hệ sinh thái nếu có sự hiện diện của chúng trong khu vực, là kết quả của quá trình tiến hóa tự nhiên và không có sự can thiệp của con người.
• Giống nhập nội là loại cây trồng được nhập vào một nước hay một vùng, nơi mà trước đó chúng chưa từng sinh sống. Nếu sau khi nhập nội, các cây này sinh trưởng dễ dàng trong điều kiện mới, không làm thay đổi cấu trúc di truyền của cây trồng đó, thì người ta gọi đó là sự tự nhiên hoá. 
• Giống lai là giống sử dụng phương pháp cho phép ghép đôi giao phối giữa các cá thể khác giống nhằm tạo ra con lai mang những tính trạng mới, tốt hơn bố mẹ.

II. VAI TRÒ CỦA GIỐNG CÂY TRỒNG

Khám phá 2: Hình 11.5 thể hiện cơ cấu mùa vụ trong năm. Quan sát Hình 11.5 và cho biết giống mới giúp tăng vụ và thay đổi cơ cấu cây trồng như thế nào.

Trả lời:

• Dùng giống cũ dài ngày cho 2 vụ lúa hoặc 1 vụ lúa, 1 vụ màu.
• Dùng giống mới ngắn ngày cho 2 vụ lúa và 1 vụ màu.

Kết nối năng lực 2: Sử dụng internet, sách, báo... để tìm hiểu thêm về vai trò của giống cây trồng.

Trả lời:

Vai trò của giống cây trồng trong trồng trọt:

• Làm tăng năng suất

• Tăng chất lượng nông sản
• Tăng vụ

• Thay đổi cơ cấu cây trồng

LUYỆN TẬP

Câu hỏi: Giống cây trồng là gì? Trình bày vai trò của giống cây trồng.

Trả lời:

• Giống cây trồng là một quần thể cây trồng có thể phân biệt được với quần thể cây trồng khác thông qua sự biểu hiện ít nhất là một đặc tính và di truyền được cho đời sau; đồng nhất về hình thái, ổn định qua các chu kì nhân giống; có giá trị canh tác, giá trị sử dụng; bao gồm giống cây nông nghiệp, giống cây dược liệu, giống cây cảnh và giống nấm ăn.
• Vai trò của giống cây trồng:
• Giống quy định năng suất và chất lượng cây trồng.
• Giống tốt giúp tăng năng suất và chất lượng nông sản
• Giống tốt giúp tăng khả năng kháng sâu, bệnh, tăng khả năng chống chịu với các điều kiện bất lợi của môi trường
• Các giống mới ngắn ngày còn giúp tăng vụ và thay đổi cơ cấu cây trồng, nhờ đó nâng cao sản lượng và giá trị kinh tế trên một đơn vị diện tích trồng trọt.

VẬN DỤNG

Câu hỏi: Khảo sát các giống cây trồng ở địa phương em và đề xuất một số phương án giúp cơ cấu mùa vụ hợp lí.

Trả lời:

Học sinh tự khảo sát tại địa phương.