BÀI 10: HỖN HỢP, CHẤT TINH KHIẾT, DUNG DỊCH

PHẦN MỞ ĐẦU

Câu 1: Hãy kể tên những vật thể mà thành phần của chúng có hai hoặc nhiều chất trộn lẫn với nhau. 

Trả lời:

• Bánh mì: bột mì, nước, đường, sữa, chất tạo hương, chất tạo màu...
• Nước khoáng: nước, chất khoáng
• Bột canh: muối, bột ngọt, đường
• Nước mắm: nước, muối, cá,...

I. HỖN HỢP, CHẤT TINH KHIẾT

Câu 1: Đọc thông tin trên các bao bì ở hình 10.1 và kể tên một số thành phần chính trong những sản phầm đó.

Trả lời:

Nước muối sinh lí: natri clorid, nước cất

Bột canh: muối, bột ngọt, đường,...

Câu 2: Em hãy lấy thêm các ví dụ về hỗ hợp.

Trả lời:

• Không khí là hỗn hợp bởi vì trong không khí có nhiều khí tạo thành như: khí oxi, khí cac-bo-nic, khí ni-tơ,…
• Nước biển: nước, muối, tạp chất,...
• Bánh kem: đường, sữa, bột mì, nước...
• Nước tương: muối, nước, ớt, tỏi,...

Câu 3: Hãy cho biết hỗn hợp ở hình 10.2 và hỗ hợp 10.3 có điểm gì khác nhau.

Trả lời:

Hỗn hợp nước muối không xuất hiện ranh giới giữa các thành phần

Hỗn hợp dầu ăn với nước xuất hiện ranh giới giữa các thành phần

Câu 4:

1. Nước chấm ở gia đình em thường có những thành phần gì? Hãy cho biết đó là hỗ hợp đồng nhất hay hỗ hợp không đồng nhất.
2. Hãy lấy một số ví dụ trong cuộc sống về hỗn hợp đồng nhất và hỗn hợp không đồng nhất.

Trả lời:

1. Nước giấm có những thành phần: axit axetic và nước. Đây là hỗn hợp đồng nhất
2. Một số ví dụ về:

• Hỗn hợp đồng nhất: không khí, đồng thau, nước đường, sữa tươi,...
• Hỗn hợp không đồng nhất: cát và đá, xăng và nước, đường và muối,...

Câu 5: Vì sao sử dụng chất không tinh khiết có thể ảnh hưởng đến kết quả thực nghiệm khoa học?

Trả lời:

Vì các chất không tinh khiết thường chứa một số tạp chất sẽ ảnh hưởng đến kết quả thực nghiệm

II. HUYỀN PHÙ, NHŨ TƯƠNG

Câu 1: Vì sao trên bao bì của một số thức uống như sữa cacao, sữa socola thường có dòng chữ "lắc đều trước khi uống"?

Trả lời:

Người ta lắc để cho sữa đều lên, không bị lắng dưới đáy hộp. Giúp thưởng thức ngon hơn

Câu 2: Thực hiện thí nghiệm quan sát thành phần của nhũ tương: Cho một thìa nhỏ dầu ăn vào cốc chưa 20ml nước, sau đó khuấy đều hỗn hợp. Nhận xét các thành phần của hỗn hợp tạo thành. 

Trả lời:

Dầu ăn lơ lửng trong cốc nước. Chất lỏng dầu ăn lơ lửng trong chất lỏng nước.

III. DUNG DỊCH

Câu 1: Mô tả đặc điểm của hỗn hợp tạo thành khi thực hiện thí nghiệm: Cho một thìa nhỏ muối ăn vào cốc chứa 20 ml nước, khuấy nhẹ.

Trả lời:

Muối tan sau khi khuấy. 

Câu 2: Nước đường có phải là một dung dịch không? Nếu có hãy chỉ ra chất tan và dung môi trong dung dịch này.

Trả lời:

Nước đường có là dung dịch. Nước dung môi hòa tan muối, muối là chất tan.

Câu 3: Cho ba hỗn hợp: nước, phù sa, nước trà, sữa tươi. Xác định hỗn hợp nào là dung dịch, nhũ tương hoặc huyền phù. Giải thích?

Trả lời:

Dung dịch: nước trà

Nhũ tương: sữa tươi

Huyền phù: phù sa

Câu 4:

1. Lấy ví dụ dung dịch có hoà tan chất khí.
2. Cho một thìa nhỏ giấm ăn vào nước. Hỗn hợp tạo thành  (Hình 10.7.) có phải là dung dịch không? Nếu có hãy chỉ ra đâu là dung môi.

Trả lời:

1. Viên C sủi (khí CO₂) 
2. Có là dung dịch. Trong đó nước(chiếm phần nhiều) là dung môi, giấm (chiếm phần ít) là chất tan 

IV. CHẤT RẮN HÒA TAN VÀ KHÔNG HÒA TAN TRONG NƯỚC

Câu 1: Kể tên một số chất rắn hòa tan và một số chất rắn không hòa tan trong nước mà em biết

Trả lời:

Một số chất rắn hòa tan trong nước: muối, đường,...

Một số chất rắn không hòa tan trong nước: đồng, chì, kẽm, cát, đá,...

Câu 2: Tiến hành thí nghiệm để biết than bột là chất tan hay không tan trong nước.

Trả lời:

Thí nghiệm: Đổ 1 thìa than bột vào 1 cốc nước, ngoáy đều

Sau khoảng 1 thời gian, than đọng dưới đáy cốc

Chứng tỏ than bột không tan trong nước

Câu 3: Để pha cà phê hòa tan nhanh hơn, em sẽ sử dụng nước nóng, nước ở nhiệt độ phòng hay nước lạnh. Vì sao?

Trả lời:

Để pha cà phê hòa tan nhanh hơn, ta dùng nước nóng vì lượng các chất rắn hòa tan trong nước phụ thuộc vào nhiệt độ.