Giáo án Địa lí 11 kì 1 soạn theo công văn 5512

Hoạt động của GV và HS

Sản phẩm dự kiến

Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ:

Treo bản đồ thế giới và bản đồ các nước châu Mĩ. Yêu cầu HS lên bảng xác định lãnh thổ Hoa Kì: Phần trung tâm Bắc Mĩ, bán đảo A-la-xca, quần đảo Ha-oai trên bản đồ thế giới và nêu nhận xét hình dạng lãnh thổ phần trung tâm của Hoa Kì trên bản đồ các nước Bắc Mĩ.

- HS dựa vào SGK đọc số liệu về diện tích và tìm vị trí của thủ đô Oa-sinh-tơn trên bản đồ.

Dựa vào SGK hãy nêu diện tích, chiều dài và chiều rộng của vùng trung tâm.

- Hãy nêu và giải thích sự phân hóa khí hậu theo chiều Bắc ® Nam và từ ven biển vào nội địa.

- ảnh hưởng của độ lớn và hình dạng lãnh thổ phần trung tâm đối với sự phân bố sản xuất và phát triển giao thông?

Hãy cho biết vị trí của Hoa Kì có thuận lợi gì cho sự phát triển kinh tế?

Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ:

HS thực hiện nhiệm vụ

Bước 3: Báo cáo, thảo luận:

HS trả lời, HS khác bổ sung

Bước 4: Kết luận, nhận định:

GV nhận xét, chốt kiên thức và GV bổ sung thêm thông tin

- Phần lớn lãnh thổ Hoa Kì nằm trong khoảng 25⁰B đến 49⁰B và đường bờ biển dài nên khí hậu ôn hòa, thuận lợi cho sản xuất và sinh hoạt.

- Hoa Kì nằm cách châu Âu bởi Đại Tây Dương nên hầu như không bị tàn phá trong các cuộc chiến tranh thế giới.

- Hoa Kì giáp Canađa và các nước Mĩ La tinh có nhiều tài nguyên nhưng kinh tế không phát triển bằng. Do vậy, Hoa Kì được cung cấp nguồn nguyên liệu phong phú và thuận lợi trong việc tiêu thụ hàng hoá.

- Hình dạng lãnh thổ Hoa Kì thuận lợi cho việc hình thành nhiều vùng kinh tế khác nhau.

- Do lãnh thổ rộng lớn và mang hình khối lớn nên khí hậu ở Hoa Kí phân hoá rất sâu sắc từ Bắc xuống Nam, từ Tây sang Đông, từ ven biển vào nội địa.

Lãnh thổ và Vị trí địa lí:

1. Lãnh thổ

- Phần rộng lớn ở trung tâm bắc Mĩ, bán đảo A-la-xca và quần đảo Ha-oai.

- Phần trung tâm:

+ Khu vực rộng lớn, cân đối, rộng hơn 8 triệu km², Đông ® Tây: 4500km, Bắc ® Nam: 2500km.

+ Tự nhiên thay đổi từ Bắc xuống Nam, từ ven biển vào nội địa.

2. Vị trí địa lí

- Nằm ở bán cầu Tây.

- Giữa Đại Tây Dương và Thái Bình Dương.

- Giáp Ca-na-đa và Mê-hi-cô.

- Gần các nước Mĩ La tinh.

Hoạt động của GV và HS

Sản phẩm dự kiến

Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ:

GV chia lớp thành 4 nhóm, phân công nhiệm vụ cho các nhóm:

- Nhóm 1 : Tìm hiểu đặc điểm tự nhiên của vùng phía Tây.

- Nhóm 2: Tìm hiểu đặc điểm vùng phía Đông.

- Nhóm 3: Tìm hiểu đặc điểm vùng Trung tâm.

- Nhóm 4: Tìm hiểu vùng Alaxca và Ha-oai.

Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ:

Các nhóm dựa vào hình 6.1, bản đồ tự nhiên Hoa Kì để hoàn thành nội dung phiếu học tập:

Bước 3: Báo cáo, thảo luận:

+ GV yêu cầu đại diện các nhóm báo cáo kết quả.

+ Các nhóm nhận xét, bổ sung cho nhau.

Bước 4: Kết luận, nhận định:

GV tổng kết và chuẩn hoá kiến thức.

II. Điều kiện tự nhiên

2. A-la-xca và Ha oai: có tiềm năng lớn về dầu, khí, phát triển du lịch và hải sản

Hoạt động của GV và HS

Sản phẩm dự kiến

Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ:

Yêu cầu HS làm phiếu học tập 2

Gợi ý cho câu 3:

- Nhận xét chung: tăng hay giảm qua các năm

- Nhận xét chi tiết: Năm đầu tiên và năm sau cùng cách nhau bao nhiêu lần? Bình quân số dân tăng hàng năm? Những năm cuối xu hướng tăng nhanh hay tăng chậm lại?

Gợi ý cho câu 4:

- Nhận xét về sự thay đổi của tỉ lệ gia tăng tự nhiên (tăng/giảm bao nhiêu)?

- Nhận xét về tuổi thọ trung bình (tăng/giảm bao nhiêu).

- Nhận xét về tỉ lệ nhóm tuổi dưới 15 (tăng/giảm bao nhiêu).

- Nhận xét tỉ lệ nhóm tuổi trên 65 (tăng/giảm bao nhiêu).

- Từ những nhận xét trên, đối chiếu với bảng, rút ra kết luận.

Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ: HS suy nghĩ và trả lời

Bước 3: Báo cáo, thảo luận:

+ GV yêu cầu đại diện các nhóm báo cáo kết quả.

+ Các nhóm nhận xét, bổ sung cho nhau.

Bước 4: Kết luận, nhận định:

GV chuẩn xác kiến thức. Có thể chốt lại các vấn đề sau:

- Dân số Hoa Kì tăng nhanh, đặc biệt tăng rất nhanh trong suốt thế kỉ 19. Hiện nay, Hoa Kì là nước có dân số đứng thứ ba trên thế giới.

- Dân số tăng nhanh đã cung cấp nguồn lao động dồi dào, góp phần thúc đẩy kinh tế Hoa Kì phát triển nhanh. Đặc biệt nguồn lao động bổ sung nhờ nhập cư nên không tốn chi phí nuôi dưỡng và đào tạo.

- Dân số có sự thay đổi theo hướng già hóa: tuổi thọ trung bình tăng, tỉ lệ nhóm dưới 15 tuổi giảm, tỉ lệ nhóm trên 65 tuổi tăng làm tăng chi phí xã hội.

2. GV tổ chức hoạt động toàn lớp

Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ:

GV vẽ nhanh biểu đồ tròn biểu hiện cơ cấu dân cư Hoa Kì theo các số liệu sau: Dân có nguồn gốc Âu: 83%, Phi: 11%; á, Mĩ La tinh: 5%, bản địa: 1%.

GV hỏi:

- Em có nhận xét gì về thành phần dân cư của Hoa Kì.

- Giải thích tại sao lại có thành phần như vậy. Nhắc lại ảnh hưởng của dân nhập cư đến sự phát triển kinh tế xã hội Hoa Kì (thuận lợi và khó khăn).

Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ: HS thực hiện nhiệm vụ bằng cách ghi ra giấy nháp.

Bước 3: Báo cáo, thảo luận: GV gọi một số HS trả lời, HS khác nhận xét, bổ sung.

Bước 4: Kết luận, nhận định:

GV chốt kiến thức.

3. GV tổ chức hoạt động cá nhân/cặp

Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ:

+ Yêu cầu HS quan sát lược đồ phân bố dân cư Hoa Kì năm 1998 nêu:

- Các đô thị trên 10 triệu người.

- Các bang có mật độ dân cư cao (hơn 300, từ 100 - 300 người/km²).

- Các bang có phân bố dân cư trung bình (từ 50 - 59 và từ 25 - 49 ).

- Các bang có dân cư thưa thớt (từ 10-24 và dưới 10)

Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ:

HS trình bày, chỉ bản đồ

Bước 3: Báo cáo, thảo luận: GV gọi một số HS trả lời, HS khác nhận xét, bổ sung.

Bước 4: Kết luận, nhận định: GV chuẩn kiến thức

Bổ sung thêm thông tin về nơi cư trú của người nhập cư, của dân bản địa, giải thích. Giảng về xu hướng di chuyển của phân bố dân cư hiện nay, giải thích. Nêu lên nét đặc biệt về dân cư đô thị của Hoa Kì so với các nước khác: gần 92% dân cư đô thị sống ở các thành phố vừa và nhỏ dưới 500.000 dân, giải thích và nêu ý nghĩa.

III. Dân cư Hoa Kì

1. Dân số

- Đứng thứ 3 thế giới sau ấn Độ và Trung Quốc.

- Tăng nhanh, chủ yếu do nhập cư ® đem lại tri thức, nguồn vốn, lực lượng lao động lớn.

- Có xu hướng già hóa.

2. Thành phần dân cư

- Phức tạp: nguồn gốc Âu: 83%; Phi: > 10%; á và Mĩ La tinh: 6%, dân bản địa: 1% ® sự bất bình đẳng giữa các nhóm dân cư ® nhiều khó khăn cho sự phát triển kinh tế xã hội.

3. Phân bố dân cư

- Phân bố không đều: đông đúc ở vùng đông bắc, Ven biển và đại dương; Thưa thớt ở vùng trung tâm và vùng núi hiểm trở phía Tây.

- Xu hướng từ đông bắc chuyển về Nam và ven bờ Thái Bình Dương.

- Dân thành thị chiếm 79% (2004). 91,8% dân tập trung ở các thành phố vừa và nhỏ ® hạn chế những mặt tiêu cực của đô thị.