Giáo án điện tử KHTN 8 kết nối Bài 3: Mol và tỉ khối chất khí

CHÀO MỪNG CÁC EM ĐẾN VỚI BÀI HỌC HÔM NAY!

KHỞI ĐỘNG

Bằng phép đo thông thường, ta chỉ xác định được khối lượng chất rắn, chất lỏng hoặc thể tích của chất khí. Làm thế nào để biết lượng chất có bao nhiêu phân tử, nguyên tử?

Hãy nêu khối lượng của hạt proton, neutron, electron, của nguyên tử carbon, phân tử oxygen,…

CHƯƠNG 1:
PHẢN ỨNG HÓA HỌC

BÀI 3:

MOL VÀ TỈ KHỐI CỦA CHẤT KHÍ

NỘI DUNG BÀI HỌC

Mol

Tỉ khối chất khí

1. Mol

Trong toán học, người ta quy định :

• 1 tá trứng bằng bao nhiêu quả trứng? => 12 quả trứng
• 1 chục quả trứng bằng bao nhiêu quả trứng? =>10 quả trứng

1. Khái niệm

• Số 6,022.10²³ được gọi là số Avogadro, được kí hiệu là N_A
• Mol là lượng chất có chứa N_A (6,022.10²³) nguyên tử hoặc phân tử của chất đó.

Ví dụ

1. a) 12 gam carbon có N_A nguyên tử C hay 1 mol nguyên tử carbon
2. b) 254 gam iodine có N_A phân tử I₂ hay 1 mol phân tử idodine
3. c) 18 gam nước có N_A phân tử H₂O hay 1 mol phân tử nước

Đọc thông tin Hình 3.1 và so sánh khối lượng của 1 mol nguyên tử carbon, 1 mol phân tử iodine và 1 mol phân tử nước. 

Khối lượng 1 mol nguyên tử C < khối lượng 1 mol phân tử H₂O < khối lượng 1 mol phân tử I₂.

2. Khối lượng mol

Khối lượng mol của một chất là gì?

Khối lượng mol (kí hiệu là M) của một chất là khối lượng của N_A nguyên tử hoặc phân tử chất đó tính theo đơn vị gam.

Bảng 3.1. Khối lượng một số nguyên tử và khối lượng mol nguyên tử tương ứng

Khối lượng mol (g/mol) của một chất và khối lượng nguyên tử hoặc phân tử của chất đó (amu) bằng nhau về trị số, khác về đơn vị đo.

Gọi n là số mol chất có trong m gam. Khối lượng mol (M) được tính theo công thức:

M =  (g/mol)

Lấy ví dụ về khối lượng nguyên tử và khối lượng mol của một số đơn chất, hợp chất.  

Ví dụ: Khối lượng mol nguyên tử Na là M_Na = 23 g/mol

Khối lượng mol phân tử HCl: M_HCl = 36,5 g/mol

Hoàn thành bảng sau:

CH1. Tính khối lượng mol của chất X, biết rằng 0,4 mol chất này có khối lượng là 23,4 gam.

CH2. Tính số mol phân tử có trong 9 gam nước, biết rằng khối lượng mol của nước là 18 g/mol. 

Trả lời CH1 :

Khối lượng mol của chất X :

M =  = 58,5 (g/mol)

Trả lời CH2 :

Số mol nước là:

n =  (mol)

3. Thể tích mol của chất khí

Nêu khái niệm thể tích mol của chất khí

Trong cùng một điều kiện nhiệt độ và áp suất thì khối lượng mol của chúng như nào?

Thể tích mol của chất khí là thể tích chiếm bởi N_A phân tử của chất khí đó.

Thể tích mol của các chất khí bất kì ở cùng điều kiện nhiệt độ và áp suất đều bằng nhau.

Ở điều kiện chuẩn (25^oC và 1 bar), n mol chất khí bất kì đều chiếm thể tích là V = 24,79.n (L).

THẢO LUẬN CẶP ĐÔI

Tìm thể tích của:

• 1 mol phân tử khí O₂ ở đktc
• 2 mol phân tử khí H₂ ở đktc

Ví dụ: Ở đktc:

• Thể tích của 1 mol phân tử khí O₂ là 22,4 L.
• Thể tích của 2 mol phân tử khí H₂ là 44,8 L.

Lưu ý

• Giá trị 1 bar = 10⁵ Pa, xấp xỉ bằng áp suất khí quyển ở độ cao ngang mặt nước biển hoặc vùng đồng bằng nơi ta đang sống.
• Ở cùng điều kiện nhiệt độ và áp suất, thể tích mol của chất rắn hoặc chất lỏng là khác nhau.

Câu 1. Ở 25 ^oC và 1 bar, 1,5 mol khí chiếm thể tích bao nhiêu?

Thể tích 1,5 mol khí 25 ^oC, 1 bar là:

V = 24,79.1,5 = 37,185 (L)

Câu 2. Một hỗn hợp gồm 1 mol khí oxygen với 4 mol khí nitrogen. Ở 25 ^oC và 1 bar, hỗn hợp khí này có thể tích là bao nhiêu ?

Số mol khí là: 1 + 4  = 5 (mol)

Thể tích hỗn hợp khí thu được là:

V = 24,79.5 = 123,95 (L)

1. Tỉ khối chất khí