Giáo án điện tử Lịch sử 11 cánh diều Bài 11: Cuộc cải cách của Minh Mạng (nửa đầu thế kỉ XIX)

CHÀO MỪNG CÁC EM ĐẾN VỚI BÀI HỌC MÔN LỊCH SỬ!

TRÒ CHƠI Ô CHỮ BÍ MẬT

Luật chơi: Chia lớp thành 2 nhóm.

• Nhiệm vụ của các nhóm là tìm ô chữ chìa khóa của bài học qua các câu hỏi về tên, tôn hiệu các chúa, vua thời Nguyễn.
• 2 nhóm có quyền lựa chọn bất cứ ô chữ nào để giải đố.
• Nhóm nào giải đúng ô chữ sẽ được cộng điểm.

Ô số 1 (8 chữ cái):

Tôn hiệu của Nguyễn Hoàng, vị chúa đầu tiên vượt sông Gianh vào khai phá đất phương Nam.

Ô số 2 (7 chữ cái):

Tôn hiệu của Nguyễn Phúc Nguyên, vị chúa đầu tiên mang họ Nguyễn Phúc, cho dời dinh vào huyện Quảng Điền, tỉnh Thừa Thiên Huế.

Ô số 3 (7 chữ cái):

Tôn hiệu của Nguyễn Phúc Khoát, vị chúa đầu tiên xưng vương tách biệt với Đàng Ngoài và xem Đàn Trong như một nước độc lập.

Ô số 4 (8 chữ cái):

Tôn hiệu của Nguyễn Phúc Thuần, vị chúa cuối cùng của nhà Nguyễn, lên ngôi năm 12 tuổi.

Ô số 5 (7 chữ cái):

Tên của vị vua sáng lập Triều Nguyễn.

Ô số 6 ( 8 chữ cái):

Tên của vị vua Triều Nguyễn đã tiến hành cuộc cải cách lớn trong lịch sử.

Ô chữ chủ đề (13 chữ cái): Tên gọi nước ta thời vua Gia Long và Minh Mạng.

BÀI 11. CUỘC CẢI CÁCH CỦA MINH MẠNG

(NỬA ĐẦU THẾ KỈ XIX)

NỘI DUNG BÀI HỌC

1 BỐI CẢNH LỊCH SỬ

Nhiệm vụ ở nhà: Sưu tầm tư liệu từ sách, báo, internet, tìm hiểu về nhân vật vua Minh Mạng, thiết kế thẻ nhân vật theo gợi ý:

Nhân vật lịch sử: Minh Mạng

• Tên húy: Nguyễn Phúc Đảm
• Thời gian trị vì: 1820 – 1841.
• Là con trai thứ tư của vua Gia Long, hoàng đế thứ hai của Triều Nguyễn.
• Ông siêng năng, luôn thức khuya dậy sớm để xem xét công việc, thắp đèn đọc sớ chương ở các nơi gửi về đến trống canh ba mới nghỉ.

Hình 11.1. Hoàng đế Minh Mạng (tranh vẽ)

• Là một vị vua năng động, quyết đoán, tinh thông Nho học, hiểu biết, coi trọng học vấn và là nhà chính trị, quân sự tài ba.
• Rất nhiều cải cách từ nội trị đến ngoại giao đã được ông thực thi cho đất nước.
• Giai đoạn ông trị vì là thời kì thịnh trị nhất lịch sử chế độ quân chủ nhà Nguyễn nói riêng và Việt Nam nói chung.

THẢO LUẬN NHÓM ĐÔI

Khai thác mục Góc mở rộng, quan sát Hình 1, thông tin mục 1 SGK tr.72 và thực hiện nhiệm vụ:

• Tìm ra những từ khóa liên quan đến bối cảnh của cuộc cải cách Minh Mạng
• Trình bày bối cảnh lịch sử cuộc cải cách của Minh Mạng.

• Năm 1802, Triều Nguyễn được thành lập.
• Phạm vi: ải Nam Quan đến mũi Cà Mau.

Vua Gia Long (1762 – 1820)

- Những năm đầu nhà Nguyễn thành lập:

Bộ máy chính quyền kế thừa mô hình nhà Lê trung hưng kết hợp một số biện pháp tạm thời.

Ở trung ương

Trực tiếp kiểm soát 4 dinh và 7 trấn từ Thanh Hóa đến Bình Thuận.

Ở địa phương

Quản lí 11 trấn ở phía bắc là Bắc Thành

Quản lí 5 trấn ở phía nam là Gia Định Thành.

Đứng đầu là chức Tổng trấn.

Bộ máy chính quyền thiếu sự thống nhất, đồng bộ, tập trung

Quyền lực nhà vua, triều đình bị hạn chế, không kiểm soát chặt chẽ được các trấn.

An ninh – xã hội ở các địa phương bất ổn.

Nhằm xây dựng hệ thống chính quyền quy củ, hiệu quả hơn, Minh Mạng từng bước tiến hành những chính sách cải cách lớn.

Mở rộng: Bắc Thành