Giáo án điện tử Lịch sử 11 cánh diều Bài 5: Quá trình xâm lược và cai trị của chủ nghĩa thực dân ở Đông Nam Á (P1)

CHÀO MỪNG CÁC EM ĐẾN VỚI BÀI HỌC NGÀY HÔM NAY!

KHỞI ĐỘNG

• Vì sao thực dân phương Tây (Bồ Đào Nha) lại tấn công xâm lược Vương quốc Ma-lắc-ca?
• Sự kiện con tàu Phlo-đờ Ma của Bồ Đào Nha bị đắm ở Ma-lắc-ca thể hiện điều gì?

Các em hãy xem video sau:

Thực dân phương Tây (Bồ Đào Nha) tấn công xâm lược Vương quốc Ma-lắc-ca vì:

• Vị trí địa lí: Nằm giữa In-đô-nê-xi-a, Ma-lai-xi-a, Xin-ga-po, nối Ấn Độ Dương và Thái Bình Dương.
• Hoạt động kinh tế: Vào thế kỉ XV, Vương quốc Ma-lắc-ca là nơi duy nhất trên thế giới mà con người mua được hàng hóa một cách dễ dàng của Trung Quốc, Ấn Độ, Gia-và và Xu-ma-tra , Tây Á và châu Âu, Đông Nam Á lục địa.

Con tàu Phlo-đơ Ma

• Sự kiện con tàu Phlo-đờ Ma của Bồ Đào Nha bị đắm ở Ma-lắc-ca mở đầu cho quá trình xâm lược và thống trị kéo dài nhiều thế kỉ của thực dân phương Tây ở Đông Nam Á.

CHỦ ĐỀ 3: QUÁ TRÌNH GIÀNH ĐỘC LẬP DÂN TỘC CỦA CÁC QUỐC GIA ĐÔNG NAM Á

BÀI 5: QUÁ TRÌNH XÂM LƯỢC VÀ CAI TRỊ CỦA CHỦ NGHĨA THỰC DÂN Ở ĐÔNG NAM Á

NỘI DUNG BÀI HỌC

Quá trình xâm lược và cai trị của thực dân phương Tây ở Đông Nam Á.

Công cuộc cải cách ở Xiêm.

01 QUÁ TRÌNH XÂM LƯỢC VÀ CAI TRỊ CỦA THỰC DÂN PHƯƠNG TÂY Ở ĐÔNG NAM Á

1. a) Đông Nam Á hải đảo

Bối cảnh

Em hãy đọc thông tin mục 1a, quan sát Hình 2 – SGK tr.30, 31 và trả lời câu hỏi: Trình bày quá trình các nước thực dân phương Tây xâm lược và thiết lập nền thống trị ở Đông Nam Á hải đảo.

Hình 2. Những người lính Phi-lip-pin thiệt mạng trong cuộc chiến chống Mỹ (1900)

Ở Phi-líp-pin

Giữa TK XVI

Tây Ban Nha bắt đầu quá trình xâm lược và tổ chức bộ máy cai trị

Áp đặt hệ thống hành chính mới.

Mở rộng của Thiên Chúa giáo, văn hóa, giáo dục, chịu ảnh hưởng của Tây Ban Nha.

Năm 1898

Mỹ cai trị, đàn áp các cuộc khởi nghĩa.

Chiến tranh tranh giành thuộc địa giữa Mỹ và Tây Ban Nha trên vịnh Manila (1898)

Bản đồ Phi-líp-pin dưới sự thống trị của Tây Ban Nha năm 1734

Thành phố Ma-ni-la dưới sự thống trị của Tây Ban Nha năm 1734

Ở In-đô-nê-xi-a

TK XVII

Hà Lan xâm lược các tiểu quốc Hồi giáo.

Cuộc khởi nghĩa của nhân dân A-chê (10/1873)

Đầu TK XIX

Phần lớn quần đảo nằm dưới ách đô hộ.

Trực tiếp cai trị, tiến hành khai thác thuộc địa quy mô lớn.

Thi hành chế độ thuế khóa, áp bức nặng nề đối với người dân thuộc địa.

Ở Ma-lai-xi-a

Cuối TK XVIII – đầu TK XIX: thực dân Anh xâm lược các tiểu quốc Hồi giáo.

Thành lập Mã Lai thuộc Anh.

Hoạt động khai thác kinh tế thuộc địa được đẩy mạnh.

Cờ Anh lần đầu tiên được treo trên đảo Labuan để đánh dấu thuộc địa.

Quốc kỳ và quốc kì Mã Lai thuộc Anh (1826 – 1957)

Ở Xin-ga-po

Năm 1819, thực dân Anh thiết lập cảng Xin-ga-po.

Năm 1824, toàn bộ Xin-ga-po trở thành thuộc địa của Anh.

Anh xác lập chế độ cai trị, biến nơi đây thành hải cảng giao thương giữa châu Âu và châu Á.

Xin-ga-po năm 1830

Xin-ga-po năm 1850

Tình cảnh người dân In-đô-nê-xi-a dưới ách thống trị của thực dân Hà Lan (tranh vẽ)

Khai thác thiếc ở thung lũng Kin-ta (Ma-lai-xi-a)

Người dân Gia-va (In-đô-nê-xi-a) nộp mủ cao su thay cho thuế đất

Phân loại lá thuốc lá ở Gia-va (In-đô-nê-xi-a) trong thời kỳ thuộc địa năm 1939.

1. b) Đông Nam Á lục địa

THẢO LUẬN NHÓM ĐÔI

Em hãy đọc thông tin mục 1b, quan sát Hình 3, 4 – SGK tr.31, 32 và hoàn thành Phiếu học tập số 1: Trình bày quá trình các nước thực dân phương Tây xâm lược và thiết lập nền thống trị ở Đông Nam Á lục địa.

Hình 3. Hải quân Anh tiến vào hải cảng Ran-gun (Mi-an-ma) năm 1824 (tranh vẽ)

Hình 4. Phủ Toàn quyền Đông Dương tại Hà Nội, Việt Nam

Tại Mi-an-ma