Giáo án điện tử Lịch sử 8 cánh diều Bài 8: Kinh tế, văn hóa và tôn giáo Đại Việt trong thế kỉ XVI - XVIII (Phần 2)

CHÀO MỪNG CÁC EM HỌC SINH ĐẾN VỚI TIẾT HỌC MỚI!

BÀI 8:

• KINH TẾ, VĂN HÓA VÀ
• TÔN GIÁO ĐẠI VIỆT TRONG CÁC THẾ KỈ XVI – XVIII

NỘI DUNG BÀI HỌC

2. NHỮNG CHUYỂN BIẾN VỀ VĂN HÓA

THẢO LUẬN NHÓM

Các em hãy đọc thông tin mục II, tư liệu, quan sát Hình 8.3 và hoàn thành Phiếu học tập số 2: Mô tả và nhận xét những nét chính về sự chuyển biến văn hóa ở Đại Việt trong các thế kỉ XVI – XVIII.

Nhóm 1:

Tư tưởng, tôn giáo, tín ngưỡng

Nhóm 2:

Chữ viết

Nhóm 3:

Văn học

Nhóm 4:

Nghệ thuật

Gợi ý: Về tư tưởng, tôn giáo, tín ngưỡng

• TK XVI – XVIII ở nước ta tồn tại những tư tưởng, tôn giáo, tín ngưỡng nào? Các hình thức sinh hoạt văn hóa này có tác dụng gì?
• Các tư tưởng, tôn giáo, tín ngưỡng nào vẫn đang được duy trì đến ngày nay?

Gợi ý: Về chữ viết

• Chữ Quốc ngữ ra đời trong hoàn cảnh nào? Ai là người có công lớn trong việc tạo ra chữ Quốc ngữ?
• Vì sao chữ Quốc ngữ trở thành chữ viết chính thức của nước ta cho đến nay?

Gợi ý: Về văn học

• Trình bày sự phát triển của nền văn học nước ta trong các giai đoạn từ TK XVI – XVII và đầu TK

Gợi ý: Về nghệ thuật

• Trình bày những nét chính về nghệ thuật trong các giai đoạn từ TK XVI – XVIII:
• Kiến trúc và điêu khắc.
• Nghệ thuật sân khấu.
• Nghệ thuật dân gian

PHIẾU HỌC TẬP SỐ 2

Tư tưởng, tôn giáo, tín ngưỡng

Sự chuyển biến:

Biểu hiện:

Chữ viết

Sự chuyển biến:

Biểu hiện:

PHIẾU HỌC TẬP SỐ 2

Văn học

Sự chuyển biến:

Biểu hiện:

Chữ viết

Sự chuyển biến:

Biểu hiện:

1. a) Tư tưởng, tôn giáo, tín ngưỡng

• Tôn giáo
• Nho giáo: được đề cao trong học tập, khoa cử.
• Phật giáo và Đạo giáo:
• Phục hồi và phát triển.
• Nhiều chùa mới được xây dựng: chùa Quỳnh Lâm, chùa Thiên Mụ,…

Chùa Báo Quốc (Thừa Thiên Huế)

Chùa Quỳnh Lâm (Quảng Ninh)

1. a) Tư tưởng, tôn giáo, tín ngưỡng

• Tôn giáo
• Thiên chúa giáo:
• TK XVI: được truyền bá vào Đại Việt.
• TK XVII – XVIII: ngày càng được gia tăng.

1. a) Tư tưởng, tôn giáo, tín ngưỡng

• Tín ngưỡng
• Tín ngưỡng truyền thống được duy trì: thờ Thành hoàng, thờ cúng tổ tiên, thờ Mẫu,…
• Thể hiện tinh thần đoàn kết, yêu quê hương, đất nước.

Điện thờ Mẫu trong Phủ Tây Hồ.

Đình Bình Thủy thờ Thành hoàng làng, Cần Thơ.

1. b) Chữ viết

• TK XVII, giáo sĩ phương Tây dùng chữ cái La-tinh để ghi âm lại tiếng Việt.

Chữ Quốc ngữ ra đời.

Các em hãy theo dõi video sau về A-lếch-xăng đờ Rốt và từ điển Việt - Bồ - Latinh – cơ sở để hình thành nên chữ Quốc ngữ sau này

Mở rộng: Sự ra đời của chữ Quốc ngữ

• Được tạo ra bởi các tu sĩ Dòng Tên Bồ Đào Nha, Ý và Pháp.
• Cơ sở: Cải tiến bảng chữ cái Latinh và ghép âm dựa theo quy tắc chính tả của văn tự tiếng Bồ Đào Nha và một chút tiếng Ý
• Giáo sĩ A-lếch-xăng đờ Rốt là người có công hệ thống hóa và định chế hóa chữ quốc ngữ qua cuốn Từ điển Việt–Bồ–La in năm 1651 tại Roma.

1. c) Văn học

• Văn học chữ Hán
• Tiếp tục chiếm ưu thế.
• Văn học chữ Nôm
• Phát triển hơn.
• Thể loại: truyện, thơ.
• Tác giả tiêu biểu: Nguyễn Bỉnh Khiêm, Đào Duy Từ,…
• Cung oán ngâm khúc, bản năm 1866 của xưởng in Phú Văn.

Văn học dân gian

• Phát triển rực rỡ.
• Thể loại phong phú: truyện tiếu lâm, thơ lục bát, thơ song thất lục bát.