Giáo án lịch sử 7 kì 1 cánh diều

HOẠT ĐỘNG CỦA GV - HS

DỰ KIẾN SẢN PHẨM

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV chia HS thành các nhóm, hướng dẫn các nhóm đọc thông tin SGK mục 1, quan sát Hình 3.1, 3.2 để hoàn thành Phiếu học tập số 1.

PHIẾU HỌC TẬP SỐ 1

- GV giải thích cho HS nguyên nhân dẫn đến bùng nổ phong trào Văn hoá Phục hưng:

+ Giai cấp tư sản đang lên giàu có về kình tế nhưng không có địa vị xã hội, chính trị tương xứng.

+ Tư tưởng lỗi thời của giai cấp phong kiến như phục vụ Giáo hội Thiên chúa giáo.

+ Hạn chế phát triển kinh tế thương nghiệp.

à Giai cấp tư sản chủ trương khôi phục, làm sống lại tinh hoa văn hóa Hy Lạp, La Mã chỉ là hình thức, bản chất là xây dựng một nền văn hóa mới, tiến bộ, phù hợp, văn minh.

- GV lưu ý HS:

+ Phong trào Văn hoá Phục hưng là phong trào do giai cấp tư sản khởi xướng và là cuộc đấu tranh của giai cấp tư sản chống lại giai cấp phong kiến nhưng những nhà văn hoá Phục hưng và nhà tư bản là hai khái niệm khác nhau.

+ Nhà tư bản như thương nhân, chủ xưởng, chủ

ngân hàng không phải là những nhà văn hoá Phục hưng).

- GV nhấn mạnh:

+ Phong trào bắt đầu vào thế kỉ XIV, diễn ra ở những thành phố tự trị, giàu có thuộc miền Bắc I-ta-li-a như: Phi-ren-xê, Mi-lan (Milan), Vơ-ni-dơ (Venice),...

+ Sang thế kỉ XV, XVI, quan hệ sản xuất tư bản chủ nghĩa xuất hiện ở những quốc gia thống nhất như Anh, Pháp, Tây Ban Nha và nhiều thành phố thuộc Hà Lan, Đức,...

à Phong trào Văn hoá Phục hưng có điều kiện lan rộng khắp châu Âu.

Bước 2: HS tiếp nhận, thực hiện nhiệm vụ

- HS làm việc theo nhóm, các nhóm đọc thông tin SGK mục 1, quan sát Hình 3.2 để hoàn thành Phiếu học tập số 1.

- GV hướng dẫn, hỗ trợ HS (nếu cần thiết).

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động, thảo luận

- GV mời đại diện các nhóm trình bày về sự biến đổi quan trọng về kinh tế, xã hội của Tây Âu từ thế kỉ XIII đến thế kỉ XVI.

- GV mời HS khác nhận xét, bổ sung, nêu ý kiến (nếu có).

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ

- GV nhận xét, đánh giá, chuẩn kiến thức và chuyển sang nội dung mới.

1. Tìm hiểu sự biến đổi về kinh tế, xã hội của Tây Âu từ thế kỉ XIII đến thế kỉ XVI

Kết quả Phiếu học tập số 1: Đính kèm bên dưới hoạt động.

Nội dung

Chuyển biến

Hệ quả

Về kinh tế

- Tầng lớp quý tộc, thương nhân châu Âu ra sức bóc lột tài nguyên ở thuộc địa, trở nên giàu có.

- Giai cấp tư sản đang lên mở rộng kinh doanh, lập nhiều xưởng sản xuất quy mô lớn.

- Các công ty thương mại và những đồn điền rộng lớn ra đời.

Quan hệ sản xuất tư bản chủ nghĩa dần hình thành và ngày càng phát triển.

Về xã hội

- Tầng lớp chủ xưởng, thương gia, chủ các ngân hàng xuất hiện trong xã hội.

- Giai cấp tư sản đang lên có thế lực về kinh tế nhưng chưa có địa vị xã hội, chính trị tương xứng.

Giai cấp tư sản đã đấu tranh chống lại tư tưởng lỗi thời của giai cấp phong kiến cùng giáo lí khắt khe của Giáo hội Thiên Chúa giáo đương thời, chủ trương khôi phục, làm sống lại những tinh hoa của nền văn hoá Hy Lạp và La Mã trước đây. đồng thời hình thành một nền văn hoá mới tiến bộ.

HOẠT ĐỘNG CỦA GV - HS

DỰ KIẾN SẢN PHẨM

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV dẫn dắt: Trên hành trình tìm kiếm những giá trị cho một nền văn hoá mới, các nhà khoa học, nhà văn, nhà thơ, hoạ sĩ,... đã khôi phục, làm sống lại những tinh hoa của văn hoá Hy Lạp - La Mã cổ đại. Từ thế kỉ XIV đến XVII, lịch sử đã chứng kiến sức sáng tạo vĩ đại của con người, diễn ra trên nhiều lĩnh vực khác nhau.

- GV cho HS làm việc theo nhóm (sử dụng kĩ thuật 3-2-1), HS đọc thông tin, quan sát Hình 3.3, 3.4 và tìm hiểu về những thành tựu tiêu biểu của phong trào văn hóa Phục hưng.

PHIẾU HỌC TẬP SỐ 2

- GV mở rộng kiến thức cho HS:

* Danh họa Lê-ô-na đờ Vanh-xi

Lê-ô-na đờ Vanh-xi (1452-1519)

+ Ông là người có nhiều tài năng, là kiến trúc sư, kĩ sư, hoạ sĩ, nhà điêu khắc và nhà khoa học. Ông đã có những bản phác hoạ về nhiều loài động, thực vật và nhiều bản vẽ chi tiết về máy bay, tàu ngầm. Những nghiên cứu về khoa học của đờ Vanh-xi đã cải tiến chất lượng những tác phẩm hội hoạ của ông. Giải phẫu học đã giúp ông vẽ hình thể con người chân thực hơn; toán học được ứng dụng trong tổ chức không gian trong các bức tranh. Mọi người trên khắp thế giới vẫn không thôi ngạc nhiên về bức tranh tường Bữa ăn tối cuối cùng.

Bữa ăn tối cuối cùng

+ Tác phẩm hội hoạ nổi tiếng nhất của ông là bức chân dung tên Mô-na Li-da.

Đây là bức tranh được thảo luận nhiều nhất vì nụ cười bí ẩn: liệu nhân vật chính trong bức tranh có cười hay không?! Nét đặc sắc chính của bức tranh là đôi mắt được đờ Vanh-xi vẽ theo cách mà ngay cả khi bạn thay đổi góc nhìn, đôi mắt của Mô-na Li-da dường như vẫn đang dõi chúng ta. Bức tranh được vẽ bằng sơn dầu trên gỗ và hiện thuộc sở hữu của Chính phủ Pháp. Mô-na Li-da được trưng bày tại Lu-vrơ, Pa-ri và thuộc về công chúng, nghĩa là sẽ không thể mua hoặc bán bức tranh này.

* Mi-ken-lăng-giơ

+ Ông  sinh tại Phi-ren-xê nhưng sống và làm việc chủ yếu tại Rô-ma và Bô-lô-na. Mi-ken-lăng-giơ là tác giả của nhiều tác phẩm nghệ thuật nổi tiếng trong lịch sử thế giới. Nhiều tác phẩm được ông tạo ra cho Giáo hội Công giáo Rô-ma. Các đức Giáo hoàng, Giám mục và nhiều chức sắc tôn giáo đã thuê Mi-ken-lăng-giơ trang hoàng cho nhà thờ bằng những bức tượng, tranh vẽ lộng lẫy của ông. Mi-ken-lăng-giơ đại diện cho tư tưởng của thời Phục hưng trong nhiều phương diện. Ông theo đuổi sự hoàn hảo trong công việc và chỉ cần ông tìm thấy một khiếm khuyết nhỏ, ông cho rằng tác phẩm đã bị huỷ hoại. Cuối cùng, chủ nghĩa hoàn hảo đã được đền đáp, những tác phẩm nghệ thuật của ông đã gây kinh ngạc cả trong giới nghệ sĩ đương thời lẫn công chúng ngày nay.

+ Sáng tạo A-đam được hoàn thành năm 1512,

được vẽ trên trần nhà nguyện Xi-xtin . Đây là một trong những tác phẩm mang tính biểu tượng của Mi-ken-lăng-giơ. Mặc dù đây là một trong những bức hoạ được phỏng lại nhiều nhất mọi thời đại nhưng về mức độ phổ biến thì chỉ đứng thứ hai, sau Mô-na Li-da. Tác phẩm là một biểu tượng của tính nhân văn khi vẽ tay của Thiên Chúa và A-đam sắp chạm được nhau.

à GV kết luận: Có thể nói đây là thời kỳ đẹp đẽ nhất trong văn minh nhân loại, sự cách mạng toàn diện sản sinh ra những con người toàn diện. Những bộ óc vĩ đại này góp phần không nhỏ trong tiến trình phát triển nhân loại.

Bước 2: HS tiếp nhận, thực hiện nhiệm vụ

- HS làm việc theo nhóm, đọc thông tin, quan sát Hình 3.3, 3.4 trao đổi để tìm hiểu về những thành tựu tiêu biểu của phong trào văn hóa Phục hưng.

- GV hướng dẫn, hỗ trợ HS (nếu cần thiết).

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động, thảo luận

- GV mời đại diện các nhóm trình bày một số thành tựu tiêu biểu của phong trào văn hóa Phục hưng trên các lĩnh vực văn học, nghệ thuật, kiến trúc điêu khắc, khoa học tự nhiên.

- GV mời HS khác nhận xét, bổ sung, nêu ý kiến (nếu có).

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ

- GV nhận xét, đánh giá, chuẩn kiến thức và chuyển sang nội dung mới.

2. Tìm hiểu về thành tựu tiêu biểu của phong trào văn hóa Phục hưng

Kết quả Phiếu học tập số 2: Đính kèm bên dưới hoạt động.

PHONG TRÀO VĂN HÓA PHỤC HƯNG

Lĩnh vực

Thành tựu

Văn học

Có những tác phẩm kịch, tiểu thuyết, thơ nổi tiếng như Rô-mê-ô và Giu-li-ét

của Sếch-xpia, Đôn Ki-hô-tê của Xéc-van-téc, Quyển thơ tình thứ nhất, Quyển thơ tình thứ hai của Pi-e Giôn-sát....

Nghệ thuật

Đạt được những thành tựu lớn về hội hoạ, kiến trúc và điêu khắc, tiêu biểu

với các tác phẩm như Nàng Mô-na Li-sa. Bữa ăn tối cuối cùng của Lê-ô-na đờ Vanh-xi; Sự sáng tạo A-dam, Tượng Đa-vít của Mi-ken-lăng-giơ....

Kiến trúc – điêu khắc

Nhiều công trình có giá trị cao về kiến trúc, điêu khắc ra đời, như lâu đài Sam-bô (Pháp), nhà thờ Xanh Pi-tơ (Va-ti-căng),...

Khoa học tự nhiên

Gắn liền với sự đóng góp của các nhà khoa học trên các lĩnh vực toán học, thiên văn học, tiêu biểu là Cô-péc-ních, Bru-nô, Ga-li-lê với Thuyết Nhật tâm.

HOẠT ĐỘNG CỦA GV - HS

DỰ KIẾN SẢN PHẨM

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV cho HS làm việc cá nhân, đọc thông tin mục 3 và tìm hiểu về ý nghĩa, tác động của phong trào Văn hóa Phục hưng đối với xã hội Tây Âu.

(HS tìm các từ khóa thể hiện ý nghĩa, tác động của phong trào văn hóa Phục hưng).

- GV phát Phiếu học tập số 3 cho HS và yêu cầu HS hoàn thành:

PHIẾU HỌC TẬP SỐ 3

 - GV cho HS tham khảo thêm tư liệu nói về ý nghĩa của phong trào văn hóa Phục hưng: “Bằng tinh thần đấu tranh dũng cảm bắt chấp lò thiêu và ngục tối của toà án tôn giáo, các chiến sĩ trên mặt trận văn hoá thời Phục hưng đã đánh bại hệ tư tưởng lỗi thời của phong kiến và Giáo hội Thiên Chúa giáo, do đó đã giải phóng từ tưởng, tình cảm con người khởi sự kìm hãm và trói buộc của Giáo hội Thiên chúa giáo. Các nhà văn, nghệ sĩ, các nhà khoa học, triết học đã đóng góp trí tuệ và tài năng tuyệt vời của mình vào phong trào văn hoá đó bằng những tác phẩm và công trình bất hủ, do đó đã làm phong phú thêm kho tàng văn hoá của nhân loại”.

Bước 2: HS tiếp nhận, thực hiện nhiệm vụ

- HS làm việc cá nhân, đọc thông tin mục 3 và tìm hiểu về ý nghĩa, tác động của phong trào Văn hóa Phục hưng đối với xã hội Tây Âu.

- GV hướng dẫn, hỗ trợ HS (nếu cần thiết).

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động, thảo luận

- GV mời đại diện HS trình bày về ý nghĩa và tác động của Phong trào văn hóa Phục hưng đối với xã hội Tây Âu.

- GV mời HS khác nhận xét, bổ sung, nêu ý kiến (nếu có).

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ

- GV nhận xét, đánh giá, chuẩn kiến thức.

3. Tìm hiểu về ý nghĩa và tác động của phong trào Văn hóa Phục hưng đối với xã hội Tây Âu