BÀI 11: ĐÈN ĐIỆN

1. KHỞI ĐỘNG

Quan sát video sau và cho biết:

• Bóng đèn do ai phát minh ra?
• Cảm nghĩ của em về tầm quan trọng của phát minh này?

1. HÌNH THÀNH KIẾN THỨC
2. Khái quát chung

• Đọc nội dung mục I SGK và nêu vai trò của các loại đèn điện có trong Hình 11.1 SGK.
• Ngoài ra, còn những loại đèn điện nào có thể bổ sung thêm?
• Đèn điện là đồ dùng điện để chiếu sáng. Ngoài ra, còn dùng để trang trí, sưởi ấm.

1. Một số loại bóng đèn thông dụng

* Hoạt động nhóm:

Chia lớp thành 4 nhóm, thảo luận để tìm hiểu về:

+ Cấu tạo cơ bản và nguyên lí hoạt động của mỗi loại bóng đèn.

+ Tìm ra bộ phận phát sáng, so sánh về thông số kĩ thuật của từng loại.

+ Ưu, nhược điểm của mỗi loại bóng đèn.

• Nhóm 1: Tìm hiểu về bóng đèn sợi đốt
• Nhóm 2: Bóng đèn huỳnh quang
• Nhóm 3: Bóng đèn compact
• Nhóm 4: Bóng đèn LED

Tiếp tục thảo luận để tìm hiểu về:

• Việc sử dụng mỗi loại bóng đèn cho từng loại đèn và những khả năng sử dụng mỗi loại bóng đèn đó cho mỗi không gian khác nhau trong gia đình.
• So sánh về mức độ tiết kiệm điện và mức độ thân thiện môi trường của các loại bóng đèn.

1. Bóng đèn sợi đốt

• Bóng đèn sợi đốt có cấu tạo gồm có ba bộ phận chính: bóng thuỷ tinh, sợi đốt và đuôi đèn.
• Khi hoạt động, dòng điện chạy trong sợi đốt của bóng đèn làm cho sợi đốt nóng lên đến nhiệt độ rất cao và phát sáng.
• Thông số kĩ thuật của một số loại bóng đèn sợi đốt: 220V - 60W, 220 V - 100W...

2. Bóng đèn huỳnh quang

• Bóng đèn huỳnh quang có cấu tạo gồm hai bộ phận chính: ống thuỷ tinh (có phủ lớp bột huỳnh quang) và hai điện cực.
• Khi hoạt động, sự phóng điện giữa hai cực của đèn tác dụng lên lớp bột huỳnh quang phủ bên trong ống làm phát ra ánh sáng.

3. Bóng đèn compact

• Bóng đèn compact là bóng đèn huỳnh quang có công suất nhỏ. Mỗi bóng được cấu tạo bởi những hình chữ U hoặc có dạng ống xoắn.
• Bóng đèn compact có nguyên lí làm việc giống bóng đèn huỳnh quang.
• Thông số kĩ thuật của một số loại bóng đèn compact: 110V - 8W, 220V - 8W, 220V - ..
• Bóng đèn compact có khả năng phát sáng cao, tuổi thọ cao, ánh sáng an toàn với mắt người sử dụng.

4. Bóng đèn LED

Cấu tạo bóng đèn LED búp gồm ba phần chính: vỏ bóng, bảng mạch LED, đuôi đèn.

Khi hoạt động, bảng mạch LED phát ra ánh sáng và vỏ bóng giúp phân bố đều ánh sáng.

Thông số kĩ thuật của một số loại bóng đèn huỳnh quang: 110 V - 18 W, 220 V - 18W, 220V - 36W...

Kết nối năng lực

Một nhà sản xuất đưa ra các thông tin về độ sáng và công suất tiêu thụ của một số loại bóng đèn như sau:

Nếu một bóng đèn sợi đốt với thông số kĩ thuật 220V – 40W bị hỏng, em hãy tham khảo thông tin trên và lựa chọn một loại bóng đèn để thay thế. Giải thích sự lựa chọn.

Gợi ý

• Thay thế bằng bóng đèn sợi đốt 220V – 40W mới.
• Với độ sáng tương đương, có thể thay bằng bóng đèn compact 220V – 9W.
• Hoặc với độ sáng tương đương, có thể thay thế bằng bóng đèn compact 220V – 9W.

THỰC HÀNH

1. Chuẩn bị

- Dụng cụ, thiết bị: các loại bóng đèn

- Phiếu báo cáo.

2. Nội dung và trình tự thực hành.

• Nhận biết và phân loại các loại bóng đèn (có thể có 2 - 3 bóng đèn cùng một loại).
• Quan sát, chỉ ra các các bộ phận chính của mỗi loại bóng đèn, nêu chức năng của chúng.
• Đọc các thông số kĩ thuật của mỗi loại bóng đèn.

Mẫu báo cáo thực hành ( slide 18)

1. LUYỆN TẬP

Câu 1: Một bóng đèn sợi đốt có thông số: 220 V – 75W. Hãy cho biết ý nghĩa của thông số đó.

TL:

Thông số kĩ thuật:

• 220 V: Điện áp định mức,
• 75 W: Công suất định mức.

Câu 2: Vì sao sử dụng đèn sợi đốt để chiếu sáng không tiết kiệm điện năng?

TL:

Khi đèn làm việc chỉ khoảng 4 – 5% điện năng tiêu thụ của đèn được biến đổi thành quang năng phát ra ánh sáng, phần còn lại toả nhiệt. Do đó, không tiết kiệm được điện năng.

1. VẬN DỤNG
2. Gia đình em đang sử dụng bóng đèn loại nào ở khu vực sinh hoạt chung, khu vực nghỉ ngơi, khu vực nấu ăn,...
3. Đề xuất phương án thay thế bóng đèn ở gia đình em sao cho tiết kiệm điện năng.

Gợi ý: Thay bóng đèn phù hợp với khu vực để tiết kiệm điện.