Giáo án và PPT Công nghệ 8 cánh diều Bài 13: Mạch điện điều khiển và mô đun cảm biến

BÀI 13: MẠCH ĐIỆN ĐIỀU KHIỂN VÀ MÔ ĐUN CẢM BIẾN

HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

GV yêu cầu HS thảo luận và trả lời:

Kể tên một số đồ dùng điện trong gia đình có sử dụng mạch điện điều khiển?

I. MẠCH ĐIỀU KHIỂN

Hoạt động 1. Sơ đồ khối mạch điện điều khiển

GV đặt câu hỏi hướng dẫn học sinh tìm hiểu: Em hãy cho biết mạch điện gồm có mấy bộ phận?

Sản phẩm dự kiến:

- Mạch điện điều khiển gồm có hai bộ phận: Thiết bị đóng, cắt: có thể là công tắc, nút bấm hoặc là các tiếp điểm.

- Bộ phận điều khiển: có thể tác động trực tiếp bằng tay lên nút ấn, tiếp điểm hoặc từ xa qua điều khiển từ xa.

- Rơ le điện là phần tử có tiếp điểm đồng, cắt thường được sử dụng trong mạch điện điều khiển sử dụng mô đun cảm biến.

- Nguyên lí làm việc của rơ le điện: khi cuộn hút có điện thì tiếp điểm của rơ le chuyển đổi trạng thái.

Hoạt động 2. Mạch điện điều khiển sử dụng mô đun cảm biến

GV đưa ra câu hỏi: Em hãy cho biết mô đun cảm biến gồm mấy phần tử??

 Sản phẩm dự kiến:

- Mô đun cảm biến gồm ba phần tử là: cảm biến, mạch điện tử và tiếp điểm đóng, cắt.

- Chức năng của từng phần tử:

+ Cảm biến: Cảm nhận và biến đổi các tín hiệu đầu vào (ánh sáng, nhiệt độ, độ ẩm, áp suất, chuyển động,...) thành tín hiệu điện đầu ra để đưa vào mạch điện tử xử lí.

+ Mạch điện tử: Nhận và xử lí tín hiệu điện đầu ra của cảm biến để điều khiển tiếp điểm đóng, cắt.

+ Tiếp điểm đóng, cắt: Nhận tín hiệu từ mạch điện tử để đóng, cắt nguồn điện cấp cho phụ tải điện. Tiếp điểm đóng, cắt trong mô đun cảm biến thường sử dụng tiếp điểm của rơ le điện.

- Nguyên lí hoạt động của sơ đồ bật, tắt đèn tự động sử dụng mô đun cảm biến ánh sáng:

+ Khi trời sáng, tín hiệu ra của cảm biến ánh sáng sẽ làm cho cuộn hút của rơ le không có điện, tiếp điểm rơ le không đóng, đèn không sáng. Khi trời tối, tín hiệu ra của cảm biến sẽ làm cho cuộn hút của rơ le có điện, tiếp điểm đóng lại, đèn sáng.

……………….

HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP

Từ nội dung bài học,GV yêu cầu HS luyện tập làm bài:

Câu 1: Mô đun cảm biến ánh sáng được sử dụng như nào trong đời sống?

• A. Bật, tắt đèn tự động khi có người đi lại
• B. Đóng mở tự động rèm cửa
• C. Sử dụng trong máy tạo ẩm
• D. Sử dụng trong máy điều hòa không khí

Câu 2: Sơ đồ khối mạch điện điều khiển gồm những bộ phận nào?

• A. Nguồn điện
• B. Thiết bị đóng cắt và điều khiển
• C. Phụ tải điện
• D. Tất cả các đáp án trên

Câu 3: Chức năng của cảm biến là?

• A. Cảm nhận và biến đổi các tín hiệu đầu vào (ánh sáng, nhiệt độ, độ ẩm, áp suất, chuyển động,...) thành tín hiệu đầu ra để đưa vào mạch điện tử xử lí.
• B. Nhận và xử lí tín hiệu đầu ra của cảm biến để điều khiển tiếp điểm đóng, cắt.
• C. Nhận tín hiệu từ mạch điện tử để đóng, cắt nguồn điện cấp cho phụ tải điện.
• D. Dẫn điện từ nguồn điện đến phụ tải điện

Câu 4: Đâu là phần tử của mô đun cảm biến?

• A. Cảm biến
• B. Mạch điện tử
• C. Tiếp điểm đóng, cắt
• D. Cả 3 đáp án trên đều đúng

Câu 5: Mô đun cảm biến theo tín hiệu đầu vào là

• A. Mô đun cảm biến chuyển động
• B. Mô đun cảm biến hồng ngoại
• C. Mô đun cảm biến khí độc hại
• D. Mô đun cảm biến quang dẫn

Sản phẩm dự kiến:

HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG

Vận dụng kiến thức, GV yêu cầu HS trả lời câu hỏi:

Câu 1: Nêu vai trò của mạch điện điều khiển?

Câu 2: Mạch điện điều khiển gồm có những bộ phận nào?