Giáo án và PPT Địa lí 11 cánh diều Bài 9: EU – Một liên kết kinh tế khu vực lớn. Vị thế của EU trong nền kinh tế thế giới

BÀI 9: EU – MỘT LIÊN KẾT KINH TẾ KHU VỰC LỚN. VỊ THẾ CỦA EU TRONG NỀN KINH TẾ THẾ GIỚI

HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

GV yêu cầu HS thảo luận và trả lời bảng sau:

HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

I. QUY MÔ, MỤC TIÊU VÀ THỂ CHẾ HOẠT ĐỘNG CỦA EU

Hoạt động 1: Quy mô

HS thảo luận trả lời câu hỏi: 

• Hãy nêu khái quát quy mô của EU.
• Tính đến năm 2021, EU có bao nhiêu thành viên? Chiếm bao nhiên phần trăm diện tích và phần trăm dân số thế giới?

Sản phẩm dự kiến:

- Quy mô: Năm 1993, với Hiệp ước Ma-xtrich, Cộng đồng châu Âu đổi tên thành Liên minh châu Âu (EU). 

-Tính đến năm 2021, EU có 27 quốc gia thành viên, chiếm 3,1 % diện tích và 5,7 % dân số thế giới

Hoạt động 2: Hệ quả của toàn cầu hóa kinh tế

Gv yêu cầu HS trao đổi theo nhóm: 

• Mục tiêu của EU là gì?
• Thể chế hoạt động của EU là gì? 

Sản phẩm dự kiến:

- Mục tiêu: xây dựng, phát triển một khu vực mà ở đó, hàng hoá, dịch vụ, con người, được tự do lưu thông giữa các nước thành viên; tăng cường hợp tác, liên kết về kinh tế, luật pháp, an ninh và đối ngoại nhằm thúc đẩy sự thống nhất châu Âu và góp phần vào việc duy trì hoà bình và an ninh thế giới.

- Thể chế hoạt động: EU thiết lập một thể chế hoạt động gồm: Hội đồng châu Âu, Nghị viện châu Âu, Uỷ ban Liên minh châu Âu, Hội đồng Bộ trưởng EU, Ngân hàng Trung ương châu Âu, Toà Kiểm toán châu Âu, Toà án Công lí EU. 

=> Mọi vấn đề quan trọng về kinh tế, chính trị do các cơ quan đầu não này của EU quyết định.

II. VỊ THẾ CỦA EU TRONG NỀN KINH TẾ THẾ GIỚI

Hoạt động 1: Trung tâm kinh tế hàng đầu thế giới

Gv yêu cầu HS trao đổi theo nhóm: 

• Trong năm 2021, EU đóng góp bao nhiêu phần trăm tỉ trọng GDP của thế giới? 
• Các nước nào trong số 7 nước công nghiệp phát triển hàng đầu thế giới thuộc EU? 

Sản phẩm dự kiến:

- Năm 2021, EU đóng góp khoảng 17,8 % tỉ trọng GDP của thế giới. 

- Trong số 7 nước công nghiệp phát triển hàng đầu thế giới thì có ba nước thuộc EU là: Cộng hoà Liên bang Đức, Pháp, I-ta-li-a

Hoạt động 2: Trung tâm thương mại, tài chính lớn của thế giới

Gv yêu cầu HS trao đổi theo nhóm: 

• Chứng minh EU là nhà xuất khẩu, nhập khẩu hàng hoá và dịch vụ lớn nhất thế giới? 
• Chứng minh EU là một trung tâm tài chính lớn của thế giới? 

Sản phẩm dự kiến:

- EU là nhà xuất khẩu, nhập khẩu hàng hoá và dịch vụ lớn nhất thế giới. 

+  Các mặt hàng EU nhập khẩu nhiều nhất là: dầu mỏ, khí tự nhiên, u-ra-ni-um... 

+ Các mặt hàng xuất khẩu chiếm vị trí hàng đầu trên thế giới của EU là: ô tô, máy bay, điện tử, dược phẩm, nông sản,... 

+ EU áp dụng một mức thuế chung từ bên ngoài đối với tất cả hàng hoá vào thị trường, đặt ra mức phạt thuế quan đối với các mặt hàng nhập vào EU có giá rẻ hơn so với mức giá ở nước xuất khẩu.

- EU là một trung tâm tài chính lớn của thế giới. 

+ Các thành phố lớn đồng thời là các trung tâm tài chính lớn của khu vực và thế giới như: Phran-phuốc (Cộng hoà Liên bang Đức), Pa-ri (Pháp), Lúc-xăm-bua (Lúc-xăm-bua), Am-xtéc-đam (Hà Lan). 

+ Các hoạt động thương mại và tài chính quốc tế của EU có ảnh hưởng đến hệ thống tài chính của thế giới.

Hoạt động 3: Trung tâm khoa học – công nghệ hàng đầu thế giới.

Gv yêu cầu HS trao đổi theo nhóm: 

• Các nước EU xây dựng liên minh thành một nền kinh tế tri thức như thế nào?
• Khoa học công nghệ của EU được ứng dụng trong các lĩnh vực nào?
• Những nước nào có tiềm lực mạnh về khoa học công nghệ?

Sản phẩm dự kiến:

- Các nước EU “xây dựng Liên minh châu Âu thành một nền kinh tế tri thức có sức cạnh tranh và năng động hàng đầu thế giới”. 

- Khoa học công nghệ của EU được ứng dụng trong tất cả các lĩnh vực như: nông nghiệp và an ninh lương thực, môi trường, biến đổi khí hậu, đổi mới và tăng trưởng... 

- Những nước có tiềm lực mạnh về khoa học công nghệ là: Cộng hoà Liên bang Đức. Thụy Sĩ, Hà Lan, Phần Lan, Thụy Điển.

III. HỢP TÁC VÀ LIÊN KẾT TRONG KHU VỰC

Hoạt động 1: Xây dựng một thị trường chung EU thống nhất, bền vững

Gv yêu cầu HS trao đổi theo nhóm: 

• Xây dựng một thị trường chung EU thống nhất, bền vững ở lĩnh vực hàng hóa được biểu hiện như thế nào? 
• Xây dựng một thị trường chung EU thống nhất, bền vững ở lĩnh vực dịch vụ được biểu hiện như thế nào? 

Sản phẩm dự kiến:

– Hàng hoá: Được đảm bảo di chuyển tự do trong biên giới của EU, đồng thời đảm bảo các tiêu chuẩn an toàn cao cho người tiêu dùng và bảo vệ môi trường

– Dịch vụ: Tự do đối với các dịch vụ như vận tải, thông tin liên lạc, ngân hàng, kiểm toán, du lịch,...

Hoạt động 2: Thiết lập hệ thống tiền tệ bằng đồng tiền chung châu Âu (Ơ-rô) 

Gv yêu cầu HS trao đổi theo nhóm: 

• Trình bày cách thiết lập hệ thống tiền tệ bằng đồng tiền chung châu Âu (Ơ-rô).
• Đồng tiền chung châu Âu đã góp phần gì vào tình hình kinh tế thế giới? 

Sản phẩm dự kiến:

- Khu vực đồng Ơ-rô bao gồm 19 quốc gia thành viên EU, sử dụng đồng (-rô như một loại tiền tệ duy nhất.

- Đồng Ơ-rô có vị trí cao trong giao dịch quốc tế, là đồng tiền dự trữ chính thức quốc tế. 

=> Đồng Ơ-rô góp phần hoàn thiện thị trường chung châu Âu, gỡ bỏ những hàng rào phi thuế quan và có tác động tích cực đến hoạt động kinh tế, tài chính, đầu tư, tiết kiệm chi phí hành chính.

Hoạt động 3: Hợp tác trong phát triển ngành hàng không vũ trụ

Gv yêu cầu HS trao đổi theo nhóm: 

• Hợp tác trong phát triển ngành hàng không vũ trụ đã được tiến hành như thế nào?
• Quá trình hợp tác phát triển ngành hàng không vũ trụ có vai trò, ý nghĩa như thế nào đối với sự hợp tác và liên kết trong khu vực?

Sản phẩm dự kiến:

- Cơ quan Không gian châu Âu (ESA) có 17 thành viên, đã đưa hàng trăm vệ tinh nhân tạo lên vũ trụ để thực hiện các nhiệm vụ về khoa học, quan sát Trái Đất, quan sát quỹ đạo, khí tượng và vật lí không gian. 

- Ngoài ra, các nước còn hợp tác trong việc phát triển và sản xuất máy bay dân dụng và quân sự, máy bay trực thăng, máy bay không người lái, động cơ hàng không.... 

=> Quá trình hợp tác đã thúc đẩy sự phát triển ngành công nghiệp hàng không vũ trụ của EU nói chung và các nước thành viên nói riêng. Các công ty hàng không vũ trụ lớn ở EU giữ vị trí quan trọng trong ngành công nghiệp hàng không vũ trụ toàn cầu.

HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP

Câu 1: EU là tổ chức

A. Hiệp ước tự do thương mại Bắc Mỹ.

B. Diễn đàn hợp tác kinh tế Châu Á- Thái Bình Dương.

C. Liên minh Châu Âu.

D. Thị trường chung Nam Mỹ .

Câu 2: Tính đến năm 2021, các nước vùng lãnh thổ là thành viên của Liên minh Châu Âu ( EU) là

A. 25

B. 26

C.27

D. 28

Câu 3: Liên minh Châu Âu (EU) được thành lập vào năm:

A. Năm 1954.

B. Năm 1955.

C. Năm 1956.

D. Năm 1957.

Sản phẩm dự kiến:

Câu 1: C

Câu 2: C

Câu 3: D

HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG

Vận dụng kiến thức, GV yêu cầu HS trả lời câu hỏi:

Câu 1: Việc thiết lập thị trường chung châu Âu và sử dụng đồng tiền Ơ-rô có ý nghĩa như thế nào đối với sự phát triển kinh tế - xã hội của EU.

Câu 2: Tìm kiếm thông tin trên intemet và các nguồn tư liệu khác về một trong các vấn đề của EU (tự do di chuyển, tự do lưu thông dịch vụ, sử dụng chung đồng C-rô, tự do tiền vốn, hợp tác sản xuất,...). Hãy viết một đoạn văn ngắn (10 – 15 dòng) để giới thiệu về vấn đề đó.