Giáo án và PPT Địa lí 6 chân trời Bài 2: Kí hiệu và chú giải trên một số bản đồ thông dụng

BÀI 2. KÍ HIỆU VÀ CHÚ GIẢI TRÊN MỘT SỐ BẢN ĐỒ THÔNG DỤNG

HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

GV yêu cầu HS thảo luận và trả lời:

• Khi đọc bản đồ, làm thế nào để biết đâu là sân bay, đâu là cảng biển?

HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

1. KÍ HIỆU BẢN ĐỒ VÀ CHÚ GIẢI

Hoạt động 1.

GV đặt câu hỏi hướng dẫn học sinh tìm hiểu:  

• Kí hiệu bản đồ là gì?

• Kí hiệu bản đồ có ý nghĩa như thế nào?

Sản phẩm dự kiến:

a. Kí hiệu

- Kí hiệu bản đồ là những hình vẽ, màu sắc, chữ viết,... mang tính quy ước dùng để thể hiện các đối tượng địa lí trên bản đồ.

- Kí hiệu bản đó giúp người đọc phân biệt được sự khác nhau của các thông tin thể hiện trên bản đó. Ý nghĩa của các kí hiệu được giải thích rõ ràng trong chủ giải của bản đồ.

- Các kí hiệu tương ứng với nội dung hình:

1-c, 2-b, 3-a, 4-d. 

b. Chú giải

- Các yếu tố bảng chú giải, kí hiệu:

+ Hình 2.2: 

• Bảng chú giải thể hiện: phân tầng địa hình, độ cao, độ sâu, được bố trí ở phía dưới bản đồ.

• Kí hiệu: Gồm 6 kí hiệu.

+ Hình 2.3:

• Bảng chú giải thể hiện tên tỉnh, tên quận huyện, thị, xã,... là những đối tượng hành chính, sân bay quốc tế,...là những đối tượng giao thông. Bảng chú giải được bố trí ở phía dưới bản đồ.

• Kí hiệu: 3 kí hiệu.

- Kí hiệu thể hiện mỏ sắt Δ, mỏ than ☐, ranh giới của thành phố Hà Nội và các tỉnh lân cận 

2. CÁC LOẠI KÍ HIỆU BẢN ĐỒ

Hoạt động 2.

GV đưa ra câu hỏi:

Hệ thống kí hiệu bản đồ được chia thành mấy loại? Đó là những loại nào?

Em hãy so sánh kí hiệu điểm, kí hiệu đường, kí hiệu diện tích và lấy ví dụ cụ thể cho từng loại kí hiệu.

Sản phẩm dự kiến:

- Ký hiệu bản đồ có nhiều loại khác nhau:

+ Kí hiệu tượng hình.

+ Kí hiệu hình học.

+ Màu sắc.

- Hệ thống kí hiệu bản đồ thường chia làm 3 loại:

+ Kí hiệu điểm: dùng để biểu hiện những sự vật, hiện tượng địa lí phân bố theo những điểm riêng biệt.

+ Kí hiệu đường: thường được dùng để biểu hiện các sự vật, hiện tượng địa lí phân bố theo chiếu dài.

+ Kí hiệu diện tích: thường được dùng để thể hiện các sự vật, hiện tượng địa lí phân bố theo diện tích.

- Nhóm 1: Đối tượng địa lý được thể hiện bằng kí hiệu điểm như thủ đô, thành phố, mỏ quặng, điểm du lịch, di tích,...

- Nhóm 2: Đối tượng địa lý được thể hiện bằng kí hiệu đường như tuyến đường biển, dòng biển, hướng gió, dòng sông....

- Nhóm 3: Đối tượng địa lý được thể hiện bằng kí hiệu diện tích như vùng trồng lúa, khu vực phân bố các loại đất, rừng....

HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP

Từ nội dung bài học,GV yêu cầu HS luyện tập làm bài

Câu 1: Em hãy trình bày hệ thống kí hiệu trên bản đồ và nêu ví dụ cụ thể.

Câu 2: Em hãy quan sát hình sau và cho biết, đối tượng nào được thể hiện trong bảng chú giải. 

HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG

Vận dụng kiến thức, GV yêu cầu HS trả lời câu hỏi:

Câu 1: Các đường nối liền hai điểm cực Bắc và cực Nam trên bề mặt quả Địa Cầu là những đường

A. Kinh tuyến.

B. Kinh tuyến gốc.

C. Vĩ tuyến.    

D. Vĩ tuyến gốc.

Câu 2: Chúng ta có thể xác định được vị trí của mọi điểm trên bản đồ là nhờ

A. vai trò của hệ thống kinh, vĩ tuyến trên quả Địa Cầu.

B. đặc điểm phương hướng các đối tượng địa lí trên bản đồ.

C. số lượng các đối tượng địa lí được sắp xếp trên bản đồ.

D. mối liên hệ giữa các đối tượng địa lí trên bản đồ.