Giáo án và PPT Địa lí 6 chân trời Bài 3: Tìm đường đi trên bản đồ

BÀI 3. TÌM ĐƯỜNG ĐI TRÊN BẢN ĐỒ

HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

GV yêu cầu HS thảo luận và trả lời:

• Theo em, bản đồ có vai trò như thế nào trong học tập và đời sống?

HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

1. PHƯƠNG HƯỚNG BẢN ĐỒ

Hoạt động 1.

GV đặt câu hỏi hướng dẫn học sinh tìm hiểu:  

• Em hãy nêu các hướng chính và các hướng trung gian trên bản đồ.

• Làm thế nào để xác định phương hướng trên bản đồ?

Sản phẩm dự kiến:

- Các hướng chính trên bản đồ là Bắc, Nam, Đông, Tây; các hướng trung gian là Đông Bắc, Tây Bắc, Đông Nam, Tây Nam,....

- Để xác định phương hướng trên bản đồ người ta sử dụng hệ thống kinh, vĩ tuyến và quy ước như sau: phần chính giữa bản đó là trung tâm, phía trên của kinh tuyến chỉ hướng bắc, phía dưới của kinh tuyến chỉ hướng nam, bên phải của vĩ tuyến chỉ hướng đông, bên trái của vĩ tuyến chỉ hướng tây.

2. TỈ LỆ BẢN ĐỒ

Hoạt động 2.

GV đưa ra câu hỏi:

Tỉ lệ bản đồ cho biết điều gì?

Sản phẩm dự kiến:

- Tỉ lệ bản đồ cho biết mức độ thu nhỏ của khoảng cách trên bản đồ so với khoảng cách trên thực địa. 

- Để thể hiện tỉ lệ bản đồ người ta dùng tỉ lệ số và tỉ lệ thước. 

- Sự khác nhau giữa tỉ lệ số và tỉ lệ thước:

+ Tỉ lệ số là một phân số luôn có tử số là 1, mẫu số càng lớn thì tỉ lệ càng nhỏ và ngược lại. (Ví dụ tỉ lệ 1 : 100 000, có nghĩa là 1cm trên bản đồ ứng với 100 000 cm (1km) trên thực tế. 

+ Tỉ lệ thước là tỉ lệ được vẽ cụ thể dưới dạng một thước đo tính sẵn. Mỗi đoạn trên thước đều ghi số đo độ dài tương ứng trên thực tế.

- Có sự khác nhau về kích thước và mức độ chi tiết (Bản đồ Hành chính Việt Nam thể hiện lãnh thổ Việt Nam rõ ràng hơn) là do hai bản đồ có tỉ lệ khác nhau. 

+ Bản đồ Các nước Đông Nam Á: 1: 40 000 000.

+ Bản đồ Hành chính Việt Nam: 1 : 10 000 000.

3. TÌM ĐƯỜNG ĐI TRÊN BẢN ĐỒ

Hoạt động 3.

GV đưa ra câu hỏi:

Để đọc bản đồ ta cần có những kĩ năng gì?

Sản phẩm dự kiến:

- Bản đồ rất hữu ích để chọn tuyến đường đi, tìm địa điểm và ước tính thời gian đi chuyển.

- Để đọc bản đồ ta cần có nhiều kĩ năng đã được thực hành trước đó, bao gồm: cách xác định phương hướng, đo tính khoảng cách, sử dụng bảng chú giải,... 

- Hướng đi từ Hội trường Thống Nhất đến Nhà hát Thành phố: đi từ Tây sang Đông. 

- Hướng đi từ Nhà hát Thành phố đến chợ Bến Thành: Đông xuống Đông nam. 

- Xác định tuyến đường ngắn nhất đi từ Hội trường Thống Nhất đến chợ Bến Thành: đi từ đường Huyền Trân Công Chúa qua đường Thủ Khoa Huân, đến Lê Thánh Tôn rẽ phải vào Phan Chu Trinh. 

HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP

Từ nội dung bài học,GV yêu cầu HS luyện tập làm bài

Câu 1: Muốn xác định phương hướng trên bản đồ cần phải dựa vào

A. các đường kinh, vĩ tuyến.

B. bảng chú giải, tỉ lệ bản đồ.

C. mép bên trái tờ bản đồ.

D. các mũi tên chỉ hướng.

Câu 2: Mẫu số càng nhỏ thì tỉ lệ bản đồ càng

A. rất nhỏ.

B. nhỏ.

C. trung bình.

D. lớn.

HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG

Vận dụng kiến thức, GV yêu cầu HS trả lời câu hỏi:

Câu 1: Quãng đường từ Hà Nội đến thành phố Nam Định là 90km. Trên bản đồ tỉ lệ 1:1000000 quãng đường đó dài bao nhiêu xăng-ti-mét? 

Câu 2: Khoảng cách từ Huế đến Đà Nẵng là 105km, trên bản đồ Việt Nam, khoảng cách giữa hai thành phố đo được 15cm, vậy bản đồ có tỉ lệ bao nhiêu?