Câu hỏi tự luận Lịch sử 11 kết nối tri thức Chủ đề 1: Cách mạng tư sản và sự phát triển của chủ nghĩa tư bản

ÔN TẬP CHỦ ĐỀ 1

Cách mạng tư sản và sự phát triển của chủ nghĩa tư bản

Câu 1: Cách mạng tư sản là gì? Cách mạng tư sản bùng nổ vào thời gian nào và dựa trên các tiền đề nào?

Trả lời

- Cách mạng tư sản là cuộc cách mạng do nhiều lực lượng lãnh đạo (tư sản, quý tộc mới, chủ nô,...) nhằm chống lại chế độ phong kiến, thiết lập nhà nước tư sản, mở đường cho chủ nghĩa tư bản phát triển. - Cách mạng tư sản là cuộc cách mạng do nhiều lực lượng lãnh đạo (tư sản, quý tộc mới, chủ nô,...) nhằm chống lại chế độ phong kiến, thiết lập nhà nước tư sản, mở đường cho chủ nghĩa tư bản phát triển.

- Các cuộc cách mạng tư sản bùng nổ và giành thắng lợi từ giữa thế kỉ XVI đến đầu thế kỉ XX dựa trên các tiền đề về kinh tế, chính trị, xã hội và tư tưởng. - Các cuộc cách mạng tư sản bùng nổ và giành thắng lợi từ giữa thế kỉ XVI đến đầu thế kỉ XX dựa trên các tiền đề về kinh tế, chính trị, xã hội và tư tưởng.

Câu 2: Kể tên một số cuộc cách mạng tư sản tiêu biểu mà em biết.

Trả lời:

Một số cuộc cách mạng tư sản tiêu biểu:

- Cách mạng tư sản Hà Lan. - Cách mạng tư sản Hà Lan.

- Cách mạng tư sản Anh.  - Cách mạng tư sản Anh.

- Cách mạng tư sản Pháp.  - Cách mạng tư sản Pháp.

- Cách mạng tư sản ở Bắc Mỹ.  - Cách mạng tư sản ở Bắc Mỹ.

- Cách mạng Tân Hợi.  - Cách mạng Tân Hợi.

- Cách mạng Thiên Hoàng Minh Trị. - Cách mạng Thiên Hoàng Minh Trị.

Câu 3: Trình bày về tiền đề chính trị của các cuộc cách mạng tư sản.

Trả lời:

Tiền đề về chính trị của các cuộc cách mạng tư sản: Chính sách cai trị của nhà nước phong kiến thực dân gây ra bất mãn ngày càng lớn cho giai cấp tư sản và các tầng lớp khác trong xã hội. Họ đấu tranh để xóa bỏ áp bức, bóc lột.

- Ở Anh: nhà vua nắm mọi quyền lực, cai trị độc đoán, tiến hành đàn áp các tín đồ Thanh giáo (tôn giáo cải cách), lập ra các toà án để buộc tội những người chống đối. - Ở Anh: nhà vua nắm mọi quyền lực, cai trị độc đoán, tiến hành đàn áp các tín đồ Thanh giáo (tôn giáo cải cách), lập ra các toà án để buộc tội những người chống đối.

- Ở 13 thuộc địa Anh ở Bắc Mỹ: chính sách cai trị của thực dân Anh đã tác động tiêu cực đến các tầng lớp trong xã hội. Người dân phải tuân theo các đạo luật khắt khe do Chính phủ Anh đề ra. - Ở 13 thuộc địa Anh ở Bắc Mỹ: chính sách cai trị của thực dân Anh đã tác động tiêu cực đến các tầng lớp trong xã hội. Người dân phải tuân theo các đạo luật khắt khe do Chính phủ Anh đề ra.

Câu 4: Trình bày về tiền đề tư tưởng của các cuộc cách mạng tư sản.

Trả lời:

Tiền đề về tư tưởng của các cuộc cách mạng tư sản:  Để tập hợp quần chúng nhân dân, giai cấp tư sản cần có hệ tư tưởng để chống lại hệ tư tưởng phong kiến bảo thủ.

- Với các cuộc cách mạng nổ ra sớm (Nê-đéc-lan, Anh), khi chưa có hệ tư tưởng của riêng mình, giai cấp tư sản, quý tộc mới đã mượn “ngọn cờ” tôn giáo cải cách để tập hợp quần chúng (đạo Tin Lành ở Hà Lan, Thanh giáo ở Anh).  - Với các cuộc cách mạng nổ ra sớm (Nê-đéc-lan, Anh), khi chưa có hệ tư tưởng của riêng mình, giai cấp tư sản, quý tộc mới đã mượn “ngọn cờ” tôn giáo cải cách để tập hợp quần chúng (đạo Tin Lành ở Hà Lan, Thanh giáo ở Anh).

- Ở Pháp, nền tảng của hệ tư tưởng dân chủ tư sản là Triết học Ánh sáng với các đại diện tiêu biểu là S. Mông-te-xki-ơ, Ph. Vôn-te, G. G. Rút-xô. - Ở Pháp, nền tảng của hệ tư tưởng dân chủ tư sản là Triết học Ánh sáng với các đại diện tiêu biểu là S. Mông-te-xki-ơ, Ph. Vôn-te, G. G. Rút-xô.

Câu 5: Trình bày mục tiêu và nhiệm vụ của các cuộc cách mạng tư sản.

Trả lời:

Mục tiêu và nhiệm vụ của các cuộc cách mạng tư sản:

- Mục tiêu:  - Mục tiêu:

+ Xoá bỏ những rào cản kìm hãm sự phát triển của nền kinh tế tư bản chủ nghĩa. + Xoá bỏ những rào cản kìm hãm sự phát triển của nền kinh tế tư bản chủ nghĩa.

+ Mở đường cho chủ nghĩa tư bản phát triển. + Mở đường cho chủ nghĩa tư bản phát triển.

- Nhiệm vụ cơ bản: - Nhiệm vụ cơ bản:

+ Dân tộc: nhiệm vụ dân tộc nhằm xóa bỏ tình trạng phong kiến cát cứ, hình thành thị trường dân tộc thống nhất (hoặc giải phóng dân tộc).  + Dân tộc: nhiệm vụ dân tộc nhằm xóa bỏ tình trạng phong kiến cát cứ, hình thành thị trường dân tộc thống nhất (hoặc giải phóng dân tộc).

+ Dân chủ: Nhiệm vụ dân chủ nhằm xóa bỏ chế độ phong kiến chuyên chế, xác lập nền dân chủ tư sản. + Dân chủ: Nhiệm vụ dân chủ nhằm xóa bỏ chế độ phong kiến chuyên chế, xác lập nền dân chủ tư sản.

- Phân tích: - Phân tích:

+ Cách mạng tư sản Anh: tầng lớp quý tộc mới và giai cấp tư sản đấu tranh chống chế độ phong kiến chuyên chế.  + Cách mạng tư sản Anh: tầng lớp quý tộc mới và giai cấp tư sản đấu tranh chống chế độ phong kiến chuyên chế.

+ Cuộc Chiến tranh giành độc lập của 13 thuộc địa Anh ở Bắc Mỹ: hướng tới mục tiêu giải phóng dân tộc, lập nên quốc gia mới.  + Cuộc Chiến tranh giành độc lập của 13 thuộc địa Anh ở Bắc Mỹ: hướng tới mục tiêu giải phóng dân tộc, lập nên quốc gia mới.

+ Cách mạng tư sản Pháp (cuối thế kỉ XVIII): lật đổ chế độ quân chủ chuyên chế.  + Cách mạng tư sản Pháp (cuối thế kỉ XVIII): lật đổ chế độ quân chủ chuyên chế.

+ Cuộc đấu tranh thống nhất Đức, I-ta-li-a: nhằm xóa bỏ tình trạng phân tán về chính trị, chia cắt về lãnh thổ.  + Cuộc đấu tranh thống nhất Đức, I-ta-li-a: nhằm xóa bỏ tình trạng phân tán về chính trị, chia cắt về lãnh thổ.

 Tất cả các cuộc cách mạng tư sản đều tạo điều kiện cho chủ nghĩa tư bản phát triển.

Câu 6: Trình bày kết quả, ý nghĩa của các cuộc cách mạng tư sản.

Trả lời:

- Kết quả, ý nghĩa của các cuộc cách mạng tư sản: - Kết quả, ý nghĩa của các cuộc cách mạng tư sản:

+ Lật đổ nền quân chủ chuyên chế, giành độc lập dân tộc. + Lật đổ nền quân chủ chuyên chế, giành độc lập dân tộc.

+ Mở đường cho chủ nghĩa tư bản phát triển.  + Mở đường cho chủ nghĩa tư bản phát triển.

+ Chủ nghĩa tư bản được xác lập trên phạm vi toàn thế giới.  + Chủ nghĩa tư bản được xác lập trên phạm vi toàn thế giới.

- Phân tích: - Phân tích:

+ Cách mạng tư sản Anh:  + Cách mạng tư sản Anh:

Đặt dấu mốc cho sự xác lập chủ nghĩa tư bản ở Anh.

Thiết lập chế độ quân chủ lập hiến.

Có ý nghĩa to lớn đối với sự phát triển của xã hội loài người trong buổi đầu chuyển từ chế độ phong kiến sang chế độ tư bản.

+ Chiến tranh giành độc lập của 13 thuộc địa Anh ở Bắc Mỹ: + Chiến tranh giành độc lập của 13 thuộc địa Anh ở Bắc Mỹ:

Giải phóng nhân dân các thuộc địa Anh khỏi ách thống trị thực dân.

Đưa đến sự thành lập nhà nước tư sản đầu tiên ở ngoài châu  u.

Thúc đẩy phong trào giải phóng dân tộc ở khu vực Mỹ La-tinh phát triển.

Có ảnh hưởng tích cực đến phong trào giành độc lập ở nhiều nơi trên thế giới vào cuối thế kỉ XVIII - đầu thế kỉ XIX.

+ Cách mạng tư sản Pháp: + Cách mạng tư sản Pháp:

Xóa bỏ chế độ quân chủ chuyên chế.

Thiết lập nền dân chủ tư sản đã mở đường cho nền kinh tế tư bản chủ nghĩa phát triển mạnh mẽ hơn.

Có ảnh hưởng sâu rộng và ý nghĩa quốc tế lớn lao.

Câu 7: Vì sao trong các cuộc cách mạng tư sản, Cách mạng tư sản Pháp cuối thế kỉ XVIII được coi là “đại cách mạng”?

Trả lời:

Trong các cuộc cách mạng, Cách mạng tư sản Pháp cuối thế kỉ XVIII được coi là “đại cách mạng”, bởi:

- Có sự tham gia đông đảo của quần chúng nhân dân (nông dân). Nhân dân đóng vai trò quan trọng trong quá trình cách mạng, là nhân tố quan trọng hàng đầu quyết định đến sự thắng lợi của của cách mạng: lật đổ chế độ quân chủ chuyên chế, thiết lập nền cộng hòa, xác lập nền chuyên chính dân chủ cách mạng, đánh thắng giặc ngoại xâm.  - Có sự tham gia đông đảo của quần chúng nhân dân (nông dân). Nhân dân đóng vai trò quan trọng trong quá trình cách mạng, là nhân tố quan trọng hàng đầu quyết định đến sự thắng lợi của của cách mạng: lật đổ chế độ quân chủ chuyên chế, thiết lập nền cộng hòa, xác lập nền chuyên chính dân chủ cách mạng, đánh thắng giặc ngoại xâm.

- Với những kết quả mà cách mạng tư sản Pháp cuối thế kỉ XVIII đã đạt được không chỉ có ý nghĩa đối với nước Pháp mà còn có ý nghĩa to lớn đối với thế giới.  - Với những kết quả mà cách mạng tư sản Pháp cuối thế kỉ XVIII đã đạt được không chỉ có ý nghĩa đối với nước Pháp mà còn có ý nghĩa to lớn đối với thế giới.

+ Lật đổ chế độ phong kiến, đưa giai cấp tư sản lên cầm quyền, mở đường cho chủ nghĩa tư bản phát triển và có tác động ảnh hưởng sâu sắc đến nhiều nước trên thế giới, làm lung lay tận gốc rễ chế độ phong kiến ở châu Âu.  + Lật đổ chế độ phong kiến, đưa giai cấp tư sản lên cầm quyền, mở đường cho chủ nghĩa tư bản phát triển và có tác động ảnh hưởng sâu sắc đến nhiều nước trên thế giới, làm lung lay tận gốc rễ chế độ phong kiến ở châu Âu.

+ Sự thắng lợi của Cách mạng tư sản Pháp được ví như “cái chổi khổng lồ” quét sạch mọi rác rưởi của chế độ phong kiến châu Âu. + Sự thắng lợi của Cách mạng tư sản Pháp được ví như “cái chổi khổng lồ” quét sạch mọi rác rưởi của chế độ phong kiến châu Âu.

Câu 8: Tại sao các cuộc cách mạng tư sản lại đặt ra nhiệm vụ dân tộc và nhiệm vụ dân chủ?

Trả lời:

Các cuộc cách mạng tư sản đặt ra nhiệm vụ dân tộc và nhiệm vụ dân chủ vì:

- Nhiệm vụ dân tộc: nhiệm vụ dân tộc nhằm xóa bỏ tình trạng phong kiến cát cứ, hình thành thị trường dân tộc thống nhất (hoặc giải phóng dân tộc).  - Nhiệm vụ dân tộc: nhiệm vụ dân tộc nhằm xóa bỏ tình trạng phong kiến cát cứ, hình thành thị trường dân tộc thống nhất (hoặc giải phóng dân tộc).

- Nhiệm vụ dân chủ: nhiệm vụ dân chủ nhằm xóa bỏ chế độ phong kiến chuyên chế, xác lập nền dân chủ tư sản. - Nhiệm vụ dân chủ: nhiệm vụ dân chủ nhằm xóa bỏ chế độ phong kiến chuyên chế, xác lập nền dân chủ tư sản.

 Nhiệm vụ dân tộc và dân chủ luôn phải song hành với nhau. Cần phải giải quyết đồng thời 2 nhiệm vụ này thì cuộc cách mạng mới được xem là triệt để, đưa đất nước phát triển theo con đường tư bản chủ nghĩa.

Câu 9: Đoạn tư liệu dưới đây có ý nghĩa gì?

“Ngoại thương Anh là sự giàu có của quốc vương, là danh dự của vương quốc, là sứ mệnh cao quý của thương nhân, là sự tồn tại của chúng ta và là công ăn việc làm của người nghèo ở nước ta, là sự cải thiện đất đai của chúng ta, là trường học của các thuỷ thủ chúng ta, là động lực chiến tranh của chúng ta, là sự khủng khiếp của kẻ thù của chúng ta”.

(Dẫn theo: Phan Ngọc Liên (Chủ biên). Lịch sử thế giới cận đại. Tập 1.

 NXB Đại học Sư phạm. Hà Nội, 20 13. tr.38)

Trả lời:

Đoạn tư liệu nói về vai trò của ngoại thương đối với nước Anh. Trong các quốc gia, sự phát triển kinh tế tư bản chủ nghĩa ở Anh là tiêu biểu nhất. Tư sản, quý tộc mới đã giàu lên nhanh chóng nhờ sự phát triển mạnh mẽ của ngoại thương.

 Tiền đề kinh tế của Cách mạng tư sản Anh.

Câu 10: Lựa chọn một cuộc cách mạng tư sản mà em đã học, nêu tiền đề của cuộc cách mạng đó.

Trả lời:

Tiền đề của Cách mạng tư sản Anh:

- Tiền đề kinh tế:  - Tiền đề kinh tế:

+ Từ giữa thế kỉ XVI, nông nghiệp đã phát triển theo hướng sản xuất hàng hoá và hỗ trợ cho sự phát triển công thương nghiệp. + Từ giữa thế kỉ XVI, nông nghiệp đã phát triển theo hướng sản xuất hàng hoá và hỗ trợ cho sự phát triển công thương nghiệp.

+ Các ngành luyện sắt, thiếc, đóng tàu phát triển nhanh.  + Các ngành luyện sắt, thiếc, đóng tàu phát triển nhanh.

- Tiền đề chính trị: nhà vua nắm mọi quyền lực, cai trị độc đoán, tiến hành đàn áp các tín đồ Thanh giáo (tôn giáo cải cách), lập ra các toà án để buộc tội những người chống đối. - Tiền đề chính trị: nhà vua nắm mọi quyền lực, cai trị độc đoán, tiến hành đàn áp các tín đồ Thanh giáo (tôn giáo cải cách), lập ra các toà án để buộc tội những người chống đối.

- Tiền đề xã hội: - Tiền đề xã hội:

+ Nông dân là giai cấp đông đảo nhất trong xã hội. Họ chịu ách áp bức nặng nề của Nhà nước, quý tộc phong kiến và giáo hội Anh giáo mà còn liên tục bị tước đoạt ruộng đất. + Nông dân là giai cấp đông đảo nhất trong xã hội. Họ chịu ách áp bức nặng nề của Nhà nước, quý tộc phong kiến và giáo hội Anh giáo mà còn liên tục bị tước đoạt ruộng đất.  Nông dân mất đất phải ra thành thị, làm thuê trong các công xưởng hay di cư sang Bắc Mỹ.

+ Ngoài nông dân, cuộc sống của các giai cấp, tầng lớp khác như công nhân, thợ thủ công,... cũng rất khổ cực. + Ngoài nông dân, cuộc sống của các giai cấp, tầng lớp khác như công nhân, thợ thủ công,... cũng rất khổ cực.

- Tiền đề tư tưởng: giai cấp tư sản, quý tộc mới đã mượn “ngọn cờ” tôn giáo cải cách để tập hợp quần chúng (Thanh giáo ở Anh). - Tiền đề tư tưởng: giai cấp tư sản, quý tộc mới đã mượn “ngọn cờ” tôn giáo cải cách để tập hợp quần chúng (Thanh giáo ở Anh).

Câu 11: Lựa chọn một cuộc cách mạng tư sản mà em đã học, nêu kết quả, ý nghĩa của cuộc cách mạng đó.

Trả lời:

Kết quả, ý nghĩa của Chiến tranh giành độc lập của 13 thuộc địa Anh ở Bắc Mỹ:

- Giải phóng nhân dân Bắc Mỹ khỏi sự thống trị của thực dân Anh, thành lập Hợp chúng quốc Mỹ (viết tắt theo tiếng Anh là USA, thường gọi là nước Mỹ hoặc Hoa Kỳ), mở đường cho kinh tế tư bản chủ nghĩa phát triển. - Giải phóng nhân dân Bắc Mỹ khỏi sự thống trị của thực dân Anh, thành lập Hợp chúng quốc Mỹ (viết tắt theo tiếng Anh là USA, thường gọi là nước Mỹ hoặc Hoa Kỳ), mở đường cho kinh tế tư bản chủ nghĩa phát triển.

- Góp phần thúc đẩy phong trào chống phong kiến ở châu - Góp phần thúc đẩy phong trào chống phong kiến ở châu  u và phong trào đấu tranh giành độc lập ở Mỹ La-tinh.

- Là cuộc cách mạng tư sản nêu lên yêu cầu giải phóng dân tộc. - Là cuộc cách mạng tư sản nêu lên yêu cầu giải phóng dân tộc.

- Bản Tuyên ngôn Độc lập của Mỹ đã trở thành ngọn cờ tự do với những nguyên lí bất hủ, có ảnh hưởng lớn đối với phong trào cách mạng và phong trào giải phóng dân tộc trên thế giới. - Bản Tuyên ngôn Độc lập của Mỹ đã trở thành ngọn cờ tự do với những nguyên lí bất hủ, có ảnh hưởng lớn đối với phong trào cách mạng và phong trào giải phóng dân tộc trên thế giới.

Câu 12: Đánh giá về thắng lợi của cuộc Cách mạng tư sản Anh, C.Mác cho rằng “Thắng lợi của giai cấp tư sản có nghĩa là thắng lợi của chế độ xã hội mới, thắng lợi của chế độ tư hữu tư bản chủ nghĩa đối với chế độ phong kiến”. Em hiểu như thế nào về câu nói này của C.Mác?

Trả lời:

“Thắng lợi của giai cấp tư sản có nghĩa là thắng lợi của chế độ xã hội mới, thắng lợi của chế độ tư hữu tư bản chủ nghĩa đối với chế độ phong kiến”, bởi:

- Thắng lợi của cuộc cách mạng chính là thắng lợi của giai cấp tư sản đã lật đổ những rào cản của chế độ phong kiến. - Thắng lợi của cuộc cách mạng chính là thắng lợi của giai cấp tư sản đã lật đổ những rào cản của chế độ phong kiến.

- Từ trong thắng lợi đó, một chế độ xã hội mới đã ra đời – chế độ của giai cấp tư sản nắm quyền.  - Từ trong thắng lợi đó, một chế độ xã hội mới đã ra đời – chế độ của giai cấp tư sản nắm quyền.

- Mở đường cho chủ nghĩa tư bản phát triển. - Mở đường cho chủ nghĩa tư bản phát triển.

Câu 13: Ngày 14/7/1789 – Ngày phá ngục Ba-xti, mở đầu Cách mạng tư sản Pháp, sau này được chọn là ngày Quốc khánh của nước Pháp. Theo em, vì sao sự kiện này lại được tôn vinh như vậy?

Trả lời:

Sự kiện Ngày 14/7/1789 – Ngày phá ngục Ba-xti, mở đầu Cách mạng tư sản Pháp, sau này được chọn là ngày Quốc khánh của nước Pháp được tôn vinh.

Rạng sáng ngày 14 - 7 - 1789, khắp các khu phố Pa-ri vang lên lời kêu gọi “Hãy tiến chiếm Ba-xti!”, hàng nghìn người dân Pa-ri đã tấn công vào ngục Ba-xti. Đây vốn là một pháo đài, sau chuyển thành nhà ngục, được xem là biểu tượng quyền lực của chế độ phong kiến chuyên chẽ. Từ ngọn lửa tấn công ngục Ba-xti đã bùng lên thành cuộc cách mạng thiêu cháy những tàn dư bảo thủ và lạc hậu của chế độ phong kiến. Cuộc Cách mạng tư sản Pháp cùng các cuộc cách mạng tư sản khác ở Tây  u và Bắc Mỹ đã mở ra những trang sử mới cho nhân loại.

Câu 14: Vì sao Cách mạng tháng Hai năm 1917 ở nước Nga được gọi là cách mạng dân chủ tư sản kiểu mới?

Trả lời:

Cách mạng tháng Hai năm 1917 ở nước Nga được gọi là cách mạng dân chủ tư sản kiểu mới vì: cuộc cách mạng đã chống lại chế độ quân chủ chuyên chế, dưới sự lãnh đạo của giai cấp vô sản, thiết lập nền chuyên chính vô sản, xây dựng chế độ xã hội chủ nghĩa.

Câu 15: Trình bày sự xác lập chủ nghĩa tư bản ở châu  u và Bắc Mỹ.

Trả lời:

Sự xác lập chủ nghĩa tư bản ở châu Âu và Bắc Mỹ:

- Nửa sau thế kỉ XVII: chủ nghĩa tư bản được xác ở Hà Lan, Anh.  - Nửa sau thế kỉ XVII: chủ nghĩa tư bản được xác ở Hà Lan, Anh.

- Cuối thế kỉ XVIII: chủ nghĩa tư bản được mở rộng ra ngoài phạm vi châu - Cuối thế kỉ XVIII: chủ nghĩa tư bản được mở rộng ra ngoài phạm vi châu  u (Bắc Mỹ) và xác lập ở Pháp.

- Nửa sau thế kỉ XIX: chủ nghĩa tư bản được xác lập ở I-ta-li-a, Đức. - Nửa sau thế kỉ XIX: chủ nghĩa tư bản được xác lập ở I-ta-li-a, Đức.

Câu 16: Trình bày tiềm năng và thách thức của chủ nghĩa tư bản hiện đại.

Trả lời:

Tiềm năng và thách thức của chủ nghĩa tư bản hiện đại:

- Tiềm năng:  - Tiềm năng:

+ Được biểu hiện cụ thể trên các lĩnh vực như: kinh tế, khoa học – công nghệ, kinh nghiệm quản lí, khả năng tự điều chỉnh để tồn tại và phát triển.  + Được biểu hiện cụ thể trên các lĩnh vực như: kinh tế, khoa học – công nghệ, kinh nghiệm quản lí, khả năng tự điều chỉnh để tồn tại và phát triển.

+ Có ưu thế trong việc sử dụng những thành tựu của cuộc Cách mạng công nghiệp lần + Có ưu thế trong việc sử dụng những thành tựu của cuộc Cách mạng công nghiệp lần

thứ tư để phát triển kinh tế. Các nước tư bản phát triển trở thành trung tâm kinh tế, tài chính, khoa học – công nghệ của thế giới, có quy mô nền kinh tế và thu nhập bình quân đầu người thuộc hàng cao nhất thế giới.

- Thách thức:  - Thách thức:

+ Khó giải quyết được những cuộc khủng hoảng kinh tế, tài chính mang tính toàn cầu.  + Khó giải quyết được những cuộc khủng hoảng kinh tế, tài chính mang tính toàn cầu.

+ Không thể giải quyết được những vấn đề chính trị, xã hội nan giải.  + Không thể giải quyết được những vấn đề chính trị, xã hội nan giải.

+ Không có khả năng giải quyết triệt để mâu thuẫn xã hội ngày càng gia tăng. Sự chênh lệch giàu nghèo làm sâu sắc thêm tình trạng bất bình đẳng trong xã hội. + Không có khả năng giải quyết triệt để mâu thuẫn xã hội ngày càng gia tăng. Sự chênh lệch giàu nghèo làm sâu sắc thêm tình trạng bất bình đẳng trong xã hội.

Câu 17: Em có nhận xét gì về tốc độ mở rộng và phát triển của chủ nghĩa tư bản cuối thế kỉ XIX – đầu thế kỉ XX?

Trả lời:

Nhận xét về tốc độ mở rộng và phát triển của chủ nghĩa tư bản cuối thế kỉ XIX – đầu thế kỉ XX: chủ nghĩa tư bản có tốc độ mở rộng và phát triển nhanh, trên phạm vi rộng lớn ở nhiều khu vực khác nhau trên thế giới.

Câu 18: Vẽ sơ đồ thể hiện sự xác lập của chủ nghĩa tư bản ở châu Âu và Bắc Mỹ.

Trả lời:

Câu 19: Có quan điểm cho rằng “Chủ nghĩa tư bản hiện đại ngày nay đã thay đổi về bản chất, không còn là chủ nghĩa tư bản trước đây”. Em có đồng ý với quan điểm đó không, tại sao?

Trả lời:

- Không đồng ý với quan điểm.  - Không đồng ý với quan điểm.

- Giải thích: - Giải thích:

+ Hiện nay, chủ nghĩa tư bản có nhiều sự điều chỉnh để phù hợp với sự phát triển. Với những thành tựu đạt được, có quan điểm cho rằng bản chất của chủ nghĩa tư bản đã thay đổi không còn như trước đây, không còn là chế độ bóc lột mà là chủ nghĩa tư bản nhân văn, nhân đạo, chủ nghĩa tư bản có ý thức.  + Hiện nay, chủ nghĩa tư bản có nhiều sự điều chỉnh để phù hợp với sự phát triển. Với những thành tựu đạt được, có quan điểm cho rằng bản chất của chủ nghĩa tư bản đã thay đổi không còn như trước đây, không còn là chế độ bóc lột mà là chủ nghĩa tư bản nhân văn, nhân đạo, chủ nghĩa tư bản có ý thức.

+ Tuy nhiên, những điều chỉnh, thay đổi của chủ nghĩa tư bản vẫn chưa phá vỡ được khuôn khổ, nền tảng của chế độ tư bản chủ nghĩa. Đó là những điều chỉnh, những sự chuyển biến trong khuôn khổ của chế độ tư bản. Trong lòng xã hội chủ nghĩa tư bản hiện đại vẫn tồn tại những mâu thuẫn, bất cập…, bản chất chế độ bóc lột vẫn đang hiện hữu. + Tuy nhiên, những điều chỉnh, thay đổi của chủ nghĩa tư bản vẫn chưa phá vỡ được khuôn khổ, nền tảng của chế độ tư bản chủ nghĩa. Đó là những điều chỉnh, những sự chuyển biến trong khuôn khổ của chế độ tư bản. Trong lòng xã hội chủ nghĩa tư bản hiện đại vẫn tồn tại những mâu thuẫn, bất cập…, bản chất chế độ bóc lột vẫn đang hiện hữu.

=> Không đồng ý với quan điểm.

Câu 20: Trình bày một số đặc trưng của chủ nghĩa đế quốc.

Trả lời:

Một số đặc trưng của chủ nghĩa đế quốc:

- Tích tụ sản xuất và các tổ chức độc quyền.  - Tích tụ sản xuất và các tổ chức độc quyền.

- Tư bản tài chính và đầu cơ tài chính.  - Tư bản tài chính và đầu cơ tài chính.

- Xuất khẩu tư bản.  - Xuất khẩu tư bản.

- Có sự phân chia thế giới về kinh tế. - Có sự phân chia thế giới về kinh tế.

- Có sự phân chia thế giới về lãnh thổ.  - Có sự phân chia thế giới về lãnh thổ.

 Chủ nghĩa đế quốc là giai đoạn phát triển tất yếu của chủ nghĩa tư bản. Trong tình hình mới, chủ nghĩa tư bản không chỉ thể hiện ở dạng chủ nghĩa đế quốc mà còn thể hiện ở dạng chủ nghĩa tư bản hiện đại.