Đáp án Công nghệ 10 cánh diều Bài 11. Phương pháp nhân giống cây trồng

BÀI 11: PHƯƠNG PHÁP NHÂN GIỐNG CÂY TRỒNG

MỞ ĐẦU

Câu hỏi: Hãy kể tên các loài cây ở trường em và cho biết làm thế nào để nhân giống được các loại cây đó

Trả lời:

Học sinh tự kể tên các cây có trong trường mình.

Ví dụ:

• Cây phượng được nhân giống bằng gieo hạt, chiết cành, giâm cành
• Cây bàng: được nhân giống bằng phương pháp ươm hạt của cây
• Cây bằng lăng: được nhân giống bằng gieo hạt, chiết cành.

1. PHƯƠNG PHÁP NHÂN GIỐNG HỮU TÍNH

Luyện tập: Quan sát Hình 11.1 và nêu các bước nhân giống bằng hạt

Trả lời:

Các bước nhân giống bằng hạt trong hình 11.1:

• Bước 1: Chọn hạt giống gốc
• Bước 2: Gieo trồng, chăm sóc
• Bước 3: Thu hoạch hạt
• Bước 4: Chọn lọc, làm sạch, phơi khô hạt
• Bước 5: Bảo quản

Vận dụng: Ở địa phương em, những loại cây nào thường được nhân giống bằng hạt?

Trả lời:

Ở địa phương em, những loại cây thường được nhân giống bằng hạt: cây lúa, cà chua, đậu tương, cải bắp, xà lách, rau muống, thì là, dâu tây,...

2. PHƯƠNG PHÁP NHÂN GIỐNG VÔ TÍNH

2.2. Phương pháp chiết cành

Luyện tập: Em hãy cho biết sự khác nhau giữa chiết cành và giâm cành

Trả lời:

• Chiết cành: Tạo cây mới từ cành vẫn còn trên cây mẹ.
• Giâm cành: Sử dụng đoạn cành hoặc các bộ phận khác (thân, rễ, lá, chổi,..) từ cây mẹ đặt trong chất nền (đất, giá thể, dung dịch) để tạo cây mới.

2.3. Phương pháp ghép:

Hình thành kiến thức: Nhân giống bằng phương pháp ghép có ưu điểm gì hơn so với giâm và chiết cành?

Trả lời:

Nhân giống bằng phương pháp ghép có ưu điểm hơn so với giâm và chiết cành là: có thể tạo được những giống mang đặc tính của 2 cơ thể khác nhau.

Luyện tập: Nêu tên các bước ghép mắt và ghép đoạn cành trong Hình 11.5

Trả lời:

Tên các bước ghép mắt và ghép đoạn cành trong Hình 11.5:

1. Ghép mắt:

(1) Chọn vị tri ghép và tạo miệng ghép 

(2) Cắt mắt ghép 

(3) Ghép mắt 

(4) Quấn dây nylon cố định vết ghép

(5) Kiểm tra sau khi ghép

1. Ghép đoạn cành

(1) Chọn và cắt cành ghép

(2) Chọn vị trí ghép và cắt gốc ghép

(3) Ghép đoạn cành

(4) Buộc kín mắt ghép bằng nylon và kiểm tra sau khi ghép

Vận dụng: Hãy kể tên những loài cây được nhân giống bằng phương pháp ghép ở địa phương em.

Trả lời:

Những loài cây được nhân giống bằng phương pháp ghép ở địa phương em: vải, nhãn, bưởi, cam,...

2.4. Ứng dụng công nghệ sinh học trong nhân giống cây trồng

Luyện tập: Quan sát Hình 11.6 và nêu các bước nhân giống cây cà phê bằng nuôi cấy mô tế bào.

Trả lời:

Các bước nhân giống cây cà phê bằng nuôi cấy mô tế bào.

• Chọn mẫu lá
• Tạo mẫu lá sạch
• Tạo nhân mô sẹo
• Tái sinh phôi thành cây
• Tạo cây hoàn chỉnh

Vận dụng: Hãy lựa chọn phương pháp nhân giống thích hợp cho một loại cây: bưởi, hoa hồng, cà chua, hoa phong lan. Giải thích vì sao lựa chọn phương pháp đó

Trả lời:

• Bưởi: chiết cành vì cây có tỷ lệ sống cao, thời gian bói quả chỉ từ 2–3 năm; yếu tố di truyền đạt trên 90%
• Hoa hồng: ghép cành vì cây cực khỏe, hội tụ tất cả những ưu thế mạnh nhất
• Cà chua: giâm cành vì dễ và cho thu hoạch nhanh và chất lượng tốt hơn
• Hoa phong lan: nuôi cấy mô vì cây con sạch bệnh, khả năng nhân gống nhanh.