Đáp án Kinh tế pháp luật 10 kết nối tri thức Bài 13. Thực hiện pháp luật

PHẦN HAI: GIÁO DỤC PHÁP LUẬT

CHỦ ĐỀ 7: PHÁP LUẬT NƯỚC CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM

BÀI 13: THỰC HIỆN PHÁP LUẬT

Mở đầu

Câu 1: Em hãy cùng bạn tham gia trò chơi “ Ai nhanh, ai đúng”. Kể về các hành vi thực hiện pháp luật và vi phạm pháp luật trong lĩnh vực an toàn giao thông đường bộ.

Trả lời:

- Vượt đèn đỏ

- Không đội nón bảo hiểm

- Chở quá người quy định

- Đánh võng, lạng lách

- Uống rượu bia khi tham gia giao thông

Câu 2: Theo em, việc thực hiện pháp luật giao thông đường bộ có ý nghĩa như thế nào trong cuộc sống hằng ngày.

Trả lời:

Góp phần giảm tan nạn giao thông, tạo lối sống văn minh cho người dân khi tham gia giao thông

Khái niệm thực hiện pháp luật

Câu 1: Các nhân vật trong tranh đang làm gì? Đó có phải nghĩa vụ của họ không? Vì sao?

Trả lời:

Các nhân vật trong tranh đang nhặt rác thải để bảo vệ môi trường biền. Đó không phải nghĩa vụ của họ. Vì đây là hoạt động tự nguyện không mang tính bắt buộc, nhưng mang ý nghĩa rất lớn đối với môi trường sống của chúng ta.

Câu 2: Thực hiện pháp luật có ý nghĩa như thế nào trong thực tiễn đời sống?

Trả lời:

Thực hiện pháp luật là quá trình hoạt động có mục đích, làm cho những quy định của pháp luật đi vào cuộc sống và trở thành hành vi hợp pháp của cá nhân, tổ chức.

Các hình thức thực hiện pháp luật

1. a) Tuân thủ pháp luật

Câu 1: Theo em những người tham gia giao thông đã làm gì để tuân thủ Luật giao thông đường bộ?

Trả lời:

Khi tham gia giao thông đường bộ, mõi người phải chấp hành hiệu lệnh của cảnh sát giao thông và chỉ dẫn của hệ thống báo hiệu đường bộ. Việc các các nhân tự giác dừng lại đúng vạch , không vượt qua ngã ba, ngã tư khi có tín hiệu đèn đỏ , đi đúng làn đường.. là biểu hiện của việc thực hiện nghiêm pháp luật giao thông đường bộ.

Câu 2: Vì sao dù rất thích chiếc xe đã chọn nhưng H lại đồng ý với ý kiến của bố?

Trả lời:

Dù rất thích chiếc xe đã chọn nhưng H lại đồng ý với ý kiến của bố là vì chiếc xe mà H chọn là xe 100 cm3 mà tuối của H thì chỉ được điều khiển xe có dung tích dưới 50 cm3.

1. b) Thi hành pháp luật

Câu 1: Các thanh niên trong tranh đã làm gì để thi hành Luật nghĩa vụ quân sự?

Trả lời:

Các thanh niên trong trang đang nhập ngũ thực hiện nghĩa vụ quân sự góp phần xây dựng và bảo vệ tổ quốc.

Câu 2: Vì sao Cơ sở sản xuất kinh doanh K được chính quyền địa phương khen thưởng?

Trả lời:

Cơ sở sản xuất kinh doanh K được chính quyền địa phương khen thưởng vì đã chủ động xây dựng hệ thống thu gom, xử lí các chất thải trong quá trình sản xuất theo quy định của pháp luật về bảo vệ môi trường.

1. c) Sử dụng pháp luật

Câu 1: Trong bức tranh trên , người phụ nữ đã sử dụng pháp luật như thế nào để thực hiện quyền tự do kinh doanh của mình?

Trả lời:

Công dân thực hiện quyền tự do kinh doanh thông qua việc lựa chọn ngành, nghề, hình thức kinh doanh phụ hợp với khả năng, điều kiện của mình. Nên người phụ nữ đã đến cơ quan nhà nước có thẩm quyền để nộp hồ sơ đăng ký thành lập doanh nghiệp.

Câu 2: Ông T đã sử dụng quyền gì để bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của gia đình mình?

Trả lời:

Ông T đã sử dụng quyền công dân để bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của gia đình mình cụ thể ông T có quyền khiếu nại lên cơ quan nhà nước có thẩm quyền khi chưa thống nhất về giá đền bù thiệt hại của đất nhà Ông mà đã ra quyết định thu hồi.

Câu 3: Em hãy nêu vi dụ minh hoạ cho hình thức sử dụng pháp luật.

Trả lời:

Mỗi người dân đi làm cho các cơ quan, công ty,.. thì phải có hợp đồng lao động và được hưởng các quyền lợi của người lao động theo đúng bộ luật lao động đề ra.

1. d) Áp dụng pháp luật

Câu 1: Theo em, căn cứ nào để hội đồng xét xử tuyên một bản án.

Trả lời:

Căn cứ nào để hội đồng xét xử tuyên một bản án: trong quá trình xét xử, toàn án có thẩm quyền ban hành quyết định để xét xử tuyên một bản án.

Câu 2: Việc xử phạt của cảnh sát giao thông nhằm mục đích gì? Căn cứ để họ thực hiện nhiệm vụ đó?

Trả lời:

- Việc xử phạt của cảnh sát giao thông nhằm mục đích áp dụng thực hiện pháp luật quy định về luật giao thông xuống người tham gia giao thông.

- Căn cứ vào thông tư cuả Bộ Công an đã ban hành Thông tư số 65/2020/TT-BCA quy định nhiệm vụ, quyền hạn, hình thức, nội dung và quy trình tuần tra, kiểm soát, xử lý vi phạm hành chính giao thông đường bộ của Cảnh sát giao thông. Thông tư này có hiệu lực thi hành kể từ ngày 05/8/2020 và thay thế Thông tư số 01/2016/TT-BCA ngày 04/01/2016 của Bộ trưởng Bộ Công an quy định nhiệm vụ, quyền hạn, hình thức, nội dung tuần tra, kiểm soát giao thông đường bộ của Cảnh sát giao thông.

Câu 3: Theo em, chủ thể nào có quyền áp dụng pháp luật?

Trả lời:

Chủ thể nào có quyền áp dụng pháp luật: Các co quan nhà nước, cán bộ, công chức nhà nước có thẩm quyền hoặc cá nhân, tổ chức được nhà nước trao quyền.

Luyện tập

Câu 1: Em hãy cho biết chủ thể nào trong thông tin sau thực hiện đúng hay thực hiện không đúng pháp luật. Vì sao?

1. Thanh tra thuế ra quyết định xử phạt đối với doanh nghiệp X vi chậm nộp thuế thu nhập doanh nghiệp.
2. Ông B khiếu nại quyết định thu hỏi đất trái pháp luật do Uỷ ban nhân dân huyện A áp dụng đối với gia đỉnh minh.
3. Anh D mở công ty kinh doanh vật liệu xây dựng kinh doanh các mặt hàng có tên trong giấy phép đăng kí kinh doanh.
4. Người sử dụng lao động đơn phương ra quyết định chấm dứt hợp đồng lao động đối với người lao động trước thời hạn mà không có lí do cụ thể

Trả lời:

1. Thanh tra thuế ra quyết định xử phạt đối với doanh nghiệp X vi chậm nộp thuế thu nhập doanh nghiệp.

=> Đúng vì Căn cứ theo Điều 9 Thông tư 166/2013/TT-BTC về việc Xử phạt đối với hành vi chậm nộp hồ sơ khai thuế so với thời hạn quy định

1. Ông B khiếu nại quyết định thu hỏi đất trái pháp luật do Uỷ ban nhân dân huyện A áp dụng đối với gia đình mình.

=> Sai vì ông B đang sử dụng đất trái phép và được ủy ban nhân dân kiểm tra và áp dụng

1. Anh D mở công ty kinh doanh vật liệu xây dựng. kinh doanh các mặt hàng có tên trong giấy phép đăng kí kinh doanh.

=> Đúng. Vì buôn bán những mặt hàng đã được qua đăng kí và được nhà nước cấp phép

1. Người sử dụng lao động đơn phương ra quyết định chấm dứt hợp đồng lao động đối với người lao động trước thời hạn mà không có lí do cụ thể

=> Sai vì vi phạm Bộ luật Lao động số 45/2019/QH14 20/01/2021

Câu 2: Em hãy cho biết chủ thể nào tự giác, chưa tự giác thực hiện pháp luật trong các trường hợp sau?

1. Khi 17 tuổi, A chủ động đăng kí khám tuyển nghĩa vụ quân sự ngay đợt đầu và sẵn sàng nhập ngũ khi có giấy thông báo gọi nhập ngũ.
2. Gia đình T kinh doanh cửa hàng tạp hoá và luôn chủ động nộp thuế đứng kì hạn.
3. Công ty kinh doanh nông sản do anh H làm giám đốc thường xuyên bị nhắc nhở việc chậm nộp thuế.

d.K báo cho cơ quan chức năng biết về việc người hàng xóm thường xuyên tổ chức đánh bạc ăn tiền tại nhà riêng.

Trả lời:

1. Khi 17 tuổi, A chủ động đăng kí khám tuyển nghĩa vụ quân sự ngay đợt đầu và sẵn sàng nhập ngũ khi có giấy thông báo gọi nhập ngũ.

=> A đã ý thức được tính tự giác và thực hiện tốt việc thi hành nghĩa vụ quân sự

1. Gia đình T kinh doanh cửa hàng tạp hoá và luôn chủ động nộp thuế đứng kì hạn.

=> Tuân đúng quy định pháp luật

1. Công ty kinh doanh nông sản do anh H làm giám đốc thường xuyên bị nhắc nhở việc chậm nộp thuế.

=> Không thực hiện đúng trách nhiệm nộp thuế theo quy định của pháp luật

d.K báo cho cơ quan chức năng biết về việc người hàng xóm thường xuyên tổ chức đánh bạc ăn tiền tại nhà riêng.

=> Hành động của K là đúng vì hành vi đánh bài ăn tiền là một trong những hành vi vi phạm pháp luật

Câu 3:  Em hãy chỉ ra hình thức thực hiện pháp luật của các tổ chức, cá nhân trong thông tin sau:

1. Chị T khiếu nại chủ tịch uỷ ban nhân dân phường vi không cấp giấy khai sinh cho con chị với lí do chị là mẹ đơn thân.

b.Chủ tịch uỷ ban nhân dân quận N ra quyết định xử phạt vi phạm hành chính đổi với anh D vi hành vi lắn chiếm đắt công.

1. Công ty của anh P luôn chủ động thực hiện các quy định của pháp luật vẻ bảo vệ môi trưởng trong sản xuất, kinh doanh.
2. H từ chối sử dụng ma tuý khi bị bạn bè rủ rê

Trả lời:

1. Chị T khiếu nại chủ tịch uỷ ban nhân dân phường vi không cấp giấy khai sinh cho con chị với lí do chị là mẹ đơn thân.

=> Chị T đúng. Vì dù là mẹ đơn thân nhưng chị T có quyền được làm khai sinh cho con

b.Chủ tịch uỷ ban nhân dân quận N ra quyết định xử phạt vi phạm hành chính đổi với anh D vi hành vi lắn chiếm đất công.

=> Chủ tịch ủy ban đúng vì người sử dụng đất chuyển dịch mốc giới hoặc ranh giới thửa đất để mở rộng diện tích đất sử dụng mà không được cơ quan quản lý nhà nước về đất đai cho phép hoặc không được người sử dụng hợp pháp diện tích đất bị lấn đó cho phép.

1. Công ty của anh P luôn chủ động thực hiện các quy định của pháp luật về bảo vệ môi trường trong sản xuất, kinh doanh.

=> Đúng. vì đó là trách nhiệm mỗi công dân và tổ chức

1. H từ chối sử dụng ma tuý khi bị bạn bè rủ rê

=> Đúng. Vì sử dụng ma túy vi phạm pháp luật

Câu 4: Em hãy thảo luận cùng các bạn nội dung sau:

Làm rõ điểm khác nhau về mặt chủ thể khi thực hiện pháp luật theo các hình thức tuân thủ pháp luật, thi hành pháp luật, sử dụng pháp luật, áp dụng pháp luật.

Trả lời:

- Thực hiện pháp luật là hành vi của chủ thể (hành động hoặc không hành động) được tiến hành phù hợp với quy định, với yêu cầu của pháp luật, tức là không trái, không vượt quá khuôn khổ mà pháp luật đã quy định. Thực hiện pháp luật có thể là một xử sự có tính chủ động, được tiến hành bằng một thao tác nhất định nhưng đó cũng có thể là một xử sự có tính thụ động, tức là không tiến hành vượt xử sự bị pháp luật cấm.

- Thi hành pháp luật là hành vi cá nhân, tổ chức thực hiện đầy đủ những nghĩa vụ, chủ động làm những gì mà pháp luật quy định.

Câu 5: Em sẽ làm gì nếu gặp các tình huống sau?

1. Khi tham quan khu di tich lịch sử, một bạn trong lớp để xuất cả nhóm sẽ khắc tên mình lên phiến đá ở cổng khu di tích để lưu lại kỉ niệm khi đến đây.
2. Trên đưởng đ học về, em gặp một nhóm học sinh đang đua xe máy trên đường, trong đó có một người là bạn em.
3. Đang trên xe buýt, em phát hiện một thanh niên đang lấy trộm điện thoại của một phụ nữ trên xe buýt.

Trả lời:

1. Khi tham quan khu di tich lịch sử, một bạn trong lớp để xuất cả nhóm sẽ khắc tên mình lên phiến đá ở cổng khu di tích để lưu lại kỉ niệm khi đến đây.

=> Khuyên các bạn không nên khắc tên lên các phiến đá mà chúng ta phải biết dữ gìn cảnh quan nơi di tích

1. Trên đường đ học về, em gặp một nhóm học sinh đang đua xe máy trên đường, trong đó có một người là bạn em.

=> Khuyên bạn không nên đua xe vì như vậy sẽ rất nguy hiểm đến tính mạng đồng thời còn là hành vi vi phạm pháp luật

1. Đang trên xe buýt, em phát hiện một thanh niên đang lấy trộm điện thoại của một phụ nữ trên xe buýt.

=> Nhờ người lớn giúp đỡ và cảnh báo mọi người xung quanh để bắt kẻ trộm

Vận dụng

Câu 1: Hãy viết bài luận và chia sẻ với các bạn về bài học rút ra từ việc thực hiện pháp luật theo hình thức sử dụng pháp luật mà em biết.

Trả lời:

- Giữ an ninh trật tự cho xã hội

- Bảo vệ an toàn cho bản thân và mọi người

- Rèn luyện đạo đức của mỗi người

- Giúp giảm các tện nạn xã hội

Câu 2: Em hãy vẽ tranh tuyên truyền về việc thực hiện "Sống và làm việc theo Hiến pháp và pháp luật”.

Trả lời:

- HS thực hành vẽ tranh