Đáp án Kinh tế pháp luật 10 kết nối tri thức Bài 6: Thuế

BÀI 6: THUẾ

Mở đầu

Câu hỏi: Em cùng các bạn tham gia trò chơi “tiếp sức ” nêu tên các loại thuế có ở Việt Nam. Trong cùng một thời gian, đội nào kể nhiều hơn sẽ thắng

Trả lời:

Hs tham gia trò chơi

Thuế và vai trò của thuế

1. a) Thuế là gì?

Câu 1: Vì sao chị P phải nộp thuế?

Trả lời:

Vì thuế là khoảng thu bắt buộc mang tính cưỡng chế bằng sức mạnh của nhà nước mà chị P là chủ thể kinh tế có nghĩa vụ phải nộp vào ngân sách nhà nước vì chị P đã có đủ điều kiện nhất định.

Câu 2: Chị P nộp thuế cho ai?

Trả lời:

Chị P phải nộp thuế cho nhà nước ra các cơ quan có thẩm quyền để nộp ( nộp thuế thu nhập cá nhân)

1. b) Vai trò của thuế

Câu hỏi: Theo em vì sao nhà nước phải thu thuế?

Trả lời:

- Thuế là nguồn thu chính của ngân sách nhà nước.

- Thuế là công cụ quan trọng để nhà nước điều tiết thị trường. Qua thuế, nhà nước hướng dẫn tiêu dùng theo hướng tich cực, bảo vệ thị trưởng trong nước.

- Thuế góp phần điều tiết thu nhập, thực hiện công bảng xã hội, đảm bảo cân bằng lợi ích trong xã hội.

Một số loại thuế phổ biến

Câu hỏi: Theo em, ngoài thuế thu nhập doanh nghiệp, doanh nghiệp X còn phải nộp thuế nào khác? Chia sẻ hiều biết của em về loại thuế đó?

Trả lời:

+ Thuế thu nhập doanh nghiệp

+ Thuế thu nhập cá nhân.

Thuế gián thu là thuế điều tiết gián tiếp thông qua giá cả hàng hoá, dịch vụ. Thuế gián thu có:

+ Thuế giá trị gia tăng

+ Thuế tiêu thụ đặc biệt

+ Thuế xuất khẩu, nhập khẩu

+ Thuế bảo vệ môi trường.

Quy định cơ bản của pháp luật về quyền và nghĩa vụ công dân trong việc thực hiện đóng thuế

Câu 1: Vì sao nộp thuế là quyền và nghĩa lợi của công dân?

Trả lời:

Quyền của công dân nộp thuế:

- Được hỗ trợ, hướng dẫn thực hiện việc nộp thuế; cung cấp thông tin, tài liệu để thực hiện nghĩa vụ, quyền lợi và thuế.

- Hưởng các ưu đãi về thuế, hoàn thuế theo quy định của pháp luật về thuế; được biét thời hạn giải quyết hoàn thuế, số tiền thuế không được hoàn và căn cứ pháp lí đối với số tiền không được hoàn.

Nghĩa vụ của công dân nộp thuế:

- Khai thuế chính xác, trung thực đầy đủ và nộp hồ sơ thuế đúng hạn; chịu trách nhiệm trước pháp luật về tính chính xác, trung thực, đầy đủ của hồ sơ thuế.

- Nộp tiền thuế, tiền chậm nộp, tiền phạt đầy đủ, đúng thời hạn, đúng địa điểm.

Câu 2: Hãy nêu ví dụ về một số quyền lợi và nghĩa vụ của người nộp thuế.

Trả lời:

- Được hướng dẫn thực hiện việc nộp thuế; cung cấp thông tin, tài liệu để thực hiện nghĩa vụ, quyền lợi về thuế.

- Yêu cầu cơ quan quản lý thuế giải thích về việc tính thuế, ấn định thuế; yêu cầu cơ quan, tổ chức giám định số lượng, chất lượng, chủng loại hàng hoá xuất khẩu, nhập khẩu.

- Được giữ bí mật thông tin theo quy định của pháp luật.

- Nộp tiền thuế đầy đủ, đúng thời hạn, đúng địa điểm.

- Chấp hành chế độ kế toán, thống kê và quản lý, sử dụng hoá đơn, chứng từ theo quy định của pháp luật.

Luyện tập

Câu 1: Em đồng tình/không đồng tình với ý kiến nào sau đây? Vì sao?

1. Chủ thể chịu thuế là những cá nhân, tổ chức phải trực tiếp nộp thuế cho nhả nước.
2. Thuế thu nhập cá nhân là công cụ điều tiết thị trường, hướng dẫn tiêu dùng tich cực.
3. Những doanh nghiệp kinh doanh thua lỗ sẽ không phải nộp thuế thu nhập doanh nghiệp.
4. Người tiêu dùng phải nộp thuế giá trị gia tăng cho nhả nước.
5. Thuế tiêu thụ đặc biệt áp dụng đối với một số hảng hoá đặc biệt, xa xỉ nhằm điều chỉnh cung cầu hàng hoá đó trên thị trường.

Trả lời:

1. Chủ thể chịu thuế là những cá nhân, tổ chức phải trực tiếp nộp thuế cho nhả nước.

=> Đồng tình: vì đó là quyền và nghĩa vụ của các cá nhân tổ chức chịu thuế.

1. Thuế thu nhập cá nhân là công cụ điều tiết thị trường, hướng dẫn tiêu dùng tich cực.

=> Đồng tình: vì Theo quy định của Luật (thuế TNCN) hiện hành, cá nhân được trừ các khoản bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp, trừ đi mức giảm trừ gia cảnh, các khoản đóng góp từ thiện, nhân đạo, các khoản phụ cấp, trợ cấp được trừ (nếu có)… số còn lại mới là thu nhập làm căn cứ tính thuế TNCN.

1. Những doanh nghiệp kinh doanh thua lỗ sẽ không phải nộp thuế thu nhập doanh nghiệp.

=> Đồng tình: Căn cứ công thức tính thuế trên, lợi nhuận doanh nghiệp lỗ hay lãi theo số liệu kế toán chưa phản ánh được doanh nghiệp có phải nộp thuế thu nhập doanh nghiệp hay không. Doanh nghiệp phải căn cứ vào thu nhập tính thuế để xác định.

1. Người tiêu dùng phải nộp thuế giá trị gia tăng cho nhả nước.

=> Đồng tình

• Vì: Theo Điều 2 Luật Thuế giá trị gia tăng, thuế giá trị gia tăng (VAT) là thuế tính trên giá trị tăng thêm của hàng hóa, dịch vụ phát sinh trong quá trình từ sản xuất, lưu thông đến tiêu dùng.
• VAT là một loại thuế gián thu, tiền thuế được cấu thành trong giá cả hàng hóa và dịch vụ, người tiêu dùng là người cuối cùng chịu thuế, người nộp thuế chỉ là người thay thế người tiêu dùng thực hiện nghĩa vụ nộp thuế cho nhà nước. Thuế giá trị gia tăng có phạm vi tác động rộng, đánh vào hầu như tất cả hàng hóa dịch vụ trên thị trường.
• Theo quy định tại khoản 1 Điều 15 Nghị định số 51/2010/NĐ-CP ngày 14/5/2010 về hóa đơn bán hàng hóa, cung ứng dịch vụ thì “khi bán hàng hóa, dịch vụ người bán phải lập hóa đơn”.
• Theo khoản 1 Điều 16 Nghị định này, chỉ không phải lập hóa đơn khi bán hàng hóa, dịch vụ có tổng giá thanh toán dưới 200.000 đồng mỗi lần, trừ trường hợp người mua yêu cầu nhận hóa đơn.

1. Thuế tiêu thụ đặc biệt áp dụng đối với một số hảng hoá đặc biệt, xa xỉ nhằm điều chỉnh cung cầu hàng hoá đó trên thị trường.

=> Đồng tình: Nhà nước điều tiết thu nhập của người tiêu dùng vào ngân sách một cách công bằng hợp lý: ai tiêu dùng nhiều các hàng hóa, dịch vụ chịu thuế tiêu thụ đặc biệt thì nộp thuế nhiều hơn người tiêu dùng ít hoặc không phải nộp thuế nếu không tiêu dùng các hàng hóa, dịch vụ đó. Hàng hóa bạn đưa ra này tuy là hàng hóa hiện đại cũng đánh dấu sự phát triển của kinh tế đất nước nhưng hàng hóa đó có nhiều thành tố cấu tạo nên sản phẩm thuộc đối tượng độc hại, rất khó phân hủy sau khi sử dụng như vậy sản phẩm có chứa những chất có hại đó sẽ phải chịu phí cao.

Câu 2: Em hãy gọi tên loại thuế mà các chủ thể phải đóng và vai trò của thuế đó trong những trường hợp sau:

1. Anh X được trao Giải thưởng Sao Đỏ vi là doanh nhân trẻ tiêu biểu trong năm, có nhiều

b.Một người có tổng thu nhập mỗi tháng là 20 triệu đồng, trừ các khoản miễn thuế và giảm trừ gia cảnh, phải nộp thuế 150 000 đồng/tháng.

1. Nhiều quốc gia áp dụng biện pháp đánh thuế suất rất cao đối với một số hàng hoá, dịch vụ mang tinh chất xa xỉ, không thực sự cần thiết như bia, rượu, thuốc lá, xỉ gà...: các dịch vụ như kinh doanh xỏ số, casino, vũ trường...
2. Công ty kinh doanh thuốc bảo vệ thực vật X phải nộp thuế cao khi nhập khẩu thuốc trừ cỏ.

Trả lời:

1. Anh X được trao Giải thưởng Sao Đỏ vì là doanh nhân trẻ tiêu biểu trong năm, có nhiều

=> Anh đã đóng thuế thu nhập cá nhân: vai trò làm tăng ngân sách nhà nước, điều tiết tiêu thụ giảm khoảng cách giàu nghèo, tăng trưởng nên kinh tế đất nước, đảm bảo nguồn thu nhập cá nhân là hợp lý.

b.Một người có tổng thu nhập mỗi tháng là 20 triệu đồng, trừ các khoản miễn thuế và giảm trừ gia cảnh, phải nộp thuế 150 000 đồng/tháng.

=> Thuế thu nhập cá nhân: vai trò làm tăng ngân sách nhà nước, điều tiết tiêu thụ giảm khoảng cách giàu nghèo, tăng trưởng nên kinh tế đất nước, đảm bảo nguồn thu nhập cá nhân là hợp lý.

1. Nhiều quốc gia áp dụng biện pháp đánh thuế suất rất cao đối với một số hàng hoá, dịch vụ mang tinh chất xa xỉ, không thực sự cần thiết như bia, rượu, thuốc lá, xỉ gà...: các dịch vụ như kinh doanh xỏ số, casino, vũ trường...

=> Thuế tiêu thụ đặc biệt: vai trò ai tiêu dùng nhiều các hàng hóa, dịch vụ chịu thuế tiêu thụ đặc biệt thì nộp thuế nhiều hơn người tiêu dùng ít hoặc không phải nộp thuế nếu không tiêu dùng các hàng hóa, dịch vụ đó. Hàng hóa bạn đưa ra này tuy là hàng hóa hiện đại cũng đánh dấu sự phát triển của kinh tế đất nước nhưng hàng hóa đó có nhiều thành tố cấu tạo nên sản phẩm thuộc đối tượng độc hại, rất khó phân hủy sau khi sử dụng như vậy sản phẩm có chứa những chất có hại đó sẽ phải chịu phí cao.

1. Công ty kinh doanh thuốc bảo vệ thực vật X phải nộp thuế cao khi nhập khẩu thuốc trừ cỏ.

=> Thuế bảo vệ môi trường: vì Áp dụng chế độ ưu đãi thuế đối với những doanh nghiệp có hoạt động bảo vệ môi trường: Tập trung các biện pháp ưu đãi đối với thuế trực thu trong việc khuyến khích giảm thiểu ô nhiễm môi trường và bảo vệ môi trường.

Câu 3: Em có nhận xét gì về các việc làm sau?

1. Giám đốc N yêu cầu kế toán trưởng thay đổi số liệu thu chỉ của doanh nghiệp để giảm thuế.
2. Để giảm thuế thu nhập cá nhân, anh X đã nhờ người khác đứng tên một số khoản thu nhập.
3. Công ty A đã chia nhỏ các khoản tiên chi trả thu nhập và giải thích rằng, đó là một việc làm có lợi cho người lao động vi giúp họ giảm tiền thuế thu nhập cá nhân.
4. Nhà nước hỗ trợ miễn, giảm thuế nhằm tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp. người dân chịu tác động của dịch COVID - 19.

Trả lời:

a.Giám đốc N yêu cầu kế toán trưởng thay đổi số liệu thu chỉ của doanh nghiệp để giảm thuế.

=> Việc làm trên là sai quy định của pháp luật bởi vi không kê khai đúng số thuế có thể hoàn toàn chịu trách nhiệm trước pháp luật

1. Để giảm thuế thu nhập cá nhân, anh X đã nhờ người khác đứng tên một số khoản thu nhập.

=> Việc làm trên là sai trái vì nếu làm như vậy sẽ dẫn đến không có vai trò làm tăng ngân sách nhà nước, không điều tiết tiêu thụ giảm khoảng cách giàu nghèo, không giúp tăng trưởng nên kinh tế đất nước, không đảm bảo nguồn thu nhập cá nhân là hợp lý.

1. Công ty A đã chia nhỏ các khoản tiên chi trả thu nhập và giải thích rằng, đó là một việc làm có lợi cho người lao động vi giúp họ giảm tiền thuế thu nhập cá nhân.

=> Việc làm như vậy là không hợp lí

19. Nhà nước hỗ trợ miễn, giảm thuế nhằm tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp. người  dân chịu tác động của dịch COVID - 19.

=> Việc làm trên giúp cho người dân, doanh nghiệp bớt khó khăn hơn trong thời buổi dịch bệnh, tạo điều kiện sống ổn định trong thơi gian dịch bệnh. Giảm tệ nạn xã hội và ổn định kinh tế cho người dân.

Câu 4: Em hãy giải đáp thắc mắc giúp các bạn sau đây:

1. H: Người nộp thuế phải bỏ tiền ra nộp, sao lại nói rằng, nộp thuế là quyền lợi của công dân? Nếu là quyền lợi, sao nhiều người trốn thuế?
2. M:Ai làm nhiều hưởng nhiều, làm ít hưởng it. Người có thu nhập cao hơn là do họ làm nhiều hơn. Vậy vi sao họ phải nộp thuế thu nhập cá nhân?
3. N: Cá ở biển, không có ai phải nuôi, sao chủ tàu cá phải nộp thuế?
4. Q: Ca sĩ thu nhập tử năng khiếu của bản thân, hưởng lợi gi từ ngân sách nhà nước mà phải nộp thuế?

Trả lời:

1. H: Người nộp thuế phải bỏ tiền ra nộp, sao lại nói rằng, nộp thuế là quyền lợi của công dân? Nếu là quyền lợi, sao nhiều người trốn thuế?

=> Vì những khoảng tiền giúp phát triển đất nước, giúp cho đất nước giàu mạnh, sẽ tạo điều kiện làm việc tốt cho người dân, ngoài ra khi thất nghiệp bạn cũng sẽ nhận được sự hỗ trợ đến từ nhà nước.

1. M:Ai làm nhiều hưởng nhiều, làm ít hưởng it. Người có thu nhập cao hơn là do họ làm nhiều hơn. Vậy vi sao họ phải nộp thuế thu nhập cá nhân?

=> Vì nó sẽ giúp cho giảm bớt khoảng cách giàu nghèo, làm tăng trưởng đất nước, và chứng minh nguồn thu nhập của mình là hợp pháp

1. N: Cá ở biển, không có ai phải nuôi, sao chủ tàu cá phải nộp thuế?

=> Vì đang đánh bắt trên biển thuộc chủ quyền của quốc gia, nhà nước có trách nhiệm bảo vệ an toàn, an ninh biển khi có cứ biến cố nào.

1. Q: Ca sĩ thu nhập từ năng khiếu của bản thân, hưởng lợi gi từ ngân sách nhà nước mà phải nộp thuế?

=> Các ca sĩ thu nhập từ năng khiếu của bản thân nhưng vẫn phải đóng tiền thuế thu nhập cá nhâ vì đó nhiệm vụ cuat mỗi công dân

Vận dụng

Câu 1: Hãy viết một bài tuyên truyền về nghĩa vụ nộp thuế của công dân.

Trả lời:

- Tuyên truyền cho người nộp thuế biết họ có quyền: Được hướng dẫn thực hiện việc nộp thuế; cung cấp thông tin, tài liệu để thực hiện nghĩa vụ, quyền lợi về thuế; được yêu cầu cơ quan quản lý thuế giải thích về việc tính thuế, ấn định thuế; yêu cầu cơ quan, tổ chức giám định số lượng, chất lượng, chủng loại hàng hoá xuất khẩu, nhập khẩu; Được giữ bí mật thông tin theo quy định của pháp luật; Được hưởng các ưu đãi về thuế, hoàn thuế theo quy định của pháp luật về thuế; Được ký hợp đồng với tổ chức kinh doanh dịch vụ làm thủ tục về thuế; Được nhận văn bản kết luận kiểm tra thuế, thanh tra thuế của cơ quan quản lý thuế; yêu cầu giải thích nội dung kết luận kiểm tra thuế, thanh tra thuế; bảo lưu ý kiến trong biên bản kiểm tra thuế, thanh tra thuế; Được bồi thường thiệt hại do cơ quan quản lý thuế, công chức quản lý thuế gây ra theo quy định của pháp luật; Được yêu cầu cơ quan quản lý thuế xác nhận việc thực hiện nghĩa vụ nộp thuế của mình; Được khiếu nại, khởi kiện quyết định hành chính, hành vi hành chính liên quan đến quyền và lợi ích hợp pháp của mình; Được tố cáo các hành vi vi phạm pháp luật của công chức quản lý thuế và tổ chức, cá nhân khác.

– Tuyên truyền cho người nộp thuế biết họ phải thực hiện các nghĩa vụ đối với Nhà nước, gồm: Đăng ký thuế, sử dụng mã số thuế theo quy định của pháp luật; Khai thuế chính xác, trung thực, đầy đủ và nộp hồ sơ thuế đúng thời hạn; chịu trách nhiệm trước pháp luật về tính chính xác, trung thực, đầy đủ của hồ sơ thuế; Nộp tiền thuế đầy đủ, đúng thời hạn, đúng địa điểm; Chấp hành chế độ kế toán, thống kê và quản lý, sử dụng hoá đơn, chứng từ theo quy định của pháp luật; Ghi chép chính xác, trung thực, đầy đủ những hoạt động phát sinh nghĩa vụ thuế, khấu trừ thuế và giao dịch phải kê khai thông tin về thuế; Lập và giao hoá đơn, chứng từ cho người mua theo đúng số lượng, chủng loại, giá trị thực thanh toán khi bán hàng hoá, cung cấp dịch vụ theo quy định của pháp luật; Cung cấp chính xác, đầy đủ, kịp thời thông tin, tài liệu liên quan đến việc xác định nghĩa vụ thuế, số hiệu và nội dung giao dịch của tài khoản mở tại ngân hàng thương mại, tổ chức tín dụng khác; giải thích việc tính thuế, khai thuế, nộp thuế theo yêu cầu của cơ quan quản lý thuế; Chấp hành quyết định, thông báo, yêu cầu của cơ quan quản lý thuế, công chức quản lý thuế theo quy định của pháp luật; Chịu trách nhiệm thực hiện nghĩa vụ thuế theo quy định của pháp luật trong trường hợp người đại diện theo pháp luật hoặc đại diện theo ủy quyền thay mặt người nộp thuế thực hiện thủ tục về thuế sai quy định

Câu 2: Em hãy tim hiểu và tự đánh giá việc thực hiện nghĩa vụ nộp thuế của những người thân trong gia đình em.

Trả lời:

Học sinh tìm hiểu nghĩa vụ đóng thuế của mỗi người trong gia đình của mình đang sống và chia sẻ với bạn bè