CHỦ ĐỀ 5: QUÊ HƯƠNG TƯƠI ĐẸP

BÀI 2: TRÁI TIM XANH

KHỞI ĐỘNG

Giới thiệu với bạn về cảnh đẹp một hồ nước (hoặc con sông, con suối, bãi biển,...) mà em biết.

Trả lời:

Róc rách! róc rách nước từ trên thượng nguồn đổ về nghe thật vui tai. Đó là tiếng dòng suối chảy thân quen ở quê em. Không biết con suối bắt nguồn từ đâu, chỉ biết nó gắn bó với làng em từ lâu lắm. Nhìn từ xa, con suối chảy thành dòng như một dải lụa trắng xóa từ trên vùng núi cao tưởng chừng như thác. Dòng suối rộng độ hai mươi mét, nước trong suốt vắt, mát lạnh, chảy giữa những khe đá lô nhô và dưới vòm cây cổ thụ tỏa bóng mát rượi. Thỉnh thoảng có những hòn đá to màu xám đen nằm chắn ngang dòng nước chảy. Vì vậy, nước phải chảy len lỏi trong từng kẽ đá. Nhưng cũng chính nhờ những tảng đá đó đã tạo nên những âm thanh thật trong trẻo vang vọng bên bờ suối. Hai bên bờ suối là rừng già có nhiều cây to cao, vòm lá dày như những chiếc ô che mát rợp. Thỉnh thoảng có những tiếng chim hót ríu rít trên vòm cây xen kẽ cả tiếng lá cây sột soạt tưởng như thú rừng ra suối uống nước.

KHÁM PHÁ VÀ LUYỆN TẬP

1) Đọc và trả lời câu hỏi:

Câu 1: Hồ Ba Bể nằm ở đâu?

Câu 2: Tìm những câu văn cho biết hồ Ba Bể rất lớn.

Câu 3: Nước hồ Ba Bể có gì đặc biệt?

Câu 4: Người dân Bắc Kạn gọi hồ Ba Bể là gì? Vì sao?

Câu 5: Em biết thêm những gì về tên gọi của hồ Ba Bể?

Trả lời:

Câu 1: Hồ Ba Bể: thuộc xã Nam Mẫu, huyện Ba Bể, tỉnh Bắc Kạn, cách Hà Nội 230km về Bắc

Câu 2: Những câu văn cho biết hồ Ba Bể rất lớn: Hồ có độ sâu khoảng 20 mét, nơi sâu nhất tới 35 mét. Hồ được bao quanh bởi những dãy núi đó hùng vĩ và bạt ngàn những cánh rừng nhiệt đới.

Câu 3: Nước hồ Ba Bể có đặc biệt: Đặc biệt, hồ Ba Bể không bao giờ cạn nước. Nước hồ bốn mùa trong lành, mát mẻ, nhưng mỗi mùa mang những sắc độ riêng. 

Câu 4: Người dân Bắc Kạn gọi hồ Ba Bể: Người dân Bắc Kạn tự hào gọi hồ Ba Bể là “trái tim xanh" của Vườn Quốc gia Ba Bể. Vì nước ở đây không bao giờ cạn,  mỗi mùa mang những sắc độ riêng. 

Câu 5: Tên gọi hồ Ba Bể ra đời phải kể đến một hệ thống thông nhau gồm sông Pé Lầm, Pé Lù và Pé Lèng. Theo đó, người dân địa phương ở đây còn gọi hồ Ba Bể là "Slam Pé" mang ý nghĩa ba hồ tụ lại. Về cảnh quan, mặt hồ phẳng lặng như tấm gương soi, trong xanh một màu ngọc bích quen thuộc in bóng núi đá, mây trời.

2) Đóng vai hướng dẫn viên, giới thiệu về hồ Ba Bể.

Trả lời:

Chào mừng du khách đến với nơi được mệnh danh là viên ngọc bích của núi rừng Tây Bắc. Hồ Ba Bể là hồ nước ngọt lớn nhất Việt Nam và được UNESCO công nhận là một trong hai mươi hồ nước ngọt đẹp nhất thế giới cần được bảo vệ và phát triển. Hồ Ba Bể nằm trong Vườn Quốc gia Ba Bể thuộc xã Nam Mẫu, huyện Ba Bể, tỉnh Bắc Kạn. Hồ có độ sâu khoảng 20m và chỗ sâu nhất là 35m. Hồ được hình thành cách đây hơn 2000 năm và nằm trên lưng chừng vùng núi đá vôi. Hồ được bao bọc bởi những dãy núi đá vôi có nhiều hang động và những suối ngầm. Như du khách có thể thấy, nước hồ bốn mùa trong lành, mát mẻ nhưng mỗi mùa lại có một đặc trưng riêng. Vẻ đẹp của hồ Ba Bể đã tạo nên một bức tranh thủy mặc lung linh, huyền ảo.

1) Quan sát tranh. Đọc lời các nhân vật trong tranh và trả lời câu hỏi.

1. An nói gì khi bà bắt máy? 
2. Bà đáp lời An thế nào?
3. Trước khi tắt điện thoại, An nói gì?
4. Bà trả lời An ra sao?

Trả lời:

1. An nói khi bà bắt máy: "Cháu chào bà ạ"
2. Bà đáp lời An: "An đấy hả cháu"
3. Trước khi tắt điện thoại, An nói "Cháu nhớ rồi ạ, cháu chào bà"
4. Bà trả lời An "Cố gắng chăm học cháu nhé!"

2) Cùng bạn đóng vai để gọi và trả lời điện thoại một trong các tình huống sau:

1. Thông báo với ông bà hoặc người thân ở quê về một tin vui của gia đình em.
2. Hỏi thăm bố mẹ hoặc người thân trong thời gian đi công tác xa.

Trả lời:

1. Ông: Alo

Hoa: Cháu chào ông ạ!

Ông: Hoa à cháu, có chuyện gì không cháu?

Hoa: Dạ, cháu gọi để báo tin bố cháu đã đi chống dịch ở TP HCM về rồi ạ! Cháu vui quá! Ông có khỏe không?

Ông: Ồ vậy tốt quá! Ông khỏe. Gia đình cháu khỏe chứ?

Hoa: Vâng ạ, gia đình cháu vẫn khỏe. Ông bà giữ gìn sức khỏe ạ.

Ông: Ông cảm ơn cháu, ông cũng gửi lời chúc sức khỏe đến cả nhà nhé!

Hoa: Vâng ạ, cháu chào ông!

Ông: Cố gắng chăm học, cháu nhé!

1) Đọc đoạn văn sau và trả lời câu hỏi:

1. Bạn nhỏ viết về tình cảm của mình với nơi nào?
2. Nơi đó có những gì khiến bạn nhỏ yêu thích?
3. Những câu văn nào thể hiện tình cảm, cảm xúc của bạn nhỏ với nơi đó?

Trả lời:

1. Bạn nhỏ viết về tình cảm của mình với quê nội
2. Nơi đó có nhiều dừa khiến bạn nhỏ yêu thích
3. Những câu văn thể hiện tình cảm, cảm xúc của bạn nhỏ với nơi đó:

• Những ngày ở quê nội thật tuyệt
• Cả 3 anh em tôi đều rất thích về thăm nội, thăm vườn dừa xanh mướt của bà tết những món đồ chơi xinh xinh từ lá dừa. Nhờ có vườn dừa quê nội, mùa hè của anh em tôi luôn đầy ắp những kỉ niệm êm đềm.

2) Tìm ý cho đoạn văn nêu tình cảm, cảm xúc trước một cảnh đẹp ở quê hương hoặc nơi em ở dựa vào gợi ý:

Trả lời:

Quê em ở Nha Trang. Nhà em cách biển không xa. Những đêm trăng đẹp, em thường được bố mẹ cho ra ngắm biển. Biển quê em đẹp tuyệt vời trong những đêm trăng sáng. Mặt biển như một tấm thảm dát vàng khổng lồ. Xa xa, ánh đèn trên những chiếc thuyền câu lúc ẩn lúc hiện như những ánh sao trong đêm. Trên bãi biển, những du khách đang thả bước một cách thanh bình. Họ như muốn tận hương vẻ đẹp kì diệu của đêm trăng. Một vài bạn nhỏ đang chơi đùa dưới ánh trăng với những trò như cút bắt, trốn tìm. Chơi hết buổi tối mà em cũng chưa muốn về vì luyến tiếc vẻ đẹp của nó.

VẬN DỤNG

Thi đọc thơ về quê hương

Trả lời:

Bài học đầu cho con

Đỗ Trung Quân

Quê hương là gì hả mẹ
Mà cô giáo dạy hãy yêu?
Quê hương là gì hả mẹ
Ai đi xa cũng nhớ nhiều?

Quê hương là chùm khế ngọt
Cho con trèo hái mỗi ngày
Quê hương là đường đi học
Con về rợp bướm vàng bay

Quê hương là con diều biếc
Tuổi thơ con thả trên đồng
Quê hương là con đò nhỏ
Êm đềm khua nước ven sông

Quê hương là cầu tre nhỏ
Mẹ về nón lá nghiêng che
Là hương hoa đồng cỏ nội
Bay trong giấc ngủ đêm hè

Quê hương là đêm trăng tỏ
Hoa cau rụng trắng ngoài thềm
Tiếng ếch râm ran bờ ruộng
Con nằm nghe giữa mưa đêm

Quê hương là bàn tay mẹ
Dịu dàng hái lá mồng tơi
Bát canh ngọt ngào tỏa khói
Sau chiều tan học mưa rơi

Quê hương là vàng hoa bí
Là hồng tím giậu mồng tơi
Là đỏ đôi bờ dâm bụt
Màu hoa sen trắng tinh khôi

Quê hương mỗi người đều có
Vừa khi mở mắt chào đời
Quê hương là dòng sữa mẹ
Thơm thơm giọt xuống bên nôi

Quê hương mỗi người chỉ một
Như là chỉ một mẹ thôi
Quê hương nếu ai không nhớ
Sẽ không lớn nổi thành người.