Giáo án điện tử chuyên đề Công nghệ chăn nuôi 11 cánh diều Bài 1: Vai trò, thành tựu và triển vọng của công nghệ sinh học trong chăn nuôi

MỜI CÁC EM TRỞ LẠI VỚI

TIẾT HỌC MỚI!

KHỞI ĐỘNG

Hãy quan sát Hình 1.1 và cho biết hình ảnh nào thể hiện thành tựu của công nghệ sinh học trong chăn nuôi.

Hình 1.1. Một số sản phẩm và công nghệ ứng dụng trong chăn nuôi

Hình 1.1. Một số sản phẩm và công nghệ ứng dụng trong chăn nuôi

Hình ảnh thể hiện thành tựu của công nghệ sinh học trong chăn nuôi là các hình a, b, d.

BÀI 1

VAI TRÒ, THÀNH TỰU VÀ TRIỂN VỌNG CỦA CÔNG NGHỆ SINH HỌC TRONG CHĂN NUÔI

NỘI DUNG BÀI HỌC

1

Khái niệm về công nghệ sinh học trong chăn nuôi

2

Vai trò của công nghệ sinh học trong chăn nuôi

3

Một số thành tựu của công nghệ sinh học trong chăn nuôi

4

Triển vọng của công nghệ sinh học trong chăn nuôi

1

KHÁI NIỆM VỀ CÔNG NGHỆ SINH HỌC TRONG CHĂN NUÔI

Đọc nội dung mục I SGK trang 6 và trả lời câu hỏi:

Công nghệ sinh học trong chăn nuôi là gì?

Hãy nêu ví dụ về một số ứng dụng của công nghệ sinh học trong chăn nuôi.

KHÁI NIỆM CÔNG NGHỆ SINH HỌC TRONG CHĂN NUÔI

Ứng dụng các công nghệ với các kĩ thuật hiện đại để tạo ra các giống vật nuôi, thức ăn chăn nuôi,... nhằm nâng cao năng suất, chất lượng và mức độ an toàn của sản phẩm chăn nuôi.

Một số ứng dụng công nghệ sinh học trong chăn nuôi:

01

04

02

03

Công nghệ tế bào

Công nghệ vi sinh

Công nghệ di truyền

Công nghệ enzyme

2

VAI TRÒ CỦA CÔNG NGHỆ SINH HỌC TRONG CHĂN NUÔI

HOẠT ĐỘNG CẶP ĐÔI

Đọc nội dung mục II SGK trang 6 – 8 và trả lời câu hỏi:

Hãy nêu các vai trò của công nghệ sinh học trong chăn nuôi.

Vì sao nói ứng dụng công nghệ sinh học trong chăn nuôi góp phần phát triển nền công nghiệp bền vững?

Các vai trò

• Vai trò trong chọn giống vật nuôi.
• Vai trò trong chẩn đoán, phòng và trị bệnh vật nuôi.
• Vai trò trong nâng cao hiệu quả sử dụng thức ăn chăn nuôi.
• Vai trò trong xử lí chất thải chăn nuôi và bảo vệ môi trường.
• Vai trò trong chế biến sản phẩm chăn nuôi.

Ứng dụng công nghệ sinh học trong chăn nuôi góp phần phát triển nền nông nghiệp bền vững

Các công nghệ xử lí hiện đại được áp dụng, chất thải chăn nuôi được xử lí hiệu quả.

Tái tạo năng lượng và chất dinh dưỡng trong chăn nuôi.

Hình 1.3. Nuôi gà trên đệm lót sinh học

Hình 1.4. Mô hình nông nghiệp tuần hoàn ứng dụng công nghệ biogas

3

MỘT SỐ THÀNH TỰU CỦA CÔNG NGHỆ SINH HỌC TRONG CHĂN NUÔI

3.1. Thành tựu trong chọn lọc, tạo giống vật nuôi

Thảo luận theo nhóm, đọc nội dung mục III.1 SGK trang 8, 9 và trả lời câu hỏi: Ứng dụng công nghệ gene tạo vật nuôi chuyển gene nhằm mục đích gì?

Nhằm tạo ra một số giống vật nuôi mang những đặc tính mới

Tạo ra một số sản phẩm mới như dược phẩm, tế bào, mô và cơ quan sống phục vụ ngành Y tế.

Quan sát Bảng 1.1 SGK trang 9 và cho biết:

Tên một số loài vật nuôi được chuyển gene.

Trả lời:

Loài vật nuôi được chuyển gene:

Lợn

Cừu

Dê

Gà

Trâu

Bò

Một số tính trạng của vật nuôi biến đổi gene. Những tính trạng này mang lại lợi ích gì cho con người?

Trả lời:

Tính trạng của vật nuôi đột biến gene:

• Tăng trưởng nhanh.
• Kháng virus, kháng bệnh.
• Tăng sản lượng.
• Sản xuất thuốc chữa bệnh cho con người.

3.2. Thành tựu trong nhân giống vật nuôi

và bảo tồn động vật quý hiếm

Đọc nội dung mục III.2 SGK trang 10 và trả lời câu hỏi:

Nhân bản vô tính là gì?

Là quá trình tạo ra các tế bào hoặc những cá thể giống hệt nhau về mặt di truyền từ một hoặc một số tế bào ban đầu một cách tự nhiên hoặc nhân tạo.

Nhân bản vô tính động vật nhằm mục đích gì?

Tạo ra đời con mang đặc điểm giống hệt cơ thể mẹ, giúp bảo tồn và duy trì cá thể loài.

Cấy truyền phôi nhằm mục đích gì?

Nhân nhanh đàn vật nuôi từ con cái cho năng suất cao và chất lượng tốt.

3.3. Thành tựu trong chẩn đoán, phòng và trị bệnh cho vật nuôi

Đọc nội dung mục III.3 SGK trang 11 và trả lời câu hỏi: Liệt kê những thành tựu trong chẩn đoán, phòng và trị bệnh cho vật nuôi.

Kĩ thuật PCR.

Sản xuất vaccine, probiotics, vách tế bào lợi khuẩn,...

Sản xuất kháng sinh.

3.4. Thành tựu trong sản xuất, chế biến thức ăn và chế phẩm sinh học phục vụ chăn nuôi

HOẠT ĐỘNG CẶP ĐÔI

Đọc nội dung mục III.4 SGK trang 11 và trả lời câu hỏi: Liệt kê những thành tựu trong sản xuất, chế biến thức ăn và chế phẩm sinh học phục vụ chăn nuôi.

Thức ăn lên men, thức ăn ủ chua,...

Sản phẩm bổ sung: enzyme, amino acid, vitamin, sinh phẩm kích thích sinh trưởng,...

Ủ thức ăn, đệm lót chuồng nuôi,...

Hình 1.7. Một số chế phẩm sinh học dùng trong chăn nuôi

4

TRIỂN VỌNG CỦA CÔNG NGHỆ SINH HỌC TRONG CHĂN NUÔI

HOẠT ĐỘNG CẶP ĐÔI

Nghiên cứu nội dung mục IV SGK trang 11, 12 và trả lời câu hỏi:

Trong tương lai, công nghệ sinh học trong chăn nuôi sẽ được phát triển và ứng dụng theo hướng nào?

HƯỚNG CÔNG NGHỆ THÚC ĐẨY NGÀNH CHĂN NUÔI CỦA VIỆT NAM THEO HƯỚNG:

Nhân nhanh giống vật nuôi năng suất cao, phẩm chất tốt, bảo tồn và phục tráng một số giống vật nuôi quý hiếm.

Tạo ra các động vật biến đổi gene cho năng suất và chất lượng vượt trội, mang một số đặc tính mới, có thể dùng sản xuất nội tạng ghép cho người, dược liệu và một số sản phẩm hữu ích khác.

Chẩn đoán bệnh vật nuôi, chế tạo vaccine và thuốc kháng sinh giúp nâng cao năng lực kiểm soát dịch bệnh trong chăn nuôi.

Sản xuất và chế biến thức ăn, sản phẩm bổ sung nhằm tăng năng suất và chất lượng sản phẩm chăn nuôi; hỗ trợ phòng, trị bệnh cho vật nuôi, góp phần bảo vệ môi trường.

Thúc đẩy chăn nuôi theo quy mô lớn, chăn nuôi theo tiêu chuẩn VietGAP,...

LUYỆN TẬP

Nhiệm vụ 1: Trả lời câu hỏi mục Vai trò công nghệ sinh học trong chăn nuôi

• Những công nghệ sinh học nào được ứng dụng để chế biến, sản xuất vaccine và thuốc kháng sinh, sản xuất thức ăn chăn nuôi?
• Hãy phân tích tác dụng của chế phẩm sinh học trong Hình 1.2.

HƯỚNG DẪN TRẢ LỜI

• Những công nghệ sinh học được ứng dụng để chế biến, sản xuất vaccine và thuốc kháng sinh, sản xuất thức ăn chăn nuôi là công nghệ vi sinh, công nghệ enzyme, công nghệ protein,...
• Chế phẩm sinh học giúp:
• Cân bằng hệ vi sinh vật đường ruột.
• Bổ sung enzyme tiêu hóa.
• Bổ sung dinh dưỡng.
• Kích thích tiêu hóa và hấp thu hiệu quả.
• Tăng cường miễn dịch.
• Cân bằng hệ vi sinh vật đường ruột.

Nhiệm vụ 2: Trả lời câu hỏi mục Một số thành tựu của công nghệ sinh học trong chăn nuôi

• Hãy mô tả quá trình tạo cừu biến đổi gene sản sinh protein người trong sữa.
• Hãy mô tả quy trình nhân bản vô tính cừu Dolly.
• Thức ăn, sản phẩm bổ sung chăn nuôi được sản xuất, chế biến bằng công nghệ vi sinh có những tác dụng gì?

Quá trình tạo cừu biến đổi gene sản sinh protein người trong sữa:

• Tạo vector chứa gene người rồi chuyển vào tế bào soma của cừu
• Nuôi cấy tế bào soma của cừu trong môi trường nhân tạo
• Chọn lọc và nhân dòng tế bào chuyển gene (chứa DNA tái tổ hợp)
• Lấy nhân tế bào chuyển gene cho vào tế bào trứng đã bị loại nhân
• Chuyển vào phôi rồi đưa vào tử cung của cừu mẹ
• Cừu chuyển gene có sữa chứa protein người.

HƯỚNG DẪN TRẢ LỜI

Quy trình nhân bản vô tính cừu Dolly:

• Lấy nhân tế bào tuyến vú của cừu mặt trắng và tế bào trứng đã loại bỏ nhân của cừu mặt đen
• Dung hợp bằng xung điện cao cấp để tạo phôi
• Cấy phôi vào dạ con của cừu mặt đen mang thai hộ
• Cừu Dolly.

HƯỚNG DẪN TRẢ LỜI

Vai trò:

• Tăng nồng độ dinh dưỡng của khẩu phần ăn của vật nuôi.
• Nâng cao khả năng tiêu hoá hấp thu của con vật bằng cách sử dụng các enzyme bổ sung vào thức ăn.
• Tăng khả năng miễn dịch cho vật nuôi.
• Đảm bảo an toàn thực phẩm cho thức ăn của vật nuôi.

HƯỚNG DẪN TRẢ LỜI

--------------- Còn tiếp ---------------