Giáo án điện tử Công nghệ cơ khí 11 kết nối Bài 4: Vật liệu kim loại và hợp kim

THÂN MẾN CHÀO ĐÓN CẢ LỚP ĐẾN VỚI BÀI HỌC MỚI!

KHỞI ĐỘNG

Em hãy cho biết những sản phẩm dưới đây được làm bằng những vật liệu nào? Các vật liệu này có tên gọi chung là gì?

Thép hợp kim

Nhôm và hợp kim nhôm

Gang

Đồng và hợp kim đồng

BÀI 4: VẬT LIỆU KIM LOẠI VÀ HỢP KIM

NỘI DUNG BÀI HỌC

Phân loại vật liệu kim loại và hợp kim

Tính chất cơ bản của vật liệu kim loại và hợp kim

Một số vật liệu kim loại và hợp kim thông dụng

Một số phương pháp đơn giản để nhận biết các loại vật liệu kim loại và hợp kim

1. PHÂN LOẠI VẬT LIỆU KIM LOẠI VÀ HỢP KIM

Quan sát hình 4.1 và dựa vào hình 4.2, em hãy cho biết những sản phẩm trên Hình 4.1 thuộc nhóm nào trong hai nhóm vật liệu: sắt và hợp kim của sắt; kim loại và hợp kim màu.

Sắt và hợp kim của sắt

Kim loại và hợp kim màu

GHI NHỚ

VẬT LIỆU KIM LOẠI VÀ HỢP KIM

Sắt và hợp kim của sắt

• Gang
• Thép carbon
• Thép hợp kim

Kim loại và hợp kim màu

• Nhôm và hợp kim của nhôm
• Đồng và hợp kim của đồng
• Nickel và hợp kim của nickel
• ...

Sắt và hợp kim của sắt được sử dụng trong cơ khí nhiều hơn vì giá thành rẻ hơn.

Một số đồ dùng được làm từ kim loại màu

Vòng vàng

Nhẫn bạc

Lõi dây điện

Một số đồ dùng được làm từ hợp kim màu

Nồi, chảo bằng hợp kim nhôm

Hợp kim của đồng được sử dụng trong các thiết bị điện tử

1. TÍNH CHẤT CƠ BẢN CỦA VẬT LIỆU KIM LOẠI VÀ HỢP KIM

Chia lớp thành 4 nhóm và thực hiện nhiệm vụ:

Nhóm 1: Tìm hiểu tính chất cơ học của vật liệu kim loại và hợp kim.

Nhóm 2: Tìm hiểu tính chất vật lí của vật liệu kim loại và hợp kim.

Nhóm 3: Tìm hiểu tính chất hóa học của vật liệu kim loại và hợp kim.

Nhóm 4: Tìm hiểu tính công nghệ của vật liệu kim loại và hợp kim.

GHI NHỚ

Tính chất cơ bản của vật liệu kim loại và hợp kim

Tính chất cơ học

Tính chất vật lí

Tính chất hóa học

Tính công nghệ

Tính chất cơ học

Tính dẻo, đàn hồi, và có độ bền kéo, độ bền nén nhất định.

Tính cứng, màu sắc ánh kim, có thể dát mỏng và gia công thành nhiều hình thù đa dạng.

Tuỳ vào thành phần mà mỗi kim loại và hợp kim có các tính chất cơ học cao hơn hay thấp hơn khác nhau.

Tính chất vật lí

Thể hiện qua khối lượng riêng, nhiệt độ nóng chảy, tính giãn nở, tính dẫn nhiệt, tính dẫn điện và từ tính. Nhờ các ion kim loại và hợp kim có tính dẫn điện tốt.

Có từ tính và dẫn nhiệt tốt, có điểm nóng chảy cao.

Tính chất hóa học

Sắt và hợp kim của sắt hay bị oxi hóa, tính chịu ăn mòn kém trong các môi trường acid, muối,...

Hầu hết kim loại và hợp kim màu khó phản ứng hoá học, không dễ bị oxi hoá và không bị gỉ.

Tính công nghệ

Thép là vật liệu có tính rèn, cắt gọt, đột, dập, hàn, mài,... cao nhưng tính đúc không cao.

Gang không có khả năng rèn, dập vì giòn; tính đúc tốt.

Các kim loại màu và hợp kim của chúng có tính rèn, dập, cán ép, cắt gọt cao do độ dẻo lớn.

III. MỘT SỐ VẬT LIỆU KIM LOẠI VÀ HỢP KIM THÔNG DỤNG

Em hãy nêu các công dụng của kim loại và hợp kim trong sản xuất và đời sống.

Gang