Giáo án điện tử Địa lí 8 chân trời Bài 4: Đặc điểm chung của tài nguyên khoáng sản, sử dụng hợp lí tài nguyên khoáng sản

NHIỆT LIỆT CHÀO ĐÓN CẢ LỚP ĐẾN VỚI BÀI HỌC MỚI!

Trò chơi “GHÉP TÊN”

Em hãy ghép tên đúng với từng loại khoáng sản có trong hình ảnh sau:

Than đá

Bô-xít

Vàng

Dầu mỏ

BÀI 4: ĐẶC ĐIỂM CHUNG CỦA
TÀI NGUYÊN KHOÁNG SẢN, SỬ DỤNG HỢP LÍ TÀI NGUYÊN KHOÁNG SẢN

NỘI DUNG BÀI HỌC

               Đặc điểm chung của tài nguyên khoáng sản

               Sử dụng hợp lí tài nguyên khoáng sản

01 Đặc điểm chung của tài nguyên khoáng sản

Chia lớp thành 6 nhóm thảo luận theo kĩ thuật mảnh ghép:

Vòng 1: Nhóm chuyên gia

Hãy chứng minh:

• Nhóm 1, 2: Tài nguyên khoáng sản nước ta khá phong phú và đa dạng.
• Nhóm 3, 4: Phần lớn các mỏ khoáng sản có quy mô nhỏ và trung bình.
• Nhóm 5, 6: Khoáng sản phân bố tương đối rộng.

Vòng 2: Nhóm mảnh ghép

• Từ các nhóm chuyên gia, HS đổi vị trí, hình thành 6 nhóm mới là nhóm mảnh ghép.
• Các thành viên trong nhóm mới thảo luận, phản biện và thống nhất sản phẩm cuối cùng: Trình bày các đặc điểm chung của tài nguyên khoáng sản nước ta.

KẾT LUẬN

Đặc điểm chung của tài nguyên khoáng sản

• Khá phong phú và đa dạng
• Phần lớn các mỏ có quy mô trung bình và nhỏ
• Phân bố tương đối rộng

1. Tài nguyên khoáng sản nước ta khá phong phú và đa dạng

• Nước ta đã xác định được trên 5 000 mỏ và điểm quặng của hơn 60 loại khoáng sản khác nhau, với đủ các nhóm:

Khoáng sản năng lượng: Than đá, dầu mỏ, khí tự nhiên

Khoáng sản kim loại: Sắt, đồng, bô-xit, man-gan,...

Khoáng sản phi kim: A-pa-tit, đá vôi,...

Một số loại khoáng sản có trữ lượng lớn ở Việt Nam

Đất hiếm

Titan

Than đá

Dầu mỏ

Apatit

Đá vôi

1. b. Phần lớn các mỏ có quy mô trung bình và nhỏ

Mặc dù có nhiều khoáng sản nhưng phần lớn các mỏ khoáng sản ở nước ta có trữ lượng vừa và nhỏ.

• Về khoáng sản năng lượng, nước ta có trữ lượng khoảng hơn 3 tỉ tấn than đá, vài tỉ tấn dầu mỏ và hàng trăm tỉ m³ khí tự nhiên.
• Việt Nam có một số loại khoáng sản có trữ lượng lớn trên thế giới như bô-xit, đất hiếm, titan.

1. Khoáng sản phân bố tương đối rộng

Tài nguyên khoáng sản ở nước ta phân bố tương đối rộng khắp trong cả nước. Các khoáng sản có trữ lượng lớn phân bố tập trung ở một số khu vực như:

• Dầu mỏ và khí tự nhiên được tích tụ trong các bể trầm tích ở vùng thềm lục địa.
• Than đá tập trung ở vùng Đông Bắc.
• Than nâu có nhiều ở đồng bằng sông Hồng.
• Titan ở vùng Duyên hải miền Trung.
• Bô-xit phân bố chủ yếu ở Tây Nguyên.

Quảng Ninh là tỉnh khai thác than đá chính ở nước ta

Dầu mỏ và khí thiên nhiên ở nước ta tập trung chủ yếu ở thềm lục địa phía Nam.

02 Sử dụng hợp lí tài nguyên khoáng sản

Chia lớp thành 3 nhóm. Mỗi nhóm đóng vai một đối tượng có liên quan đến hoạt động khai thác khoáng sản:

Doanh nghiệp khai thác khoáng sản

Cơ quan quản lí nhà nước về khoáng sản

Người dân

Các nhóm thu thập các thông tin về hiện trạng khai thác khoáng sản dưới góc nhìn của các bên, đưa ra nguyên nhân khai thác khoáng sản và giải thích:

Tại sao cần phải sử dụng hợp lí tài nguyên khoáng sản?

1. Hiện trạng khai thác và sử dụng tài nguyên khoáng sản

Vai trò

Tài nguyên khoáng sản có vai trò quan trọng trong nền kinh tế – xã hội của đất nước.

• Là nguồn nguyên liệu chính cho nhiều ngành công nghiệp
• Góp phần đảm bảo an ninh năng lượng quốc gia
• Cung cấp nhiên liệu cho sản xuất, phục vụ sinh hoạt hằng ngày của người dân

Hiện trạng

• Nhiều loại khoáng sản của nước ta vẫn chưa được thăm dò, đánh giá đầy đủ tiềm năng và giá trị.
• Một số loại chưa được khai thác, sử dụng hợp lí và hiệu quả.
• Vẫn còn tình trạng khai thác quá mức.

1. Biện pháp sử dụng hợp lí tài nguyên khoáng sản

Thực hiện nghiêm Luật Khoáng sản Việt Nam.

Áp dụng các biện pháp quản lí chặt chẽ việc thăm dò khai thác và sử dụng khoáng sản, tăng cường trách nhiệm của các tổ chức và cá nhân nhằm sử dụng tiết kiệm, hiệu quả tài nguyên khoáng sản.

Áp dụng các biện pháp về công nghệ như: sử dụng công nghệ tiên tiến trong khai thác và chế biến khoáng sản; tăng cường nghiên cứu, sử dụng các nguồn vật liệu thay thế, tài nguyên năng lượng tái tạo (năng lượng mặt trời, năng lượng gió,...)

Một số năng lượng tái tạo

• Năng lượng gió
• Năng lượng mặt trời
• Năng lượng thủy triều
• Năng lượng địa nhiệt

ĐÀO VÀNG

Câu hỏi 10$: Nước ta đã xác định được bao nhiêu mỏ và điểm quặng của các loại khoáng sản?

1. Hơn 500
2. Hơn 5 000
3. Hơn 20 000
4. Hơn 75 000

Câu hỏi 20$: Than đá nước ta tập trung ở

1. Vùng Đông Bắc
2. Vùng Đông Nam
3. Tỉnh Khánh Hòa
4. Dãy Trường Sơn

Câu hỏi 50$: Vùng Duyên hải miền Trung có trữ lượng lớn của loại khoáng sản nào?

1. Than nâu
2. Bô-xít
3. Titan
4. Khí tự nhiên

Câu hỏi 100$: Ý nào không đúng về  vai trò của việc khai thác hợp lí và sử dụng tiết kiệm, hiệu quả nguồn tài nguyên khoáng sản?

1. Khoáng sản là loại tài nguyên không thể phục hồi được.
2. Một số khoáng sản có nguy cơ cạn kiệt.
3. Khai thác sử dụng còn lãng phí.
4. Khoáng sản nước ta còn trữ lượng rất lớn.

Câu hỏi 150$: Nhận xét nào sau đây đúng và đầy đủ về tài nguyên khoáng sản của nước ta?

1. Việt Nam là một quốc gia giàu tài nguyên khoáng sản.
2. Việt Nam là một quốc gia nghèo tài nguyên khoáng sản, nhưng có có một số mỏ khoáng sản với trữ lượng lớn.
3. Việt Nam là quốc gia giàu tài nguyên khoáng sản nhưng chủ yếu là khoáng sản có trữ lượng vừa và nhỏ.
4. Tài nguyên khoáng sản nước ta phân bố rộng khắp trên cả nước.

LUYỆN TẬP

Bài 1. Hoàn thành sơ đồ thể hiện các đặc điểm chung về tài nguyên khoáng sản Việt Nam.

Đặc điểm chung

Số lượng

• Trên 5 000 mỏ khoáng sản khác nhau
• 60 loại khoáng sản

Quy mô: Trữ lượng vừa và nhỏ

Phân bố: Tương đối rộng khắp cả nước

Bài 2. Lấy ví dụ chứng minh việc khai thác khoáng sản có ảnh hưởng đến môi trường ở nước ta.

Ví dụ

Quá trình khai thác và chế biến quặng boxit làm phát thải ra bùn đỏ và khí thải nhà kính, không chỉ gây ô nhiễm môi trường mà còn gây hại cho cả hệ sinh thái.

• Bùn đỏ là một chất thải cực kỳ nguy hại có chứa phóng xạ mà không có cách xử lí nào ngoài việc chôn lấp.
• Trong khi đó, việc chôn lấp bùn đỏ ngay tại Tây Nguyên với vị trí thượng nguồn các con sông lớn sẽ tạo ra những núi “bom bẩn”, đặc biệt nguy hiểm nếu xảy ra thiên tai, lũ quét.

VẬN DỤNG

Hãy sưu tầm thông tin để viết báo cáo ngắn về một loại khoáng sản ở nước ta và chia sẻ với các bạn.

HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ

Ôn tập kiến thức đã học

Hoàn thành bài tập phần vận dụng và bài tập SBT

Đọc và tìm hiểu trước bài sau - Bài 5

CẢM ƠN SỰ CHÚ Ý LẮNG NGHE CỦA CÁC EM!