Giáo án điện tử Khoa học 4 cánh diều Bài 9: Sự lan truyền âm thanh

THÂN MẾN CHÀO ĐÓN CẢ LỚP ĐẾN VỚI BÀI HỌC MỚI!

KHỞI ĐỘNG

Lắng nghe đoạn nhạc guitar sau:

Vì sao khi gảy đàn ghi ta thì nghe được tiếng đàn?

BÀI 9: SỰ LAN TRUYỀN ÂM THANH (Tiết 1)

NỘI DUNG BÀI HỌC

Sự phát ra âm thanh

Âm thanh lan truyền qua chất khí, chất rắn và chất lỏng

01 SỰ PHÁT RA ÂM THANH

THÍ NGHIỆM

1. Tìm hiểu về sự rung động của mặt trống với việc phát ra âm thanh

Hoạt động nhóm 4HS

Chuẩn bị:

Trống, dùi trống

Vụn giấy

Tiến hành:

• Rắc ít vụn giấy lên mặt trống (hình 2). Dự đoán hiện tượng xảy ra với các vụn giấy khi gõ vào mặt trống.
• Gõ trống, nghe âm thanh do trắng phát ra và quan sát vụn giấy trên mặt trống.

So sánh kết quả quan sát được với dự đoán ban đầu của em. Giải thích vì sao có hiện tượng đó.

> Khi gõ trống, mặt trống sẽ rung lên làm di chuyển các vụn giấy.

Em có nhận xét gì về mối liên quan giữa sự phát ra âm thanh và rung động của mặt trống?

• Khi gõ, mặt trống
• Khi gõ mạnh thì mặt trống rung mạnh hơn và tiếng trống to hơn.

Liên hệ lại hoạt động Khởi động

Vì sao khi gảy đàn ghi ta thì nghe được tiếng đàn?

Khi gảy dây đàn, sợi dây đàn rung, nhờ đó mà đàn phát ra âm thanh.

THÍ NGHIỆM

2. Tìm hiểu sự rung động ở cổ họng khi nói

Tiến hành:

• Đặt tay vào cổ khi nói.
• Trao đổi với bạn về cảm giác.

Nếu đặt tay lên cổ khi nói, tay có cảm giác rung rung, đó là do dây thanh quản trong cổ họng rung động.

Khi nói, không khí từ phổi đi lên khí quản, qua dây thanh quản làm cho các dây âm thanh rung động. Rung động này tạo ra âm.

Thanh quản

Dây thanh quản mở

Dây thanh quản đóng

Dây thanh quản

Âm thanh phát ra do đâu?

KẾT LUẬN

Âm thanh do các vật rung động phát ra.

LUYỆN TẬP - VẬN DỤNG

Nêu một số ví dụ khác cho thấy vật phát ra âm thanh thì rung động.

Ví dụ: Đổ vào trong cốc thủy tinh một ít nước, sau đó gõ vào thành cốc ta nghe có âm thanh phát ra đồng thời mặt nước trong cốc bị sóng sánh, chứng tỏ thành cốc đã dao dộng.

TRÒ CHƠI ÚP LY

Bắt đầu

Câu 1: Vật phát ra âm thanh được gọi là gì?

1. Loa
2. Nguồn âm
3. Micro
4. Vật rung động

Câu 2: Rắc giấy vụn lên mặt trống, khi gõ trống thì có hiện tượng gì xảy ra?

1. Các mẩu giấy vụn bốc cháy
2. Các mẩu giấy đứng yên
3. Các mẩu giấy vụn rung chuyển tùy vào lực gõ
4. Các mẩu giấy biến mất

Câu 3: Âm thanh sẽ mất đi khi nào?

1. Vật phát sáng biến mất
2. Các vật ngừng va chạm
3. Không có sự rung động
4. Không có ánh sáng

Câu 4: Khi âm thanh được truyền vào bên trong tai chúng ta, âm thanh làm bộ phận nào trong tai rung động giúp chúng ta nghe được?

1. Màng nhĩ
2. Thanh quản
3. Vành tai
4. Khí quản

02 Âm thanh lan truyền qua chất khí, chất rắn và chất lỏng